Thống đốc Ngân hàng Nhà nước: Rủi ro lạm phát năm 2022 là rất lớn
Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước - bà Nguyễn Thị Hồng, với độ mở lớn của nền kinh tế, kim ngạch xuất nhập khẩu/GDP là 200% nên Việt Nam cũng phải chịu áp lực rủi ro của lạm phát nhập khẩu.
Giảm khoảng 30.000 tỉ đồng lãi để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp
Phát biểu trước Quốc hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết đại dịch Covid-19 đã tác động nghiêm trọng đến tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và người dân.
Từ đầu năm 2020 khi dịch bệnh xảy ra, trong tổ chức điều hành về lãi suất, NHNN đã 3 lần giảm lãi suất điều hành với tổng mức giảm 1,5-2%/năm. Đây là mức giảm sâu so với các nước trong khu vực.
Bên cạnh đó, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ: NHNN cũng đã chỉ đạo và kêu gọi các tổ chức tín dụng thực hiện giảm lãi suất và mặt bằng đã giảm khoảng 1,66%/năm so với trước dịch.
Thống đốc NHNN cho biết thêm, từ khi có dịch Covid-19 đến nay, các tổ chức tín dụng đã giảm khoảng 30.000 tỉ đồng tiền lãi để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và sẽ tiếp tục thực hiện giảm từ nay cho đến cuối năm. Ngoài ra, hệ thống ngân hàng đã giảm hơn 2.000 tỉ đồng tiền phí cho các khách hàng.
"Thông qua các chính sách giảm lãi suất, phí này đã giảm được chi phí đầu vào của các doanh nghiệp và người dân", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chia sẻ.
Rủi ro lạm phát là rất lớn
Về việc có còn dư địa để giảm lãi suất hay không, bà Hồng cho biết việc quyết định giảm lãi suất phải cân đối với kiểm soát lạm phát.
Với diễn biến hiện nay, Thống đốc NHNN cho rằng mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4% năm nay có thể đạt được khi đến hết tháng 10, tỉ lệ này mới là 1,81%. Tuy nhiên, trong năm 2022, rủi ro lạm phát là rất lớn.
Theo bà Hồng, khi nền kinh tế thế giới dần phục hồi, giá cả hàng hóa đang có xu hướng gia tăng. Chỉ số giá của nhiều mặt hàng đã tăng mạnh so với năm 2020, như xăng dầu tăng 55% so với cuối năm trước.
“Các nước phát triển đang có mức lạm phát cao lịch sử, chẳng hạn như Mỹ, lạm phát đạt 5,3% trong tháng 9. Với độ mở lớn của nền kinh tế Việt Nam, kim ngạch xuất nhập khẩu/GDP là 200%, chúng ta có áp lực rủi ro của lạm phát nhập khẩu”, bà Hồng dự báo.
Bà Hồng cho biết thêm trước rủi ro lạm phát gia tăng, các ngân hàng Trung ương trên thế giới đang có xu hướng dừng chính sách nới lỏng tiền tệ. Có 65 lượt tăng lãi suất của các ngân hàng Trung ương trên thế giới, cho thấy áp lực điều hành chính sách tiền tệ rất lớn.
Trong khi đó, tại thị trường trong nước, nợ xấu của các tổ chức tín dụng cũng đang có chiều hướng gia tăng. Thời gian vừa qua, các ngân hàng đã giảm lãi suất bằng chính nguồn lực tài chính của mình chứ không phải tiền ngân sách, nên khi nợ xấu gia tăng, bản thân các ngân hàng phải sử dụng nguồn lực tự có để xử lý.
Thống đốc cho rằng nếu không tính toán, cân đối các yếu tố vĩ mô cẩn thận, việc giảm lãi suất có thể dẫn tới rủi ro về lạm phát.
“Nếu tình hình tài chính của các ngân hàng suy giảm, khả năng chi trả và an toàn của hệ thống sẽ bị ảnh hưởng lớn. Việt Nam cũng từng có bài học lớn do tăng trưởng tín dụng cao. Năm 2008, chúng ta thực hiện gói hỗ trợ lãi suất, lạm phát năm 2011 có lúc lên tới 18%. Cho nên, nếu kích cầu không tính toán cẩn thận, lạm phát sẽ quay trở lại”, bà Hồng nhận định.
Do đó, theo bà Hồng, trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng tiết giảm chi phí để giảm lãi suất nhưng trước hết phải đảm bảo an toàn hoạt động của từng ngân hàng cũng như toàn hệ thống để tránh tác động dây chuyền.
Liên quan đến gói hỗ trợ lãi suất, Thống đốc cho biết NHNN đang phối hợp với Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tính toán các gói hỗ trợ lãi suất với quy mô, liều lượng hợp lý trên cơ sở đảm bảo an toàn, ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát và đảm bảo an toàn của hệ thống ngân hàng.
Hà Lan