Hỗ trợ giải quyết nước sinh hoạt cho Đồng bằng sông Cửu Long

Theo dõi KTMT trên

Bản đồ dự bán xâm nhập mặn khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có Văn bản gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Hậu Giang, Vĩnh Long, An Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu, Cà Mau và Cần Thơ về việc hỗ trợ giải quyết nước sinh hoạt phục vụ chống hạn, xâm nhập mặn trên địa bàn.

Tranh thủ tích trữ nước ngọt

Theo Văn bản số 1696/BTNMT-TNN vừa được Thứ trưởng Lê Công Thành ký ban hành, thời gian qua, tình trạng hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trong năm nay xảy ra trên diện rộng, trải dài từ Bắc Bộ, miền Trung, Tây Nguyên đến Đồng bằng sông Cửu Long. Nặng nhất là khu vực Vựa lúa số 1 Việt Nam- Đồng bằng sông Cửu Long.

Lượng mưa và dòng chảy ở thượng nguồn suy giảm, xâm nhập mặn đã xuất hiện từ tháng 12/2019, sớm và sâu hơn so với trung bình nhiều năm, một số nơi tương đương hoặc sâu hơn cùng kỳ năm 2016 (năm xảy ra xâm nhập mặn lịch sử).

Nhờ có dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn sớm và chính xác, đặc biệt là sự chỉ đạo quyết liệt, sâu sát của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng như sự chủ động của các địa phương trong công tác phòng, chống hạn trong thời gian qua đã góp phần giảm thiểu tối đa tác động của hạn hán, xâm nhập mặn.

Tuy nhiên, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng lưu ý, theo dự báo, thời gian tới hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long còn kéo dài và diễn biến phức tạp, khó lường.

Về lâu dài, do tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng và nhu cầu sử dụng nước ngày càng tăng, nhất là sự gia tăng khai thác, sử dụng nước ở thượng nguồn, nên trong tương lai, nguy cơ hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn có thể xảy ra thường xuyên và khốc liệt hơn.

Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN)

Về xu thế xâm nhập mặn trong 10 ngày tới, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết từ nay đến 10/4, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long giảm dần trong 1-2 ngày đầu, sau đó tăng dần và đạt mức cao nhất vào cuối tuần.

Độ mặn cao nhất trong đợt này ở mức tương đương thời kỳ 11-15/3. Riêng các trạm ở Kiên Giang có độ mặn cao hơn độ mặn cao nhất tháng Ba.

Cơ quan khí tượng cũng dự báo từ nay đến tháng Năm, dòng chảy tại các trạm thượng nguồn sông Mekong ở mức tương đương trung bình nhiều năm và thấp hơn năm 2016 từ 5-20%.

Do đó, xâm nhâp̣ măṇ ở cửa sông Cửu Long có xu thế giảm dần nhưng vẫn ở mức cao. Xâm nhập mặn trên các sông Vàm Cỏ (Long An ), Cái Lớn (Kiên Giang), vùng bán đảo Cà Mau, khả năng sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao đến đầu tháng Năm, sau giảm dần.

Trong trường hợp cực đoan, thời gian thiếu mưa kéo dài và việc tăng sử dụng nước trên các dòng nhánh và trữ nước tại các đập sẽ làm cho tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn kéo dài hơn và trầm trọng hơn.

Với xu thế trên, cơ quan khí tượng khuyến cáo, trước mắt, từ nay đến ngày 5/4, các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long cần tranh thủ tích trữ nước ngọt ngay khi có thể khi triều thấp. Trong đợt mặn cao điểm từ 8-13/4, các địa phương hạn chế tưới nước nhằm giảm thiểu thiệt hại sản xuất, đối với diện tích trồng cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, chịu mặn kém, trước khi tưới cần kiểm tra nồng độ mặn.

Hỗ trợ 5 tỉnh công bố khẩn cấp về hạn, mặn

Để chủ động phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, đặc biệt là bảo đảm cấp nước sinh hoạt cho nhân dân trong thời gian tới, ngày 1/4, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố Đồng bằng sông Cửu Long tích cực thực hiện các giải pháp theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Hùng Võ/Vietnam+)

Theo đó, Ủy ban nhân dân các tỉnh tiếp tục theo dõi chặt chẽ, cập nhật liên tục các bản tin cảnh báo, dự báo diễn biến tình hình khí tượng, thủy văn, hạn hán, thiếu nước xâm nhập mặn để chủ động trong triển khai các kế hoạch sản xuất; thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trong đó ưu tiên cao nhất đảm nguồn nước sinh hoạt.

Lãnh đạo các tỉnh chỉ đạo việc nghiên cứu, sử dụng hiệu quả các tài liệu, kết quả của chương trình điều tra, tìm kiếm nguồn nước dưới đất, số liệu quan trắc, dự báo và cảnh báo tài nguyên nước đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường chuyển giao để thực hiện các giải pháp phòng chống hạn hán thiếu nước, xâm nhập mặn trước mắt cũng như lâu dài.

Đặc biệt địa phương cần bảo đảm cấp nước sinh hoạt cho nhân dân những vùng đang xảy ra tình trạng thiếu nước nặng.

Ngoài ra, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng sẽ thành lập Tổ công tác hỗ trợ các địa phương trong việc điều tra, tìm kiếm nguồn nước ngọt phục vụ cấp nước sinh hoạt do Tổng Giám đốc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia làm Tổ trưởng để hỗ trợ về kỹ thuật, nhân lực, thiết bị và chuyên môn kỹ thuật.

Trên cơ sở đó, cơ quan này đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo rà soát, đánh giá, đề xuất các khu vực tập trung dân cư thiếu nước sinh hoạt cần ưu tiên cấp bách để Bộ Tài nguyên và Môi trường triển khai các điểm cung cấp nguồn nước ngọt phục vụ kịp thời cho nhân dân trong giai đoạn khẩn cấp hiện nay.

Chính quyền các địa phương lên kế hoạch cử đơn vị đầu mối tiếp nhận các công trình giếng khoan đã được tìm kiếm, thăm dò và kết cấu thành các giếng khoan khai thác để đầu tư, xây dựng các công trình cấp nước tập trung.

Riêng với 5 tỉnh đã công bố tình huống khẩn cấp về hạn, mặn (gồm Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Kiên Giang và Cà Mau), Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ hỗ trợ mỗi tỉnh 800 triệu đồng thông qua Quỹ bảo vệ Môi trường Việt Nam, nhằm hỗ trợ một phần khó khăn cho cho người dân.

Hùng Võ