Thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động
Chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động dự kiến sẽ chi trả cho khoảng 3,4 triệu lao động, trong đó có 2,9 triệu người đang làm việc, hơn 500.000 người quay trở lại thị trường. Tổng kinh phí chi trả là khoảng 6.600 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước.
Mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký Quyết định số 791/QĐ-TTg ngày 3/7/2022 về nguyên tắc hỗ trợ từ ngân sách Trung ương cho ngân sách địa phương thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Về Ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu cho các địa phương 100% kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Trường hợp kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện chính sách vượt quá số nhu cầu kinh phí mà từng địa phương đã rà soát, báo cáo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; địa phương phải sử dụng ngân sách địa phương và các nguồn lực hợp pháp theo quy định để chi trả cho người lao động theo đối tượng và mức hỗ trợ quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ. Trường hợp cân đối ngân sách địa phương khó khăn không đủ nguồn lực để thực hiện, địa phương báo cáo Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra cụ thể việc bố trí, chi trả kinh phí hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Cùng với đó, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm hướng dẫn, giám sát, kiểm tra, tổng hợp, báo cáo số liệu (đối tượng, nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện chính sách) của các địa phương đảm bảo không vượt quá 6,6 nghìn tỷ đồng nguồn lực của ngân sách Trung ương đã được quyết định tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và Nghị quyết số 521/NQ-UBTVQH15 ngày 14/6/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc bổ sung dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2021; phân bổ, sử dụng nguồn tăng thu, cắt giảm, tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách Trung ương năm 2021.
Bộ Tài chính căn cứ quy định tại Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ và nguyên tắc hỗ trợ quy định tại Quyết định này để xem xét, hỗ trợ kịp thời từ ngân sách Trung ương cho từng địa phương.
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo đúng khoản 5 Điều 13 Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ; chịu trách nhiệm toàn diện về số liệu báo cáo (đối tượng, kinh phí, ngân sách nhà nước thực hiện chính sách) của địa phương và đảm bảo chính xác chi trả đúng đối tượng và chế độ quy định.
Điều kiện nhận tiền hỗ trợ thuê nhà là gì?
Theo Điều 4 và Điều 8 Quyết định 08/2022/QĐ-TTg, người lao động phải đáp ứng các điều kiện sau:
Người lao động nào được hưởng hỗ trợ tiền thuê nhà gộp 3 tháng?
Theo Quyết định 08/2022/QĐ-TTg, thì có 2 đối tượng được hưởng hỗ trợ tiền thuê nhà. Đó là người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp sẽ được hưởng hỗ trợ tiền thuê nhà 500.000 đồng/tháng và tối đa 3 tháng.
Còn người lao động quay trở lại thị trường lao động (là người có hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 01 tháng trở lên được giao kết và thực hiện trong khoảng thời gian từ ngày 01 tháng 4 năm 2022 đến ngày 30 tháng 6 năm 2022, trừ hợp đồng lao động giao kết tiếp nối của hợp đồng lao động đã giao kết và thực hiện trước đó) thì được hưởng hỗ trợ tiền thuê nhà 1 triệu đồng/tháng và tối đa 3 tháng.
Theo Công văn số 326/CVL-TTLĐ ngày 19/5/2022 của Cục trưởng Cục Việc làm Bộ LĐTBXH trả lời cho Sở LĐTBXH TPHCM, đối với người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp, thì doanh nghiệp có thể gửi hồ sơ đề nghị hỗ trợ gộp 02 tháng hoặc 03 tháng.
Còn đối với người lao động quay trở lại thị trường lao động thì trước ngày 15 hằng tháng, người sử dụng lao động gửi danh sách người lao động đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà đến cơ quan bảo hiểm xã hội để xác nhận người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và không cho phép đề nghị hỗ trợ gộp 02 tháng hoặc 03 tháng.
Như vậy, chỉ có người lao động đang làm việc trong doanh nghiệp, thì mới được hưởng hỗ trợ tiền thuê nhà gộp 02 tháng hoặc 03 tháng.
Tăng cường giám sát việc chi trả
Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg quy định về việc thực hiện chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động nêu rõ trong 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được kinh phí hỗ trợ của ủy ban nhân dân cấp tỉnh, doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh thực hiện chi trả cho người lao động.
Ông Lê Đình Quảng, Phó Trưởng Ban chính sách-Pháp luật (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) bày tỏ băn khoăn về việc trình tự thực hiện đều đã được quy định rõ, nhưng số tiền sau khi chuyển về doanh nghiệp liệu có kịp thời tới người lao động.
Để giám sát chặt chẽ việc chi trả đến tay người lao động, ông Lê Đình Quảng cho rằng, khi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định phê duyệt danh sách, kinh phí hỗ trợ thì cần thông báo cho tổ chức công đoàn và các tổ chức có liên quan để giám sát việc chi trả kịp thời.
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh cho rằng, chính sách không chỉ hỗ trợ cho người lao động mà còn hỗ trợ cho doanh nghiệp "giữ chân" được người lao động, có nhân lực cho phục hồi, phát triển sản xuất kinh doanh. Thay vì doanh nghiệp phải hỗ trợ cho người lao động khoản tiền này thì ngân sách Nhà nước đã trích tiền hỗ trợ.
Đối tượng và điều kiện hỗ trợ: Trường hợp người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại khoản 4 Điều 2 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc thì phải có tên trong danh sách trả lương của doanh nghiệp của tháng liền kề trước thời điểm doanh nghiệp lập danh sách lao động đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà.
Bùi Hằng