Sử dụng xi măng bền vững để chống biến đổi khí hậu
Xi măng là chất kết dính chính được sử dụng trong bê tông - vật liệu phổ biến nhất trên thế giới, vì vậy, chúng đóng góp khoảng 8% lượng khí thải CO2 trên toàn cầu. Sử dụng xi măng bền vững để chống biến đổi khí hậu hiện đang rất được quan tâm.
Cách đây khoảng 200 năm, lượng khí thải carbon của nhân loại gần bằng không. Ngày nay, lượng khí thải carbon của nhân loại chiếm hơn một nửa tổng thể dấu chân sinh thái của chúng ta, dẫn đến việc con người sử dụng nhiều tài nguyên hơn mức có thể tái tạo mỗi năm.
Ngành công nghiệp và nền kinh tế khử carbon là yếu tố cần thiết nếu muốn cải thiện sự cân bằng giữa dấu chân sinh thái với các nguồn tài nguyên tái tạo của hành tinh.
Nguồn tài nguyên thiên nhiên của Trái đất ngày càng bị cạn kiệt, phần lớn sự tiêu tốn này đến từ ngành công nghiệp nặng và cách chúng ta xây dựng các thành phố của mình. Để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu trong việc xây dựng các thành phố, không thể không nhắc tới xi măng.
Sản xuất xi măng có thể tạo ra tổng 1/4 lượng khí CO2 thải ra môi trường vào 2050
Xi măng, một thứ “keo” trong bê tông, là vật liệu bền, không thấm nước và vô cùng phổ biến trong ngành xây dựng hiện đại. Bê tông là vật liệu xây dựng được sử dụng nhiều nhất trên thế giới. Mỗi năm, thế giới sản xuất hơn 10 tỉ tấn bê tông.
Kể từ khi xi măng Portland ra đời cách đây khoảng 200 năm, không gian sống của chúng ta ngập tràn trong các công trình xây dựng, lấn át cả không gian thiên nhiên đã tồn tại hàng triệu năm. Đến năm 2050, dự kiến 80% dân số thế giới sẽ sống ở các thành phố.
Hiện nay, quá trình sản xuất xi măng đang chiếm khoảng 8% lượng khí thải CO2 toàn cầu, khoảng một nửa trong số đó sinh ra từ các phản ứng hóa học trong quá trình sản xuất.
Khi các ngành công nghiệp khác như năng lượng và nông nghiệp giảm tỉ trọng phát thải, thì sản xuất xi măng có thể chiếm gần 1/4 tổng lượng khí thải CO2 do con người tạo ra vào năm 2050.
Sử dụng xi măng bền vững để bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu
Xi măng Portland được tạo ra bằng cách nung hỗn hợp đá vôi và các khoáng chất khác đến khoảng 1.450 độ C, các phản ứng hóa học trong quá trình này giải phóng một lượng lớn CO2.
Hiện nay, có nhiều loại xi măng có hàm lượng CO2 thấp đã trở thành lựa chọn thay thế hấp dẫn, bền vững hơn so với xi măng Portland truyền thống.
Điều quan trọng là quy trình sản xuất các vật liệu này dẫn đến lượng khí thải CO₂ thấp hơn nhiều so với xi măng Portland. Chính vì vậy, nó có thể giúp giảm lượng khí thải CO2 từ 50% đến 80%, tùy thuộc vào công nghệ sử dụng.
Theo các nghiên cứu, việc chuyển hoàn toàn sang xi măng bền vững có thể giảm phát thải CO2 từ 1,72 - 2,75 tỉ tấn khí thải mỗi năm, dời Ngày Trái đất vượt ngưỡng a trễ hơn khoảng 10 ngày.
Đến năm 2050, chúng ta có thể giảm từ 7,25 - 11,6 tỉ tấn phát thải CO₂ phát thải hằng năm, lùi Ngày Trái đất vượt ngưỡng khoảng 40 ngày.
Chỉ bằng cách thay đổi loại xi măng mà chúng ta đang dùng để xây dựng các thành phố và cơ sở hạ tầng, chúng ta có thể hiện thực hóa được điều này.
Nhưng ngoài ra, trong bê tông cũng có nhiều loại vật liệu khác, bao gồm cả những vật liệu phần lớn được tạo ra từ chất thải công nghiệp hoặc các sản phẩm phụ như tro bay, xỉ lò cao, đất sét nung, đá vôi nghiền mịn hoặc muội silic. Người ta trộn chúng với xi măng truyền thống, hoặc là chất kết dính mà không cần bất cứ xi măng Portland nào.
Nhiều loại xi măng bền vững đã được nêu rõ trong báo cáo năm 2016 của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc là có tiềm năng lớn nhất trong việc giảm phát thải CO2 liên quan đến xi măng.
Tuy nhiên, ngành xây dựng vẫn không mấy hào hứng với các công nghệ xi măng bền vững mặc cho những ưu điểm về môi trường và kỹ thuật. Thay vào đó chủ yếu tập trung vào các thị trường ngách nhỏ hơn. Điều này đã hạn chế khả năng khử cacbon của ngành.
Nếu thực sự muốn giảm thiểu những tác động tiêu cực đến môi trường, chúng ta cần phải hành động ngay từ bây giờ. Các nhà lãnh đạo trên thế giới đã cam kết ứng phó với biến đổi khí hậu bằng cách giữ cho nhiệt độ trung bình toàn cầu không tăng quá 2 độ C và nỗ lực giới hạn mức tăng ở mức 1,5 độ C.
Để làm được điều này, chúng ta phải cách mạng hóa cách thức xây dựng các thành phố, chuyển sang sử dụng xi măng bền vững, tái sử dụng chất thải công nghiệp và thúc đẩy một nền kinh tế tuần hoàn.
Minh Dương
