Quảng Ngãi: Rạn san hô vùng biển Lý Sơn bị suy giảm nghiêm trọng
Rạn San hô khu vực đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi bị tàn phá nhiều, diện tích suy giảm đáng kể bởi các tác động từ quá trình đô thị hóa, khai thác cá bằng thuốc nổ, chất độc, neo đậu tàu thuyền,...
Theo khảo sát của các nhà khoa học, vùng biển Lý Sơn có 157 loài san hô cứng tạo rạn thuộc 18 họ. San hô có mặt hầu khắp các vùng biển xung quanh đảo.
Những năm gần đây, quá trình đô thị hóa, phát triển kinh tế của con người đã khiến diện tích các rạn san hô khu vực phía Nam đảo lý Sơn bị suy giảm nghiêm trọng.
Để phát triển kinh tế, mở rộng cầu cảng phục vụ phát triển du lịch, huyện Lý Sơn tập trung xây dựng ở khu vực phía Nam, khiến các rạn san hô khu vực trước, xung quanh cảng Bến Đinh, khu vực trước và xung quanh cầu cập An Bình bị tàn phá nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, các tác động từ khai thác cá bằng thuốc nổ, chất độc, neo đậu tàu thuyền,… cũng góp phần hủy hoại, giảm diện tích đáng kể các rạn san hô khu vực đảo Lý Sơn. Chưa kể, người dân còn khai thác san hô chết là chân giá thể để san hô sống bám vào để bán phục vụ cho nung vôi, làm cảnh.
Ngoài ra, hiện nay tại huyện đảo Lý Sơn còn có hiện tượng khai thác cát biển để phục vụ cho trồng tỏi và hành. Đây là nguyên nhân làm cho rạn san hô và cỏ biển bị suy giảm khá nhanh.
Đội thợ lặn vớt rác thải biển, bảo vệ các rạn san hô (Ảnh: Khu bảo tồn biển Lý Sơn)
Trước thực trạng san hô bị suy giảm ngày càng nghiêm trọng đáng báo động như hiện nay, Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Lý Sơn đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng, tăng cường tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật liên quan đến bảo vệ, bảo tồn biển, về ý nghĩa của việc bảo vệ, giữ gìn môi trường sinh thái nói chung, rạn san hô nói riêng. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuần tra, kiểm soát các hoạt động gây ảnh hưởng đến môi trường biển và các hệ sinh thái rạn san hô trong khu bảo tồn.
“Hiện nay, hai khu vực được giữ gìn bảo vệ và phát huy là khu bảo vệ nghiêm ngặt phía Bắc và phía Nam, khu vực lặn ngắm san hô phía Bắc đảo Bé An Bình được đội tuần tra của đơn vị và đội chèo thúng, cứu hộ cứu nạn An Bình thường xuyên tuần tra, bảo vệ, giữ gìn và nếu có trường hợp xâm phạm sẽ phối hơp cơ quan chức năng xử lý theo quy định pháp luật”, ông Huỳnh Ngọc Dũng - Phó Giám đốc Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Lý Sơn cho biết.
Được biết, cuối năm 2021, Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) thực hiện chương trình “Giám sát rác thải ngầm trên hệ sinh thái rạn san hô Khu Bảo tồn biển Lý Sơn”. Chương trình đã tiến hành làm sạch rác với hơn 600m chiều dài tại 3 bãi rạn san hô gồm trạm Trố Hòn, trạm cảng Bến Đình, trạm Đình làng An Hải. Đội thợ lặn đã lặn xuống các bãi rạn để vớt rác bị kẹt ở các rạn san hô như lưới, dây ống thở, vỏ lon nước ngọt, dây cước câu, lưỡi câu,… được thải ra từ các nghề khai thác, đánh bắt hải sản và các hoạt động vận tải trên biển.
Qua đó, nhằm tuyên truyền ngư dân, các thuyền viên đi biển ý thức hơn trong sinh hoạt, khai thác, đánh bắt, để môi trường biển không bị ô nhiễm bởi rạn san hô sống đóng vai trò như một khu rừng nhiệt đới dưới biển, nó vừa đóng vai trò điều hòa nhiệt độ, lượng oxy trong nước; chúng là giá thể, là nơi để các sinh vật khác đến trú ngụ, sinh sản, là nơi cung cấp thức ăn và bãi đẻ cho một số loại sinh vật đến định cư.
Khu vực nào có rạn san hô phát triển tươi tốt, độ phủ cao, nơi đó sẽ thu hút nguồn hải sản về định cư, giúp cung cấp nguồn đánh bắt và thực phẩm dồi dào, phong phú, tăng thu nhập cho ngư dân trên đảo sống bằng nghề khai thác thủy sản; cung cấp sinh cảnh đẹp để du khách, tham quan trải nghiệm lặn ngắm san hô và các sinh vật sống trong rạn.
Việc bảo vệ san hô chính là bảo vệ sự sống của các loài sinh vật biển, hạn chế được tác động của biến đổi khí hậu cũng như tạo nguồn sinh kế bền vững cho người dân thông qua các hoạt động khai thác thủy sản hợp lý và khai thác du lịch như lặn ngắm san hô theo đúng pháp luật.
Thanh Tân
