Để lời hứa của các 'ông lớn' về trung hòa carbon không trở thành hứa suông
Thiếu sự thống nhất về tiêu chuẩn trung hòa carbon có thể khiến các công ty và các quốc gia tự tạo ra định nghĩa riêng của họ. Mục tiêu trung hòa carbon hoặc phát thải bằng không liệu có thực sự đạt được như lời hứa của các "ông lớn"?
Các quốc gia và tập đoàn trên toàn cầu đang thảo luận xung quanh các thông tin xác thực về tình hình khí hậu của họ, cam kết đạt được mức phát thải carbon “bằng không” hoặc trở thành “carbon trung tính” trong vài thập kỷ tới. Tuy nhiên, thực tế không phải khi nào họ cũng thực hiện đúng với những gì đã cam kết.
Christopher Greig, nhà khoa học nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Năng lượng và Môi trường Andlinger tại Trường Đại học Princeton cho biết: “Có những người về cơ bản đang bị buộc phải thực hiện những cam kết này bởi áp lực của số đông.”
Mỹ đặt mục tiêu tiến tới không phát thải vào năm 2050. Trung Quốc cũng đặt mục tiêu tương tự vào năm 2060. Theo báo cáo mới của Tổ chức Năng lượng và Khí hậu phi lợi nhuận của Anh thì 1/5 trong số 2000 công ty đại chúng lớn nhất thế giới đã cam kết thực hiện mục tiêu phát thải bằng không. Các tập đoàn như Visa, AstraZeneca và Alaska Airlines đều có kế hoạch loại bỏ khí thải carbon ít nhất vào năm 2040, trong khi các tập đoàn khác như Apple đã cam kết 100% các chuỗi cung ứng và sản phẩm trung tính carbon vào năm 2030.
Theo CNBC, thật không may, không có hướng dẫn tiêu chuẩn nào để đo được mức phát thải thuần bằng không hoặc trung tính carbon có chính xác hay không. Điều đó có nghĩa là các công ty và quốc gia có thể tạo ra các định nghĩa của riêng họ.
Các công ty có thể không nhất thiết phải hứa hẹn loại bỏ CO2 khỏi các hoạt động của họ. Thay vào đó, họ có thể hỗ trợ các dự án môi trường để bù đắp lượng khí thải mà mình phát ra. Ví dụ như bù đắp carbon từ các nhóm lắp đặt năng lượng tái tạo, trồng và bảo vệ cây xanh hoặc cung cấp các phương tiện khác để làm sạch bầu khí quyển.
Những kế hoạch đó không nhất thiết phải thực tế hoặc hữu ích. Ví dụ, có rất nhiều không gian xung quanh trái đất để trồng cây. Một báo cáo gần đây của Oxfam đã tính toán tổng diện tích đất cần thiết để loại bỏ carbon theo kế hoạch có thể gấp 5 lần diện tích của Ấn Độ, hoặc tương đương với tất cả đất nông nghiệp trên hành tinh. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy, ít hơn 5% phần bù trừ thực sự loại bỏ carbon dioxide ra khỏi khí quyển.
Vậy các tập đoàn nên làm gì để tránh những cam kết suông?
Greig giải thích: “Một công ty cần phải có khả năng đo lường và xác minh lượng khí thải của mình, cả trong hoạt động của chính họ, họ cần có công cụ để đo lường, xác minh những con số đó, đồng thời cho thế giới bên ngoài thấy họ đang nỗ lực để giảm phát thải như thế nào”.
Câu trả lời là không đơn giản và sẽ đòi hỏi nguồn lực và tài chính lớn. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng những bước này là cần thiết để giảm nguy cơ biến đổi khí hậu thảm khốc sẽ trở nên khó tránh khỏi.
Nguyên Đỗ
