La Nina và biến đổi khí hậu sẽ gây hậu quả nhiều hơn nữa?
Tờ Global Times của Trung Quốc vừa đưa tin, La Nina và biến đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng đến các cơn bão, lũ lụt và sông khí quyển mạnh hơn nữa trong thời gian tới.
La Nina và biến đổi khí hậu sẽ tăng cường độ tác động
Trưởng nhóm phân tích và giám sát khí hậu của Hiệp hội Tác động Khí hậu Thái Bình Dương, Faron Anslow cho biết, sông khí quyển là hiện tượng những luồng không khí có độ ẩm cao di chuyển qua bầu khí quyển của Trái Đất và có thể gây mưa lớn kéo dài hàng giờ hoặc nhiều ngày với cường độ khác nhau. Phần lớn sông khí quyển trên toàn cầu có nguồn gốc tổng thể là vùng nhiệt đới.
La Nina đang đóng vai trò trong việc thúc đẩy sông khí quyển trên khắp Thái Bình Dương và có thể có mối liên hệ với biến đổi khí hậu. Theo thường lệ, trong vòng 1 năm, sông khí quyển chỉ xuất hiện và gây ra hiện tượng thời tiết cực đoan khoảng từ 5 tới 7 lần. Các dòng sông khí quyển có thể rộng từ 400 – 600 km và kéo dài vô tận. Chúng mang theo hơi nước từ vùng nhiệt đới và các đại dương. Khi tiếp cận đất liền, chúng đưa hơi nước xuống dưới dạng mưa hoặc tuyết.
Hiện tượng La Nina đang xảy ra cũng làm tăng hơi ẩm từ bể nước ấm Ấn Độ – Thái Bình Dương, thể hiện rõ ràng trong dòng sông khí quyển. Cơn bão gần đây ảnh hưởng tới British Columbia của Canada có một vệt ẩm rất rõ ràng, với chiều dài hơn 10.000 km trên khắp Thái Bình Dương, trải dài từ British Columbia đến sát Philippines.
Faron Anslow cho hay, thời gian gần đây, sông khí quyển ảnh hưởng nghiêm trọng đến Canada, gây mưa bão với lượng mưa lên tới 100 mm tại 1 số khu vực ở British Columbia, kéo theo lũ quét và lũ lụt cục bộ ở các khu vực trũng thấp. Lượng mưa này dường như rất có thể bắt nguồn từ gần Philippines và đây là 1 đặc điểm đã tồn tại trong khá nhiều năm.
Nằm ngoài khơi bờ biển của Philippines là 1 khu vực của Thái Bình Dương được đặt tên là bể nước ấm Ấn Độ – Thái Bình Dương. Một bài báo khoa học gọi khu vực này là động cơ hơi nước của thế giới. Theo Anslow, đây là khu vực của hành tinh có nhiệt độ nước biển ấm nhất so với bất kỳ nơi khác, do đó, nó có thể gây ra đối lưu sâu, nơi giông bão phát triển từ bề mặt, lên tới tận tầng bình lưu.
Một bài báo khoa học đăng trên Science Advances cũng cho biết, biến đổi khí hậu đã khiến bể nước ấm Ấn Độ – Thái Bình Dương này mở rộng và nóng lên trong thế kỉ qua.
Theo chuyên gia Anslow, nghiên cứu cho thấy, nhiệt độ đại dương ấm nhất ở khu vực đó đang gia tăng. Vì vậy, về cơ bản khi toàn bộ các khu vực ấm lên, các khu vực đạt tới ngưỡng đối lưu quan trọng này sẽ ngày càng mở rộng ra về phía Bắc và Nam.
La Nina từng khiến 22.000 người thiệt mạng
Sự biến chuyển từ El Nino sang La Nina tạo nên một dạng tàn phá khủng khiếp với con người, môi trường và hệ sinh thái trên Trái Đất.
La Nina gây ra hàng loạt các hiện tượng thời tiết cực đoan đáng sợ trên toàn cầu như: lũ lụt vào mùa xuân, tuyết rơi kỉ lục vào mùa đông, hạn hán vào mùa hè... Ngoài ra, nó còn gây ra hàng loạt cơn bão và siêu bão cũng như bão tuyết khủng khiếp đến các khu vực bị ảnh hưởng.
Những tác động khủng khiếp của La Nina khiến lương thực toàn cầu bị giảm sút, mất mùa, nạn đói liên miên xảy ra tại các quốc gia còn nghèo ở châu Phi, châu Á...
Trong lịch sử, hiện tượng La Nina từng gây ra cơn bão Mitch, "thủ phạm giết người" lớn thứ 2 trong lịch sử nhân loại vào năm 1998, gây nên nỗi ám ảnh kinh hoàng với những người còn sống đến tận ngày nay.
Siêu bão Mitch hình thành từ Đại Tây Dương với sức gió 290 km/h, cuồng phong cấp 5 đã cướp đi sinh mạng và làm mất tích 22.000 người, khiến 2,7 triệu người mất nhà cửa, gây thiệt hại về của lên tới 6 tỉ USD Mỹ (năm 1988) tại 2 quốc gia Trung Mỹ là Nicaragua và Honduras. Mitch là cơn bão Đại Tây Dương "giết người" nhiều thứ 2 từng được ghi nhận trong lịch sử.
Những cơn đại cuồng phong từ Đại Tây Dương rộng lớn sẽ là nỗi ám ảnh đáng sợ không chỉ đối với riêng người Mỹ mà các quốc gia lân cận khác cũng phải lưu ý và có biện pháp phòng, tránh hiệu quả, hạn chế và giảm nhẹ thiệt hại do cả El Nino và La Nina gây ra.
Nguyễn Linh (T/h)
