Điều kiện cấp giấy chứng nhận, bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất nông nghiệp?
Theo luật hiện hành, Nhà nước thu hồi đất mà người sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất nhưng đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định thì được bồi thường về đất.
Hiện nay, Việt Nam đang trong thời kỳ thúc đẩy sự phát triển về kinh tế nên nhu cầu sử dụng đất cho các dự án đầu tư trong nước, các khu công nghiệp, khu kinh tế và khu công nghệ cao là rất lớn. Điều đó dẫn đến việc thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là không thể tránh khỏi.
Theo Pháp luật hiện hành quy định:
Tại Khoản 1 Điều 75 Luật Đất đai, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại Khoản 2 Điều 77 của Luật này.
Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp.
Tại khoản 2 Điều 19 Nghị định số 47 ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất (được sửa đổi, bổ sung quy định tại khoản 5 Điều 4 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06/01/2017 của Chính phủ) quy định điều kiện để được hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất như sau:
Đối với hộ gia đình, cá nhân, tổ chức kinh tế, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang sử dụng đất thuộc đối tượng quy định đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
Đối với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất do nhận giao khoán đất sử dụng vào mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản thì phải có hợp đồng giao khoán sử dụng đất.
Ngoài ra, khi thu hồi đất nông nghiệp, Nhà nước sẽ bồi thường cho người dân và có những chính sách hỗ trợ hợp lý.
Tại khoản 2 Điều 74 Luật Đất đai năm 2013 quy định việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.
Theo đó, khi thu hồi toàn bộ diện tích đất nông nghiệp, khi bồi thường sẽ được bồi thường bằng đất nông nghiệp hoặc được bồi thường bằng tiền theo giá đất nông nghiệp tại thời điểm có quyết định thu hồi và các khoản chi phí đầu tư vào đất.
Ngoài việc bồi thường trên, tại Điều 83 Luật Đất đai năm 2013 quy định hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất. Trong đó, các khoản hỗ trợ bao gồm:
- Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất.
- Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ của hộ gia đình, cá nhân mà phải di chuyển chỗ ở.
- Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở; Hỗ trợ khác.
Như vậy, việc hỗ trợ tái định cư áp dụng đối với trường hợp thu hồi đất ở. Gia đình bạn bị thu hồi đất nông nghiệp, do vậy sẽ được hỗ trợ thêm các khoản về ổn định đời sống và sản xuất, hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm khi người bị thu hồi đất trực tiếp sản xuất đất nông nghiệp.
Lan Anh (T/h)
