Bộ Công Thương nói lý do đề xuất điều chỉnh giá điện 3 tháng/lần
Theo Bộ Công Thương, việc rút ngắn thời gian điều chỉnh giá điện từ 6 tháng xuống 3 tháng một lần để đảm bảo chi phí không bị dồn tích quá nhiều có thể gây ảnh hưởng đến cân bằng tài chính của EVN.
Bộ Công Thương vừa có báo cáo gửi Thủ tướng thông tin thêm về đề xuất điều chỉnh giá điện 3 tháng một lần, khi dự thảo quyết định thay thế Quyết định 24/2017 về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân.
Hiện nay, cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện được thực hiện theo Quyết định 24/2017 và áp dụng theo quy tắc thời gian giữa 2 lần điều chỉnh là 6 tháng. Việc điều chỉnh giá điện nếu cơ quan quản lý rà soát, kiểm tra và xác định các chi phí đầu vào khiến giá thành điện tăng từ 3% trở lên.
Bộ Công Thương cho biết, dù đã có quy định về việc tăng giá điện nhưng việc thực thi không diễn ra định kỳ. Từ năm 2017 đến nay, giá điện mới được điều chỉnh 3 lần với mức tăng 6,08% vào năm 2017, 8,36% vào năm, 2019 và được giữ nguyên trong suốt 4 năm (tháng 5/2023 vừa qua mới tăng thêm 3%).
Thực tế cho thấy, việc điều chỉnh giá bán điện bình quân các năm qua luôn thấp hơn so với phương án đề xuất của EVN và kết quả rà soát của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Từ đó dẫn tới chi phí bị dồn tích do mức điều chỉnh không đủ để thu hồi các chi phí phát sinh chưa được tính hoặc chưa được tính đủ vào giá điện.
Vì vậy, Bộ Công Thương cho rằng, giá điện cần được điều chỉnh theo lộ trình để giảm thiểu tác động tới kinh tế vĩ mô và khách hàng sử dụng điện, đồng thời cần xem xét rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá xuống.
Mục tiêu là vừa đảm bảo chi phí không bị dồn tích quá nhiều có thể gây ảnh hưởng đến cân bằng tài chính của EVN, vừa có thể cân nhắc những thời điểm mà các chỉ số kinh tế vĩ mô thuận lợi để xem xét thực hiện việc điều chỉnh giá điện. Từ đó cũng dần đưa giá điện thích ứng với sự biến động của các thông số đầu vào theo thị trường.
Do đó, Bộ Công Thương đề xuất mỗi quý sẽ có một đợt thay đổi giá nếu chi phí đầu vào của giá điện liên tục tăng và một năm giá sẽ được cập nhật tối đa 4 lần theo chi phí phát điện.
"Đề xuất rút ngắn thời gian điều chỉnh giá tối thiểu là phù hợp, qua đó dần đưa giá điện thích ứng với biến động các thông số đầu vào theo thị trường. Bởi sẽ đảm bảo chi phí không bị dồn tích nhiều, gây ảnh hưởng tới cân bằng tài chính của EVN. Các bộ, ngành không phản đối khi được lấy ý kiến” – báo cáo của Bộ Công Thương nêu.
Thời gian qua, có một số đề xuất cho rằng để đảm bảo tính công khai minh bạch, tránh lạm quyền, cần thành lập Hội đồng năng lượng độc lập ngoài EVN. Theo Bộ Công Thương, việc thực hiện điều chỉnh giá điện các năm qua đã ngày càng minh bạch hơn khi có sự tham gia của các bộ, cơ quan có liên quan như: Bộ Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước… Từ các phân tích, việc thành lập Hội đồng năng lượng độc lập là không cần thiết.
Đầu tháng 8 vừa qua, EVN có văn bản gửi Bộ Công Thương cho rằng sẵn sàng điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân theo hướng tăng, giảm theo thị trường nếu chi phí đầu vào tăng 3% trở lên. Tập đoàn cũng sẽ giảm giá điện nếu chi phí đầu vào giảm 1%.
EVN nêu rõ, ủng hộ việc Bộ Công Thương mời tư vấn độc lập để thẩm tra báo cáo chi phí sản xuất kinh doanh điện của Tập đoàn và các đơn vị thành viên để minh bạch thông tin trước dư luận.
H.A
