Biến đổi khí hậu và nguy cơ xung đột của các loài linh trưởng

Theo dõi KTMT trên

Những dự án quan sát về các cuộc tấn công  của tinh tinh chống lại khỉ đột đã được báo cáo. Mặc dù điều này chứng tỏ họ hàng gần nhất của chúng ta có thể gây nguy hiểm cho những loài bị bỏ xa hơn một chút về mặt di truyền, nhưng một bài báo trên tạp chí Scientific Reports chỉ ra rằng nguyên nhân cuối cùng có thể là do chúng ta, con người.

Vườn quốc gia Loango, Gabon, là nơi sinh sống của cả tinh tinh và khỉ đột vùng đất thấp nằm ở phía Tây. Trong 16 năm, nó cũng bao gồm Dự án Tinh tinh Loango, một nghiên cứu về mối quan hệ bên trong và giữa các đàn tinh tinh.

Tinh tinh chắc chắn là loài hiếu chiến nhất trong số các loài vượn lớn (không tính con người) nhưng trong phần lớn thời gian dự án quan sát chúng, chúng thể hiện khía cạnh bạo lực của mình đối với những loài khác cùng loài hoặc những động vật nhỏ hơn. Những nỗ lực quan sát dài hạn đã chứng kiến điều tương tự ở những nơi khác.

Giáo sư Simone Pika của Đại học Osnabrück cho biết: “Sự tương tác giữa tinh tinh và khỉ đột cho đến nay được coi là tương đối thoải mái”. "Chúng tôi thường xuyên quan sát thấy cả hai loài tương tác hòa bình trên cây kiếm ăn. Các đồng nghiệp của chúng tôi từ Congo thậm chí còn chứng kiến sự tương tác vui vẻ giữa hai loài vượn lớn."

Tất cả đã thay đổi cách đây hai năm khi nghiên cứu sinh tiến sĩ Osnabrück Lara Southern và các đồng nghiệp nghe thấy tiếng la hét thường liên quan đến cuộc chạm trán không thân thiện giữa hai đội quân tinh tinh. Southern cho biết: “Sau đó, chúng tôi nghe thấy tiếng đập vào ngực, một biểu hiện đặc trưng của khỉ đột và nhận ra rằng tinh tinh đã chạm trán với một nhóm 5 con khỉ đột”.

Trận đấu kéo dài 52 phút. Các thành viên của dự án chứng kiến một cuộc xung đột kéo dài liên tục hơn 10 tháng sau đó. Trận chiến đầu tiên có sự gây hấn từ cả hai phía, nhưng trận thứ hai chứng kiến ​​những con tinh tinh đuổi theo khỉ đột, sau đó tấn công chúng khi chúng cố gắng trốn thoát qua tán cây và trên mặt đất.

Những con khỉ đột trưởng thành trong quá trình xung đột cuối cùng đều trốn thoát, nhưng một đứa trẻ sơ sinh lại bị tách khỏi mẹ và bị giết. Ba con tinh tinh bị thương trong trận chiến đầu tiên.

Tinh tinh ở Tây Phi được coi là ít bạo lực hơn đối với các thành viên cùng loài so với các đồng loại ở Đông Phi, nhưng Southern nói với IFLScience rằng nhóm của cô gần đây nghiên cứu đã cho thấy "Tỷ lệ xung đột dẫn đến cái chết khác loài giữa các cộng đồng hàng năm thuộc hàng cao nhất ở tất cả các địa điểm mà nhóm của cô đã từng nghiên cứu."

Đương nhiên, các nhà nghiên cứu đều muốn tìm hiểu lý do tại sao các cuộc tấn công lại xảy ra và tại sao chỉ đến bây giờ. Cả hai sự kiện đều diễn ra vào những mùa mà chế độ ăn của tinh tinh và khỉ đột rất giống nhau, trong khi sự tương tác có phần thân thiện lại diễn ra vào những thời điểm trong năm khi chế độ ăn của chúng khác nhau.

Các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng không phải ngẫu nhiên mà các khu rừng ở Gabon bắt đầu sản xuất ít trái cây hơn, đây là hệ quả một phần của việc biến đổi khí hậu. Con khỉ đột con thứ hai đã bị một con tinh tinh ăn thịt, nhưng con đầu tiên không được coi là thức ăn, ít nhất là vào ban đầu, khiến nhiều khả năng bạo lực là nhằm tranh giành tài nguyên hơn là săn mồi trực tiếp.

Pika cho biết: “Chúng tôi chỉ mới bắt đầu hiểu được tác động của sự cạnh tranh đối với sự tương tác giữa hai loài vượn lớn ở Loango. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng vẫn còn rất nhiều điều cần tìm hiểu và khám phá về họ hàng gần gũi nhất của chúng ta”.

Tiểu Yến