Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc áp thuế tối thiểu toàn cầu từ đầu năm 2024
Sáng ngày 29/11, có 462 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm tỷ lệ 93,52 %) thông qua Nghị quyết về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu.
Nghị quyết này có hiệu lực thực thi bắt đầu từ ngày 1/1/2024.
Theo nghị quyết, thuế suất sẽ áp dụng là 15% với các doanh nghiệp đa quốc gia có tổng doanh thu hợp nhất từ 750 triệu euro (khoảng 800 triệu USD) trở lên trong 2 năm của 4 năm liền kề nhất.
Các nhà đầu tư thuộc diện chịu thuế sẽ buộc phải nộp thuế tối thiểu toàn cầu tại Việt Nam.
Mức thuế này không áp dụng với các tổ chức của chính phủ; tổ chức quốc tế; tổ chức phi lợi nhuận; quỹ hưu trí; quỹ đầu tư là công ty mẹ tối cao; tổ chức đầu tư bất động sản là công ty mẹ tối cao; tổ chức có ít nhất 85% giá trị tài sản thuộc sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua các tổ chức.
Qua rà soát của Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính, có khoảng 122 tập đoàn nước ngoài đầu tư vào Việt Nam chịu ảnh hưởng của thuế tối thiểu toàn cầu. Nếu các nước có công ty mẹ đều áp thuế từ 2024, các nước này sẽ thu thêm phần thuế chênh lệch khoảng hơn 14.600 tỉ đồng trong năm sau.
Trước khi nghị quyết này được bấm nút thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết có thể doanh nghiệp phải nộp thuế tối thiểu toàn cầu ở Việt Nam sẽ khiếu kiện trong trường hợp họ muốn nộp khoản thuế này về nước mẹ.
Do đó ngoài ban hành nghị quyết, Chính phủ cần chủ động chuẩn bị, có giải pháp và phương án xử lý phù hợp nếu xảy ra tranh chấp, khiếu kiện để đảm bảo môi trường đầu tư.
Khi áp thuế tối thiểu toàn cầu, ưu đãi về miễn, giảm thuế của Việt Nam dành cho các doanh nghiệp ngoại sẽ không còn tác dụng, nên có thể ảnh hưởng tới môi trường đầu tư.
Thảo luận trước đó, một số ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị Chính phủ đánh giá tổng thể môi trường đầu tư khi thực hiện thuế tối thiểu toàn cầu, để có giải pháp ưu đãi đầu tư phù hợp, cũng như làm rõ chế độ ưu đãi thuế với các nhà đầu tư mới sẽ vào Việt Nam.
Số khác muốn làm rõ trường hợp doanh nghiệp đầu tư vào Việt Nam sau thời điểm nghị quyết có hiệu lực thì áp dụng ưu đãi đầu tư về thuế theo quy định của luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hay nghị quyết thuế tối thiểu toàn cầu.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho hay, bài toán về chế độ thuế với các nhà đầu tư mới sẽ được Chính phủ tiếp tục giải quyết khi sửa đổi luật Thuế thu nhập doanh nghiệp. Nhưng cần có các chính sách hỗ trợ đầu tư mới, thay thế cho các đầu đãi thuế không còn hiệu quả để nhà đầu tư yên tâm về môi trường đầu tư tại Việt Nam và thu hút được các nhà đầu tư lớn, chiến lược, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước.
Trước nhiều băn khoăn về bảo đảm môi trường đầu tư khi chưa có giải pháp ưu đãi phù hợp khi thực hiện thuế tối thiểu toàn cầu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết ngày 15/11 Chính phủ báo cáo về tình hình xây dựng dự thảo nghị quyết áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung và dự thảo nghị quyết thí điểm chính sách hỗ trợ trong lĩnh vực công nghệ cao. Trong đó có kiến nghị việc thành lập một quỹ để thực hiện các biện pháp hỗ trợ đầu tư.
Nhưng tại kỳ họp 6, Quốc hội không ban hành một nghị quyết riêng về chính sách hỗ trợ đầu tư mà đưa vào nghị quyết chung của kỳ họp.
Quốc hội đồng ý chủ trương, giao Chính phủ trong năm 2024 xây dựng dự thảo Nghị định về việc thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ đầu tư từ nguồn thu thuế tối thiểu toàn cầu và các nguồn hợp pháp khác để ổn định môi trường đầu tư, khuyến khích thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước đối với một số lĩnh vực cần khuyến khích đầu tư, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi ban hành.
Chính phủ cũng được đề nghị rà soát tổng thể để hoàn thiện đồng bộ hệ thống chính sách, pháp luật về khuyến khích đầu tư đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới.
Thuế tối thiểu toàn cầu là thỏa thuận của các nước G7 đạt được vào tháng 6/2021 để chống lại các tập đoàn đa quốc gia chuyển lợi nhuận sang nước có thuế suất thấp để tránh thuế, có hiệu lực từ 1/1/2024.
Thuế suất sẽ áp dụng là 15% với các doanh nghiệp đa quốc gia có tổng doanh thu hợp nhất từ 750 triệu euro (khoảng 800 triệu USD) trở lên trong hai năm của 4 năm liền kề nhất. Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc, EU sẽ đánh thuế vào năm 2024.
H.A