Dự báo thị trường dầu mỏ 2023

Theo dõi KTMT trên

Dự báo tốc độ tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2023

Những thách thức đối với tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2023 đó là:

Thứ nhất: Năm 2023, tăng trưởng kinh tế thế giới sẽ phụ thuộc vào lạm phát của Mỹ giảm nhanh hay chậm. Tốc độ giảm lạm phát sẽ quyết định Fed tăng lãi suất cao đến mức nào và duy trì ở mức đó trong bao lâu. Năm 2022, Fed đã thực hiện thắt chặt chính sách tiền tệ với tốc độ nhanh, mạnh mẽ chưa từng thấy kể từ những năm 1980 và ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ, thương mại của các quốc gia trên toàn thế giới.

Nhiều nhà kinh tế cho rằng: Lãi suất tiếp tục tăng có thể ảnh hưởng tới tiêu dùng trong năm 2023, đe dọa tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ và kinh tế thế giới.

Fed dự kiến sẽ giữ lãi suất ở mức cao trong cả năm 2023 và chỉ bắt đầu giảm vào năm 2024. Fed dự báo lãi suất sẽ tiếp tục tăng lên mức 5,1%, tương ứng với khoảng giới hạn 5-5,25%. Sau đó, Fed sẽ dừng nâng lãi suất và xem xét kết quả của chiến dịch thắt chặt tiền tệ liên tục từ tháng 3/2022 tác động vào khắp nền kinh tế, làm giảm mức lạm phát. Fed kỳ vọng thông qua công cụ lãi suất để giúp cho nền kinh tế “hạ cánh mềm” - tức là giảm được lạm phát, nhưng vẫn tạo ra nhiều việc làm, thu nhập. Như vậy, nền kinh tế thế giới sẽ không bị tác động mạnh bởi những đợt tăng mạnh lãi suất của Fed và có thể đạt tăng trưởng trở lại với với mức tăng nhẹ.

Sau khi Fed khẳng định việc tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ là tăng lãi suất trong năm 2023 cho đến khi mục đích lạm phát Mỹ giảm một cách bền vững về mức 2% thì tỷ giá đồng USD so với một rổ gồm 6 đồng tiền chủ chốt giảm, còn các đồng tiền chủ chốt kia hầu hết đều tăng giá so với đồng USD. Chỉ số Dollar Index chốt phiên là 104,13 điểm, thấp hơn 0,18% so với phiên trước (tính đến 10h50 giờ Việt Nam ngày 27/12/2022). Ngay cả đồng VNĐ cũng tăng giá nhẹ trong những tháng cuối năm 2022 khiến cho áp lực về ngoại tệ của Việt Nam giảm.

Thứ hai: Triển vọng kinh tế năm 2023 của Trung Quốc sẽ hồi phục, một nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và quốc gia này đã nới lỏng các biện pháp chống dịch Covid-19. Các nhà kinh tế dự báo Trung Quốc có thể phục hồi tăng trưởng kinh tế ngay đầu năm 2023 khi nới lỏng các biện pháp phòng dịch. Từ đó có thể thúc đẩy các thị trường sản xuất và tiêu dùng khác trên thế giới.

Trong tháng 11/2022, tỷ giá đồng NDT so với USD đã lấy lại giá trị gần 1/3 phần bị mất kể từ đầu năm 2022. Nửa đầu tháng 12, đồng NDT đã vượt qua ngưỡng chủ chốt 7 NDT đổi 1 USD. Đến 10h50 phút ngày 27/12/2022, 1 USD đổi được 6.962 NDT, phản ánh mức tăng giá đồng NDT diễn ra nhanh chóng.

Tuy nhiên, việc tăng trưởng kinh tế và tỷ giá đồng NDT sẽ phụ thuộc vào chính sách nới lỏng, hay thắt chặt lại nền kinh tế của Trung Quốc.

Trong báo cáo tháng 12/2022 của OPEC cho biết: Nền kinh tế Trung Quốc đang bị suy yếu với nhiều năm phải phong tỏa xã hội để phòng dịch Covid-19 ảnh hưởng mạnh đến sản xuất, tiêu dùng cùng với thị trường bất động sản bị khủng hoảng và giải cứu của Chính phủ cuối năm 2022. OPEC hy vọng và đưa ra dự báo về sự nới lỏng các biện pháp phòng dịch Covid-19 của Chính phủ, thì Trung Quốc sẽ khôi phục và tăng trưởng kinh tế ngay từ quý 1/2023.

Còn Ngân hàng Morgan Stanley dự đoán: Tăng trưởng GDP năm 2023 của Trung Quốc sẽ đạt 5,4%, cao hơn ước tính trước đó là 5% và tình hình sẽ cải thiện từ tháng 3/2023. Các nhà phân tích của ngân hàng này hy vọng hoạt động kinh tế Trung Quốc sẽ sôi động từ quý 2/2023. Đây là đánh giá quan trọng sau khi Ngân hàng Morgan Stanley nâng hạng chứng khoán Trung Quốc trong bối cảnh các dấu hiệu về mở cửa kinh tế đang tăng lên.

Ngoài gói hỗ trợ thị trường bất động sản, Trung Quốc đang cân nhắc gói kích thích trị giá hơn 143 tỷ USD để củng cố ngành công nghiệp bán dẫn trong nước. Đây sẽ là một trong những gói tài khóa lớn nhất của nước này từ trước đến nay.

Theo dự báo Bloomberg Economics: Trong trường hợp Trung Quốc mở cửa hoàn toàn vào giữa năm 2023, giá năng lượng toàn cầu sẽ tăng khoảng 20%. Điều này sẽ khiến chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ tăng 5,7% vào cuối năm sau.

Thứ ba: Ở châu Âu, vấn đề cuộc chiến Nga - Ukraine được giải quyết trong hòa bình và các lệnh cấm vận đối với Nga được dần dỡ bỏ sẽ mở ra một thị trường tiêu dùng lớn của thế giới năm 2023, các chuỗi cung ứng hàng hóa dầu, khí giá rẻ được nối lại. Hiện nay các nhà kinh tế khó đưa ra một kịch bản hoàn chỉnh khi không biết khi nào cuộc chiến này kết thúc. Một cuộc chiến khiến tăng trưởng kinh tế thế giới suy giảm, lạm phát tăng cao, thâm hụt thương mại quốc tế tăng nhanh. Năm 2020, thế giới chi tiêu cho năng lượng chiếm 8,9% GDP đến năm 2021, chi cho năng lượng tăng nhẹ, chiếm 9,9% GDP, nhưng năm 2022, chi tiêu cho năng lượng chiếm 17,7% GDP do giá cả tăng bởi tác động của cuộc chiến Nga - Ukraine.

Theo dự báo của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD): Tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2023 ước đạt 2,2%. Với những tác động tiêu cực từ cuộc chiến Nga - Ukraine từ năm 2022 bắt đầu thấm dần vào các hoạt động kinh tế của các quốc gia trên thế giới trong năm 2023, dẫn tới mọi hoạt động đều kém sôi động, chi phí tăng cao. Tăng trưởng kinh tế của các quốc gia phát triển và đưa ra các lệnh cấm vận Nga mạnh mẽ như Mỹ chỉ ước tăng 0,5% tương tự khu vực đồng Euro, Anh tăng 0,4%, Canada tăng 1%. Còn các quốc gia vẫn hợp tác với Nga trong vấn đề năng lượng (như Trung Quốc, Ấn Độ) thì có giảm tăng trưởng kinh tế, nhưng vẫn đạt ở mức tăng trưởng cao (Hình 1).

Còn theo dự báo của IMF: Tăng trưởng toàn cầu được dự báo sẽ chậm lại từ 3,2% năm 2022 xuống 2,7% năm 2023. Đây là mức tăng trưởng yếu nhất kể từ năm 2001, ngoại trừ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và giai đoạn khủng hoảng do đại dịch Covid-19.

Tóm lại, tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2023 sẽ gặp nhiều thách thức từ việc điều chỉnh chính sách tiền tệ của các nước, từ cuộc chiến Nga - Ukraine sớm kết thúc và việc dỡ bỏ các biện pháp phòng dịch của Trung Quốc để phục hồi sản xuất, phát triển kinh tế. Năm 2022, ước tăng trưởng kinh tế toàn cầu là 3,2% và năm 2023 tiếp tục giảm xuống 2,7% bởi độ trễ của các tác động trên thế giới xảy ra trong năm 2022.

Dự báo cung cầu dầu mỏ thế giới

Theo dự báo của OPEC, năm 2023, nhu cầu dầu mỏ trên thế giới tiếp tục duy trì ở mức bình quân 101,82 triệu thùng/ngày sau khi các tín hiệu bất lợi cho sự phục hồi và phát triển kinh tế dần giảm bớt như xung đột Nga - Ukraine và dỡ bỏ từng phần phong tỏa kinh tế của Trung Quốc. Ước tổng sản lượng sản xuất của các quốc gia không thuộc khối OPEC và thuộc khối OPEC sản xuất dầu không thông thường là 72,55 triệu thùng/ngày (Bảng 6). Phần còn lại sẽ do các quốc gia thuộc khối OPEC cung cấp.

Theo dự báo của Cơ quan Quản lý thông tin Năng lượng Hoa Kỳ (EIA): Năm 2023, ước tổng nhu cầu dầu trên thế giới là 101,06 triệu thùng/ngày và tổng sản lượng sản xuất của các quốc gia khoảng 100,82 triệu thùng/ngày (28). Phần thiếu hụt 0,24 triệu thùng sẽ lấy từ kho dự trữ.

Giá dầu

Theo EIA dự báo: Do lượng dầu từ các kho dự trữ giảm do được mang ra sử dụng cuối năm 2022, đầu năm 2023, đồng thời những thông tin về Trung Quốc bắt đầu gỡ bỏ những hạn chế trong phòng chống dịch Covid-19 để phục hồi sản xuất sẽ đẩy giá dầu Brent lên trên mức 90 USD/thùng vào nửa đầu 2023 và sẽ giảm vào cuối 2023 khi lượng dầu dự trữ được tích đầy nên dự báo giá dầu Brent giao ngay bình quân ở mức 92 USD/thùng cho cả năm 2023, dầu WTI được dự báo giá bình quân sẽ là 86.36 USD/thùng.

Còn theo dự báo của Ngân hàng JP Morgan: Năm 2022, kinh tế thế giới đi xuống với những cú sốc lớn về giá dầu, lãi suất, lạm phát thì sang năm 2023, lực cản cho tăng trưởng kinh tế vẫn là việc thắt chặt chính sách tiền tệ đang gia tăng của các ngân hàng trung ương, cuộc chiến Nga - Ukraine chưa kết thúc và mức độ mở cửa kinh tế của Trung Quốc trong phòng chống dịch Covid-19, nên ước giá dầu Brent bình quân năm 2023 là 90 USD/thùng, dầu WTI là 83 USD/thùng.

JP Morgan cho rằng: Quan điểm của OPEC+ sẽ luôn giữ cân bằng cho thị trường ở mức giá có lợi lớn nhất cho các nước xuất khẩu dầu mỏ và sự phục hồi theo chu kỳ của nhu cầu về năng lượng cho giao thông vận tải, phát triển kinh tế.

PV