8 tỉ người có thể sống trong 100.000 năm trên Mặt trăng
Tạp chí The Conversation cho biết mặt trăng chứa nhiều khoáng chất liên kết chặt chẽ với oxy. Lớp đá trên cùng của mặt trăng mà con người dễ dàng tiếp cận có thể chứa đủ oxy cho 8 tỉ người sống trong 100.000 năm.
Oxy trên Mặt trăng
Vào tháng 10/2021, Cơ quan Vũ trụ Úc và Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã ký một thỏa thuận để phóng một tàu thám hiểm do Úc sản xuất lên Mặt trăng theo Chương trình Artemis của Mỹ, với mục tiêu thu thập các loại đá Mặt trăng nhằm tìm ra loại đá có thể cung cấp (chiết xuất) oxy để thở trên Mặt trăng.
Mặc dù Mặt trăng có bầu khí quyển, nhưng nó rất mỏng và được cấu tạo chủ yếu bởi hydro, neon và argon. Nó không phải là loại hỗn hợp khí có thể duy trì sự sống cho các động vật có vú phụ thuộc vào oxy như con người.
Thực tế, có rất nhiều oxy trên Mặt trăng. Nó chỉ không ở dạng khí. Thay vào đó, nó bị mắc kẹt bên trong regolith - lớp đá và bụi mịn bao phủ bề mặt Mặt trăng.
Nếu chúng ta có thể chiết xuất oxy từ regolith, liệu nó có đủ để hỗ trợ sự sống của con người trên Mặt trăng không?
Oxy có thể được tìm thấy trong nhiều khoáng chất trong lòng đất xung quanh chúng ta. Và Mặt trăng chủ yếu được tạo nên từ những loại đá giống như bạn sẽ tìm thấy trên Trái Đất (mặc dù với một lượng lớn hơn một chút vật chất đến từ thiên thạch).
Các khoáng chất như silica, nhôm, oxit sắt và magiê chiếm ưu thế trong cảnh quan của Mặt trăng. Tất cả các khoáng chất này đều chứa oxy, nhưng không phải ở dạng mà phổi của chúng ta có thể tiếp cận.
Trên Mặt trăng, những khoáng chất này tồn tại ở một số dạng khác nhau bao gồm đá cứng, bụi, sỏi và đá phủ trên bề mặt. Vật liệu này là kết quả của tác động mạnh từ các thiên thạch đâm vào bề mặt Mặt trăng trong vô số thiên niên kỉ.
Một số người gọi lớp bề mặt Mặt trăng là "đất", nhưng một số nhà khoa học do dự khi sử dụng thuật ngữ này. Đất như chúng ta biết nó là thứ khá kỳ diệu chỉ xảy ra trên Trái Đất. Nó đã được tạo ra bởi một loạt các sinh vật làm việc trên vật liệu "mẹ của đất - regolith", có nguồn gốc từ đá cứng - trong hàng triệu năm.
Kết quả là tạo ra một ma trận các khoáng chất không có trong đá ban đầu. Đất của Trái đất có các đặc điểm vật lý, hóa học và sinh học đáng chú ý. Trong khi đó, các vật chất trên bề mặt Mặt trăng về cơ bản là nguyên sinh ở dạng ban đầu, nguyên sơ.
Mặt trăng có thể cung cấp sự sống cho 8 tỉ người sống trong 100.000 năm
Trong một tác phẩm được đăng trên tạp chí The Conversation, John Grant, giảng viên Khoa học đất (môn khoa học chuyên nghiên cứu về đất) tại Đại học Southern Cross của Australia, giải thích rằng, Mặt trăng chứa nhiều khoáng chất liên kết chặt chẽ với oxy.
Ông Grant tuyên bố, ngay cả khi người ta bỏ qua lượng oxy bị chôn chặt trong đá sâu và cứng, lớp đất mặt, lớp đá trên cùng của Mặt trăng mà con người dễ dàng tiếp cận có thể chứa đủ oxy cho 8 tỉ người sống trong 100.000 năm.
Tính toán của nhà khoa học dựa trên quan điểm rằng, con người cần 800 g (28 oz) oxy mỗi ngày để tồn tại và lớp đất mặt sâu khoảng 10 m. Ông nói rằng, lớp đất mặt của Mặt trăng được tạo thành từ 45% oxy, tất cả đều liên kết chặt chẽ với các khoáng chất như silica, nhôm, sắt oxit và magnesi.
Mặc dù đá không "thở" được, nhưng quá trình khai thác một lượng lớn oxy từ chúng là một quá trình đơn giản. "Tuy nhiên, có một khó khăn là nó rất thiếu năng lượng. Để trở nên bền vững, nó sẽ cần được hỗ trợ bởi năng lượng mặt trời hoặc các nguồn năng lượng khác có sẵn trên Mặt trăng", ông Grant lưu ý.
Bài báo của ông Grant được đưa ra sau khi Cơ quan Vũ trụ Australia và Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã ký một thỏa thuận vào tháng 10 để phóng một tàu thám hiểm lên Mặt trăng với mục tiêu thu thập các mẫu đá tại đây và cố gắng hút oxy trên Mặt trăng có thể dùng để thở được.
Nhà khoa học cũng ghi nhận sự phát triển của các lò phản ứng thử nghiệm để cải thiện quá trình tạo ra oxy thông qua điện phân của một công ty khởi nghiệp ở Bỉ. Công nghệ mới có thể được đưa lên Mặt trăng vào năm 2025 trong khuôn khổ sứ mệnh sử dụng tài nguyên tại chỗ của Cơ quan Vũ trụ châu Âu.
Nguyễn Linh (T/h)
