Việt Nam có thể trở thành quốc gia tiên phong về tăng trưởng xanh
‘Việc chuyển hướng sang kinh tế xanh và tăng trưởng xanh là một lựa chọn tất yếu đồng thời là cơ hội lớn để Việt Nam có thể trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực về tăng trưởng xanh…’
“Xây dựng ‘Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh 2030’ hướng tới nền kinh tế trung tính cácbon (carbon neutral) trong dài hạn là ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh mới, đặc biệt là xu hướng chuyển đổi số mạnh mẽ, giúp Việt Nam đón đầu cơ hội và sử dụng nguồn lực một cách hiệu quả,” Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh tại cuộc họp tham vấn các bộ, ngành, cơ quan, các tổ chức quốc tế và đối tác phát triển về xây dựng Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045, hướng tới 2050, ngày 29/3.
Theo Bộ trưởng, tăng trưởng xanh không những giúp đảm bảo bền vững về môi trường, nâng cao năng lực chống chịu của quốc gia trước biến đổi khí hậu và rủi ro thiên tai, dịch bệnh, mà còn tạo bình đẳng trong tiếp cận cơ hội và hưởng lợi của mọi người dân, không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển, góp phần truyền tải, chia sẻ các giá trị nhân văn, các giá trị văn hóa cốt lõi, lối sống có trách nhiệm của từng con người và của toàn xã hội.
Phản ứng chính sách toàn diện
Bộ trưởng chỉ ra trên bình diện quốc tế, thế giới đang chứng kiến những tiến bộ vượt bậc của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cùng việc ngày càng gia tăng sự kết nối giữa các quốc gia trên toàn cầu. Xu hướng đầu tư cho các hoạt động sản xuất thông minh nhờ vào cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, xu hướng xây dựng chính phủ điện tử, đô thị thông minh, công nghiệp và nông nghiệp thông minh… đang trở nên phổ biến. Song, đại dịch COVID-19 đã gây ra một cuộc khủng hoảng chưa từng có trên toàn cầu và việc kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh, phục hồi sau suy thoái kinh tế là ưu tiên hàng đầu của các chính phủ khắp thế giới.
Tuy nhiên, vị tư lệnh ngành cũng cho rằng đại dịch COVID-19 đang làm thay đổi thế giới trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là sự chuyển dịch mạnh mẽ của kinh tế số. Do đó, bên cạnh những thách thức, COVID-19 cũng tạo cơ hội để các quốc gia đánh giá lại các mô hình phát triển kinh tế đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng về những mối đe dọa nghiêm trọng từ các vấn đề môi trường và sức khỏe cũng như tận dụng những thay đổi tích cực từ chính đại dịch.
“Điều này đòi hỏi phải có những phản ứng chính sách một cách toàn diện từ phía các chính phủ. Và phục hồi tăng trưởng kinh tế theo hướng tăng trưởng xanh hay khôi phục xanh đang là ưu tiên hàng đầu của các quốc gia,” Bộ trưởng nhấn mạnh.
Việt Nam là một trong những quốc gia bị tác động nặng nề bởi biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh và gia tăng các yếu tố tác động từ bên ngoài. Bên cạnh đó, Việt Nam đang tiếp tục đà đổi mới, đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu, chất lượng và hiệu quả đồng thời đứng giữa ngã rẽ để phục hồi hậu COVID-19.
Vì vậy, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, “việc xây dựng ‘Chiến lược Quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045, hướng tới 2050’ phù hợp với bối cảnh mới là mục tiêu và ưu tiên cấp thiết giúp Việt Nam đi tắt đón đầu, bắt kịp, tiến cùng, vượt lên, hướng tới khát vọng thịnh vượng kinh tế… Tăng trưởng xanh sẽ góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng, tăng cường năng lực chống chịu của nền kinh tế và giảm thiểu tính dễ bị tổn thương của con người trước các cú sốc bên ngoài.”
Định lượng các mục tiêu và lộ trình thực hiện
Tại cuộc họp, ông Lê Việt Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học-Giáo dục-Tài nguyên-Môi trường (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) trao đổi một số nội dung chủ yếu của Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh 2030, dựa trên cơ sở kế thừa có chọn lọc các kết quả của Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2012-2020 và thực hiện hoàn thiện phương pháp luận để định lượng các mục tiêu và lộ trình thực hiện.
Theo đó, các kịch bản tăng trưởng xanh cho toàn bộ nền kinh tế và từng ngành ưu tiên được xây dựng thông qua việc sử dụng các mô hình kinh tế kết hợp với các mô hình ngành, trong đặc biệt chú trọng phân tích chi phí, lợi ích và đánh giá tác động kinh tế-xã hội của Chiến lược, nhằm đảm bảo tính đồng bộ và tương thích với các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) và Thỏa thuận Paris về giảm phát thải khí nhà kính.
“Chiến lược thể hiện trách nhiệm, sự chia sẻ và gắn kết của Việt Nam trong hiện thực hóa các cam kết quốc tế và là cơ sở để cân đối các nguồn lực trong nước, huy động nguồn lực quốc tế hiệu quả, hài hòa lộ trình phát triển kinh tế-xã hội với các mục tiêu giảm phát thải, giúp tăng cường hiệu quả phân bổ đầu tư công và giám sát, đánh giá việc thực hiện các dự án biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh trong trung hạn và dài hạn,” ông Việt Anh cho biết.
Bên cạnh đó, ông Việt Anh khẳng định Chiến lược sẽ là công cụ hữu hiệu giúp Việt Nam xây dựng xã hội nhân văn hướng tới phát triển bao trùm, mở rộng độ bao phủ đối với các ngành còn ít được quan tâm trong quá trình thực hiện Chiến lược giai đoạn trước như giáo dục, y tế, trẻ em…
Đại diện các bộ, ngành, Đại sứ quán (Hàn Quốc, Hà Lan, Anh Quốc…) và tổ chức quốc tế, đối tác phát triển (Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Chương Trình Phát Triển Liên Hợp Quốc tại Việt Nam…) cùng các chuyên gia đã đóng góp ý kiến và nhất trí cao với những điểm mới, khả thi; đặc biệt là tính tổng thể bao trùm nhưng định lượng được của Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn tới đây đồng thời tin tưởng Chiến lược sẽ hiện thực hóa khát vọng của Việt Nam với sự đồng lòng của tất cả các bên liên quan.
Bên cạnh đó, đại diện các quốc gia, đối tác phát triển và tổ chức quốc tế tham dự cuộc họp đã cam kết sẽ đồng hành và hỗ trợ Việt Nam trong việc triển khai thực hiện Chiến lược này.
Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh: “Việc chuyển hướng sang kinh tế xanh và tăng trưởng xanh, cập nhật Chiến lược tăng trưởng xanh cho phù hợp định hướng phát triển mới của đất nước theo tinh thần Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm 2021-2030, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2021-2025 và là một lựa chọn tất yếu đồng thời là cơ hội lớn để Việt Nam có thể trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực về tăng trưởng xanh, phục hồi xanh, bắt kịp xu thế phát triển của thế giới”.
Ông Lê Việt Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học-Giáo dục-Tài nguyên-Môi trường (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) phát biểu:
Hạnh Nguyễn
