Trái Đất sẽ ra sao nếu mây trời bỗng nhiên biến mất?
Các đám mây bao phủ khoảng 70% Trái Đất, nhưng biến đổi khí hậu có thể khiến những đám mây biến mất. Nếu những đám mây không còn, sự sống con người có thể tồn tại?
Biến đổi khí hậu sẽ khiến những đám mây biến mất mãi mãi
Theo Nature GeoScience, những đám mây từ lâu đã là một trong những bất ổn lớn của khí hậu. Mây rất phức tạp, nhỏ và thay đổi nhanh. Các thiết bị dự đoán thiên tai hiện nay dễ dàng nắm bắt sự phức tạp và chi tiết của hầu hết các hệ thống khí hậu nhưng lại chưa đủ hiện đại để dự đoán sự thay đổi của các đám mây.
Trong khí tượng học, mây được chia thành nhiều loại dựa theo hình dáng và độ cao. Trong đó, mây tầng tích là những lớp lớn hoặc cuộn mây lớn thường ở độ cao dưới 2.000 m. Chúng chính là những "chiếc chăn trắng" mà bạn có thể nhìn thấy bên ngoài cửa sổ máy bay.
Các đám mây này bao phủ 20% các đại dương có vĩ độ thấp và đặc biệt phổ biến ở các vùng cận nhiệt đới. Chúng làm mát Trái Đất bằng cách che phủ phần lớn bề mặt của nó khỏi ánh sáng mặt trời.
Các nhà khoa học từ lâu đã nghi ngờ rằng một số sự thay đổi nhiệt độ đột ngột trong quá khứ có thể là do những thay đổi của các đám mây gây nên.
Để giải đáp nghi ngờ đó, các nhà khí tượng học tại Viện Công nghệ California (Mỹ) mới đây đã mô hình hóa một khoảng trời nhỏ bằng siêu máy tính. Họ phát hiện ra rằng nếu nồng độ carbon dioxide (CO2) đạt khoảng 1.200 phần triệu (ppm) trong khí quyển, các đám mây tầng tích sẽ biến mất. Ở thời điểm hiện tại, lượng CO2 đã vượt qua 410 ppm.
Công nghiệp phát triển đồng nghĩa với việc con người đưa ngày càng nhiều CO2 vào khí quyển. Nếu tình trạng này tiếp tục, Trái Đất có thể đạt tới 1.200 ppm trong vòng 100 đến 150 năm. Khi lớp mây này mất đi, nền nhiệt trung bình của Trái Đất sẽ tăng thêm ít nhất 8 độ nữa.
Đó là một sự thay đổi đáng lo ngại và sẽ không chỉ là sự tan chảy băng hay thảm họa nước biển dâng cao trên toàn thế giới.
Hậu quả nếu mây biến mất vĩnh viễn
Việc đó có thể ngay lập tức gây sốc cho các phi hành gia trên trạm vũ trụ, nhưng những người đang ở một nơi như sa mạc sẽ không nhận biết ngay rằng mọi thứ trên Trái Đất sắp trở nên thực sự tồi tệ.
Trong vòng vài ngày, dấu hiệu cảnh báo đầu tiên sẽ xuất hiện: Độ ẩm. Tình hình sẽ còn tệ hơn nếu bạn sống ven biển. Thông thường, sức nóng của mặt trời làm bốc hơi nước, chủ yếu từ đại dương, và hơi nước đó được ngưng tụ thành mây, nhưng nếu Trái Đất không còn mây, thì hơi nước đó chỉ có thể lơ lửng trong không khí, tạo ra độ ẩm gần bằng 100%.
Nếu bạn đang trên một chuyến bay, bạn sẽ cảm thấy nhiều rung lắc hơn bình thường. Khi không có lớp mây che chắn Trái Đất và phản xạ ánh sáng mặt trời vào không gian, mặt trời sẽ đốt nóng hành tinh của chúng ta nhiều hơn, tạo ra nhiều luồng không khí nóng bốc lên không đồng đều.
Nhưng một chuyến bay kém thoải mái chắc chắn không phải là điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra, vì nếu không có mây sẽ dẫn đến không có mưa, tuyết hay thậm chí sương mù nhẹ, và điều đó có nghĩa là không còn cách nào để bổ sung nguồn nước mà chúng ta uống như ao, hồ, sông, suối và các tầng địa chất chứa nước.
Chúng ta chỉ còn cách tận dụng bất kỳ thứ nước nào còn lại và nếu cứ tiếp tục duy trì tốc độ tiêu thụ nước như hiện nay, chúng ta sẽ dùng cạn hết nước ngọt ở sông hồ trong vòng 23 năm.
Vì vậy, để bảo tồn nguồn cung cấp nước ngọt của chúng ta, nhân loại sẽ phải có chiến lược. Chúng ta sẽ cần làm nhiều hơn là chỉ tiết kiệm nước trong tắm rửa, giặt giũ. Nước chúng ta sử dụng trong gia đình và những nơi công cộng chỉ chiếm 21% lượng nước ngọt mà con người sử dụng.
Hai nhu cầu lớn nhất thực sự là nhiệt điện và tưới tiêu cho các trang trại. Các nhà máy điện không chỉ sử dụng hàng tấn nước, những nhà máy chạy bằng nhiên liệu hạt nhân có thể gây ra thảm họa nếu tháp làm mát nước của chúng bị cạn kiệt. Ví dụ như thảm họa hạt nhân Fukushima năm 2011 xảy ra khi một trận động đất làm mất điện các máy bơm nước làm mát.
Và các trang trại sẽ cần nhiều nước hơn nếu không có mưa. Hạn hán vĩnh viễn này sẽ giết chết hàng tấn thảm thực vật và động vật hoang dã khi đất đai khô cằn. Trong vòng vài năm, đất xói mòn có thể tạo ra những cơn bão bụi khổng lồ như Dust Bowl vào những năm 1930.
Trong khi đó, khí hậu Trái Đất sẽ khô cằn khi không có mây. Chuyên gia về mây, Chris Fairall, đã đưa ra dự đoán rằng nếu không có mây, nhiệt độ trung bình bề mặt của Trái Đất sẽ tăng tới 22 độ C.
Nhiệt độ tăng đột biến này không chỉ phá hủy môi trường sống của hầu hết các loài động thực vật, gây tử vong hàng loạt, nó còn làm tan chảy các chỏm băng ở vùng cực và gây ra lũ lụt lớn cho các thành phố ven biển. Chúng ta có thể phải sống trên những sa mạc vô tận khi nước biển bắt đầu thấm vào mạch nước ngầm quý giá và ngọt ngào.
Nhưng con người rất sáng tạo, chúng ta có thể phát minh ra cách khử muối trong nước đại dương hoặc thu thập tất cả hơi nước từ không khí để tạo ra nguồn nước sử dụng.
Và chúng ta phải tìm cách làm điều đó càng sớm thì càng tốt, bởi vì chúng ta thực sự đang mất dần mây.
Mức độ CO2 chưa từng có cùng với đại dương và bầu khí quyển đang nóng lên đều khiến các đám mây mỏng đi. Việc tốt nhất chúng ta có thể là giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính và cố gắng để không phải sống trong thế giới không mây đáng sợ này.
Nguyễn Linh (T/h)
