Tại sao không nên nóng vội chuyển đổi cây trồng khi giá cà phê neo ở mức cao?
Nông dân không nên nóng vội chuyển đổi cây trồng khi giá cà phê lên cao mà cần sản xuất theo hướng bền vững để đáp ứng tốt yêu cầu thị trường, đồng thời giữ vị thế của cà phê Việt Nam trên trường quốc tế.
Sau khi đạt mức đỉnh lịch sử trên 130.000 đồng/kg, dù có biến động lên xuống, thế nhưng giá cà phê vẫn neo ở mức khá cao. Giá cà phê lên cao, năm nay người trồng có được lợi nhuận khá tốt, tạo sức hút nhiều nông dân đến với cây cà phê. Tuy nhiên, nông dân cũng không nên nóng vội chuyển đổi cây trồng, việc phát triển cây cà phê cần theo hướng bền vững để đáp ứng tốt hơn yêu cầu thị trường cũng như giữ vị thế của cà phê Việt Nam trên trường quốc tế.
Sản lượng cà phê tồn kho trong nước hiện không còn nhiều
Giá cà phê trong nước hôm nay (23/7) tăng nhẹ 400 - 600 đồng/kg so với ngày hôm qua nằm trong khoảng 126.500-127.200 đồng/kg. Hiện giá mua trung bình tại các tỉnh Tây Nguyên là 127.100 đồng/kg, giá mua cao nhất tại các tỉnh Đắk Nông là 127.200 đồng/kg.
Trên thị trường thế giới, giá cà phê thế giới vẫn có xu hướng tăng. Giá cà phê thế giới tăng do thông tin về tình hình nắng nóng tại các nước sản xuất cà phê chính như Brazil và Việt Nam làm ảnh hưởng đến sản lượng cà phê trong niên vụ 2024/2025.
Tổ chức cà phê Thế giới (ICO) cho biết, 8 tháng niên vụ 2023/2024 (tháng 10/2023 đến tháng 5/2024), xuất khẩu cà phê nhân đạt 84 triệu bao, so với niên vụ trước tăng 11,6%; xuất khẩu cà phê rang đạt 0,48 triệu bao, tương đương với khối lượng xuất khẩu niên vụ trước; cà phê hòa tan đạt 8,24 triệu USD, tăng 5,1% so với cùng kỳ niên vụ 2022/2023.
Trong 9 tháng đầu niên vụ 2023/2024 (từ tháng 10/2023 đến tháng 6/2024), nước ta đã xuất khẩu gần 1,26 triệu tấn cà phê, tương đương 86% sản lượng (khoảng 1,47 triệu tấn) của niên vụ hiện tại và giảm hơn 11% so với cùng kỳ niên vụ 2022/2023. Nếu không tính hàng tồn kho từ năm ngoái chuyển sang thì nước ta chỉ còn lại khoảng 210.000 tấn cà phê để xuất khẩu trong 4 tháng tới cho đến khi vụ thu hoạch mới diễn ra vào tháng 11 năm 2024.
Một số doanh nghiệp cho biết, sản lượng cà phê tồn kho trong nước hiện không còn nhiều, chủ yếu để phục vụ thị trường nội địa. Các doanh nghiệp không dám mạo hiểm ký hợp đồng mới khi giá cả liên tục biến động mạnh cùng với đó là chi phí vận chuyển khá cao.
Không ồ ạt mở rộng diện tích trồng mới để giữ ổn định ngành cà phê
Trước đây, ở một số khu vực Tây Nguyên và các tỉnh Nam Bộ, nông dân đã từng ồ ạt chặt bỏ cây cà phê, để chuyển sang trồng sầu riêng. Hiện nay cà phê được giá, mang lại lợi nhuận tốt khiến nhiều nông dân có ý định chuyển cây trồng khác sang cà phê. Việc chuyển đổi cây trồng thiếu tính toán, thiếu kiểm soát, vì lợi nhuận nhất thời và không theo định hướng từ các cơ quan chuyên môn đã được các địa phương và chuyên gia cảnh báo là có thể đem lại rất nhiều rủi ro trong tương lai.
Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Gia Lai cho hay, nông dân chỉ nên trồng tái canh cây cà phê trên những diện tích già cỗi, kém hiệu quả. Không ồ ạt mở rộng diện tích trồng mới để giữ ổn định ngành cà phê. Đồng thời, Sở Công Thương tỉnh Gia Lai cũng khuyến cáo bà con giữ ổn định diện tích canh tác. Không nên thấy giá cao mà tập trung đầu tư, mở rộng vùng trồng.
Trong khi đó, thị trường xuất khẩu chủ lực của cà phê Việt Nam là châu Âu hiện đang ngày càng có những yêu cầu rất khắt khe về chất lượng, tính bền vững trong sản xuất...
Nhiều tháng qua, giá cà phê neo cao nhiều tháng qua tạo sức hút mạnh mẽ, nông dân tại nhiều địa phương bắt đầu quay trở lại với cây cà phê. Ngành nông nghiệp Đắk Nông khuyến cáo người dân chỉ phát triển cà phê tại những khu vực có đất đai, thổ nhưỡng phù hợp và đảm bảo nguồn nước. Không phát triển cà phê ồ ạt, đặc biệt là tại các khu vực không phù hợp để hạn chế các rủi ro, thiệt hại.
Sơn La đang là tỉnh có diện tích và sản lượng cà phê Arabica lớn nhất cả nước với hơn 20.000 ha, sản lượng quả tươi hơn 400.000 tấn/năm. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sơn La, thực hiện đề án tái cơ cấu nông nghiệp, cà phê Sơn La ngày càng nâng cao chất lượng, sản lượng để đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn của ngành hàng.
Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam (VICOFA) cho biết, nguồn cung cà phê trong nước gần như đã cạn, hàng tồn kho của doanh nghiệp và nông dân không nhiều. Do đó, lượng xuất khẩu từ nay đến cuối tháng 9/2024 sẽ giảm dần mặc dù giá cà phê đang neo cao ở mức cao kỷ lục.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, với sản lượng cà phê của nước ta, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của ngành hàng này sẽ đạt con số trên 5 tỷ USD, đây là mức cao nhất trong lịch sử.
Bích Ngọc