Quy hoạch GTVT: Phải hài hòa với lợi ích kinh tế, với biến đổi khí hậu
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, quá trình quy hoạch mạng lưới GTVT phải đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế xã hội với quốc phòng an ninh và an sinh xã hội, thích ứng với biến đổi khí hậu...
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa có kết luận về Quy hoạch mạng lưới đường bộ và Quy hoạch tổng thể hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050 tại cuộc hợp Thường trực Chính phủ vừa qua.
Quy hoạch phải hài hòa với phát triển kinh tế, biến đổi khí hậu
Thủ tướng đánh giá, trong thời gian qua Bộ GTVT đã chủ trì, cùng với các Bộ, ngành, địa phương xây dựng đồng thời 5 quy hoạch chuyên ngành giao thông vận tải thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 bao gồm Quy hoạch mạng lưới đường bộ, Quy hoạch mạng lưới đường sắt, Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển, Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc, Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa. Việc quy hoạch các chuyên ngành trên bảo đảm tiến độ, chất lượng, công khai, minh bạch theo đúng quy định của pháp luật về quy hoạch.
Để sớm phê duyệt 5 bộ quy hoạch chuyên ngành giao thông vận tải nói chung, Quy hoạch mạng lưới đường bộ, hệ thống cảng biển nói riêng, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu việc quy hoạch phải có tầm nhìn chiến lược, có tính kế thừa, có đổi mới, có tính liên thông, liên kết và bổ sung cho nhau về các loại hình giao thông để sao cho tiết kiệm, hiệu quả; quy hoạch có tính chiến lược và phân kỳ đầu tư, tập trung giải quyết điểm nghẽn của nền kinh tế.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu dự họp để hoàn thiện các quy hoạch trên quan điểm phải bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế xã hội với quốc phòng an ninh và an sinh xã hội, thích ứng với biến đổi khí hậu; nghiên cứu, cân đối hài hòa giữa các phương thức vận tải, xác định rõ phương thức vận tải trung tâm để ưu tiên tập trung nguồn lực đầu tư, trên cơ sở bảo đảm tính đồng bộ, kết nối liên thông trong từng phương thức vận tải cũng như trong hệ thống các phương thức vận tải; làm rõ cơ sở lựa chọn quy mô cao tốc, xác định hướng tuyến bảo đảm tối ưu việc lựa chọn ngắn nhất có thể không đi qua khu đô thị, bám sát đường cũ mà phải gắn phát triển không gian đô thị mới với các tuyến cao tốc.
Phát huy lợi thế tối đa của quốc gia có biển
Đối với quy hoạch cảng biển, bảo đảm nguyên tắc phát huy tối đa lợi thế của quốc gia có biển, lấy cảng biển là trung tâm, đầu mối tiếp nhận, trung chuyển hàng hóa, hành khách được kết nối đồng bộ với các phương thức khác. Ưu tiên phát triển các cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện tại Hải Phòng, Cái Mép Thị Vải - Bà Rịa Vũng Tàu. Nghiên cứu cơ chế chính sách phù hợp phát triển từng bước cảng Vân Phong - Khánh Hòa để khai thác tiềm năng về điều kiện tự nhiên và vị trí địa lý. Nghiên cứu Quy hoạch định hướng phát triển cảng Trần Đề phục vụ Đồng bằng sông Cửu Long để có thể triển khai đầu tư khi có đủ điều kiện.
Bộ GTVT phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao rà soát việc quy hoạch cảng biển tại các đảo nhằm phục vụ phát triển kinh tế và bảo đảm an ninh - quốc phòng, phù hợp với pháp luật quốc tế.
Việc quy hoạch chuyên ngành giao thông vận tải phải bảo đảm tính mở, dễ thực hiện, có sự gắn kết với các quy hoạch chuyên ngành khác tạo thành hệ thống tổng thể, thống nhất, tránh manh mún chia cắt; bảo đảm tầm nhìn xa, có chiến lược lâu dài, khả thi, chống tiêu cực trong xây dựng và thực hiện quy hoạch.
Nghiên cứu đa dạng hóa nguồn lực đầu tư cho kết cấu hạ tầng giao thông như vốn Nhà nước, doanh nghiệp, phát hành trái phiếu, ODA, quỹ đầu tư phát triển và các nguồn vốn hợp pháp khác; sắp xếp thứ tự ưu tiên nghiên cứu đầu tư phù hợp với khả năng cân đối và bố trí nguồn lực.
Cần có chế tài để quản lý quy hoạch hiệu quả
Thủ tướng cũng nhấn mạnh vai trò của việc cần phải có chế tài để quản lý quy hoạch hiệu lực, hiệu quả. Trong đó, Bộ GTVT phải thực hiện tốt công tác quản lý quy hoạch, tránh phải điều chỉnh, bổ sung; có chế tài để quản lý quy hoạch hiệu lực, hiệu quả, trong đó gắn trách nhiệm của cá nhân, tập thể trong triển khai thực hiện quy hoạch.
Bên cạnh đó, cần rà soát lại các quy định của pháp luật có liên quan, đề xuất sửa đổi, bổ sung để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai quy hoạch; nghiên cứu kinh nghiệm của các nước phát triển trong việc lập quy hoạch. Phối hợp chặt chẽ với Bộ KH&ĐT trong thực hiện quy hoạch, trong đó có các quy hoạch vùng, nhất là Đồng bằng sông Cửu Long và vùng Tây Nguyên với Duyên hải miền Trung và Đông Nam Bộ.
Nguyên Đỗ (t/h)
