Phù Ninh – Phú Thọ: Cần làm rõ việc khai thác tài nguyên tại xã Phù Ninh
Thời gian gần đây, một số hộ dân ở xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ lợi dụng việc san gạt, hạ cốt nền đã tự ý khai thác đất gây thất thoát tài nguyên, ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.
Ngày 6/6, UBND tỉnh Phú Thọ có văn bản số 2027 về việc tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn. Tỉnh Phú Thọ yêu cầu các ngành liên quan kiểm tra, rà soát tổng thể hiện trạng việc chấp hành pháp luật về khoáng sản của tất cả các tổ chức, cá nhân được cấp phép hoạt động khoáng sản trên địa bàn quản lý (đặc biệt là các vấn đề về ranh giới, trữ lượng mỏ, hóa đơn chứng từ mua bán, kê khai thuế nhằm kiểm soát sản lượng khai thác hàng năm…).
Qua đó, kịp thời phát hiện để xử lý dứt điểm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật. Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan tiếp tục nghiên cứu, tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện nhằm xác định những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực khoáng sản để đề xuất các giải pháp tháo gỡ, sửa đổi, điều chỉnh quy định của pháp luật trên tinh thần đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, người dân và doanh nghiệp; phù hợp với thực tiễn, tính chất đặc thù của hoạt động khoáng sản…
Các cơ quan quản lý nhà nước đã có văn bản yêu cầu rõ ràng là vậy, nhưng thời gian gần đây, Phóng viên Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường liên tục tiếp nhận được thông tin phản ánh của nhiều người dân ở xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh về việc nhiều trường hợp đã lợi dụng việc hạ cốt nền, san gạt tại chỗ để bán đất trái phép ra bên ngoài.
Mỗi ngày hàng trăm lượt xe ben “hổ vồ” các loại 2 chân, 3 chân “luồn lách” vào đường bê tông để ăn hàng. Những xe tải chở đất không được che đậy, chạy rầm rộ với tốc độ cao khiến đất đá rơi vãi ra đường, gây bụi bặm, ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Tạp chí đã có bài viết "Phù Ninh - Phú Thọ: Xe chở đất phá nát đường dân sinh, gây ô nhiễm môi trường" đề cập đến câu chuyện này.
Sau nhiều ngày có mặt tại hiện trường Phóng viên Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường đã nắm bắt được quy luật hoạt động của các đối tượng khai thác đất.
Ghi nhận tại Khu 12, xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh có hai máy xúc loại lớn cùng nhiều ô tô ben “hổ vồ” các loại 2 chân, 3 chân nuối đuôi nhau di chuyển vào khu vực đồi đất đang thực hiện khai thác và vận chuyển đất đi tiêu thụ.
Tại hiện trường, ngoài 2 chiếc máy xúc loại lớn đang hoạt động hết công suất thì còn có hàng loạt xe ben các loại 2 chân mang BKS 14C-290.XX, 99C-114.XX, 19C-053.XX,…; 3 chân mang BKS 21C-084.XX, 19H040.XX, 14C-040.XX,… đang nối đuôi nhau xếp hàng chờ lấy đất đưa đi tiêu thụ.
Từng khối đất đang được hai chiếc máy múc khẩn trương khai thác. Theo ghi nhận của Phóng viên, sau khi thùng xe đã được đổ đầy đất thì nhanh chóng vận chuyển ra khỏi khu vực khai thác.
Theo những hình ảnh của Phóng viên ghi lại được thì chỉ mất chưa đầy hai phút để máy xúc lấp đầy thùng xe ben loại 10 khối, còn loại xe ben 3 chân với thùng xe khoảng 20 khối cũng chỉ mất chưa đầy 3 phút. Sau khi thùng xe đã được lấp đầy có ngọn, lái máy xúc dùng gầu lèn chặt đất xuống thùng xe.
Từ khu vực khai thác đất, các xe tải này len lỏi qua các tuyến đường bê tông dân sinh, rồi nhập vào tỉnh lộ ĐT 310 theo hướng về trung tâm TP.Việt Trì. Sau khoảng 3 km, các xe này rẽ trái vào cảng Tiên Phú. Tại đây, các xe đổ thẳng đất vào máng vận chuyển lên các tàu hàng đang chờ sẵn tại cảng. Từ đây, đất được tàu vận tải loại lớn đưa đi các địa phương khác tiêu thụ.
Hoạt động này đã ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân khu vực, do xe chở đất không được che chắn, đất vương vãi ra đường, ngày mưa thì đường dơ bẩn, ngày nắng thì bụi bặm ô nhiễm.
Trao đổi với Phóng viên, một người dân tại khu 12, xã Phù Ninh bức xúc cho biết: “Hoạt động khai thác đất, tại nhà ông L. đã diễn ra rầm rộ ở đây nhiều ngày nay rồi, mỗi ngày có hàng trăm lượt phương tiện liên tục ra vào chở đất đi ra ngoài. Xe cộ đi lại không che chắn rơi vãi ra đường bụi bay mù mịt. Tuyến đường bê tông trước cửa nhà đang xuống cấp trầm trọng, chúng tôi nhiều lần có ý kiến đề nghị xã lắp rào chắn cấm xe tải trên ba tấn ra vào để đảm bảo tuổi thọ cho tuyến đường này nhưng chính quyền địa phương không đồng ý.
Trong khi đó theo ông Nguyễn V. H.: “Những ngày gần đây, việc vận chuyển đất chạy trên các tuyến đường từ tỉnh lộ, đường thôn, ngõ xóm vào các hộ dân để đổ đất rất nhiều. Đường hẹp, xe lớn di chuyển với tốc độ cao, không được che chắn cẩn thận gây bụi mù mịt, khiến người đi đường lo lắng bất an nhưng chẳng biết kêu ai vì không thấy có cơ quan chức năng nào vào kiểm tra xử lý việc khai thác này”.
Sau khi ghi nhận hiện trường, Phóng viên đã liên hệ với ông Đỗ Anh Tuấn – Chủ tịch UBND xã Phù Ninh. Trao đổi nhanh qua điện thoại, ông Tuấn cho biết trường hợp nhà ông L. đã có đơn xin hạ cốt nền, diện tích hạ cốt nền khoảng hơn 7.000 m2, khối lượng đấy dôi dư khoảng hơn 10.000 m3 đất. Số lượng đất dôi dư này được cấp phép làm đất san lấp cho các dự án trên địa bàn huyện Phù Ninh, dự án mở rộng đường ở Việt Trì.
Tuy nhiên khi Phóng viên đề nghị được tiếp cận hồ sơ thì ông Tuấn nhiều lần lấy lý do bận họp, được để từ chối gặp Phóng viên. Phóng viên tiếp tục đề nghị ông Tuấn giao Phó Chủ tịch tiếp, cung cấp hồ sơ cho Phóng viên tiếp cận tìm hiểu thông tin. Ông Tuấn cho rằng phó Chủ tịch không ký nên nắm được thông tin.
Khi phóng viên đề nghị được gặp cán bộ địa chính thì ông Tuấn đề nghị Phóng viên liên hệ trực tiếp với đơn vị đang khai thác đất. Trước yêu cầu bất hợp lý từ vị Chủ tịch UBND xã, Phóng viên từ chối đồng thời tiếp tục đề nghị làm việc với chính quyền địa phương thì nhận được phản hồi từ vị chủ tịch xã với lý do "anh đi họp chưa biết khi nào xong".
Ngay sau khi Phóng viên liên hệ với vị Chủ tịch xã thì có số điện thoại của một người đàn ông tên Th., giới thiệu là đại diện đơn vị đang khai thác đất tại khu vực nhà ông L..
Trao đổi với Phóng viên, ông Th. cho biết để khai thác đất tại đây "phải xin ý kiến các anh ở trên và nhận được cái "gật đầu" mới được vận chuyển".
Phóng viên đề nghị được tiếp cận hồ sơ thì ông Th. lấy lý do hồ sơ đang lưu tại công ty nên không thể cung cấp.
Liên quan đến sự việc trên Phóng viên đã liên hệ làm việc với UBND huyện Phù Ninh. Sau khi nắm bắt sự việc bà Nguyễn Thị Thu Trang – Chánh VP HĐND & UBND huyện Phù Ninh đã giao Phòng TN&MT huyện Phù Ninh tiếp nhận, trả lời Phóng viên.
Sau khi tiếp nhận đề nghị, ông Nguyễn Công Thành – Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Phù Ninh cho biết đã yêu cầu UBND xã Phù Ninh cung cấp hồ sơ. Đến ngày 10/8, Phóng viên Tạp chí Kinh tế Môi trường được bà Hà - Chuyên viên Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phù Ninh cho biết, từ tháng 12/2022 trên địa bàn khu 12 xã Phù Ninh có hai trường hợp được UBND huyện Phù Ninh cho phép cải tạo mặt bằng, hạ cốt nền, không có trường hợp tên L. đồng thời cung cấp cho phóng viên 02 văn bản liên quan.
Theo nội dung văn bản số 1610/UBND-TNMT do UBND huyện Phù Ninh ban hành ngày 6/12/2022 chấp thuận cho gia đình ông Nguyễn Công Vinh được cải tạo mặt bằng, hạ cốt nền tại thửa đất số 205. Diện tích đất xin san gạt 693,7 m2, khối lượng đất dư thừa 3.806,5 m3.
Còn theo nội dung văn bản số 390/UBND - TNMT do UBND huyện Phù Ninh ban hành ngày 30/3/2023 chấp thuận cho gia đình ông Nguyễn Xuân Quyết được phép cải tạo mặt bằng, san gạt trên thửa đất số 274 + 276. Diện tích đất xin san gạt 1082,7 m2, khối lượng đất dư thừa 5.597,45 m3.
Cũng theo nội dung các văn bản trên đơn vị chịu trách nhiệm thi công là công ty TNHH Trường Giang PT (MST: 2601074754; Trụ sở: Khu 2, xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh). Toàn bộ khối lượng đất dư thừa được đơn vị thi công đổ về dự án thi công xây dựng đường đê Âu Cơ (Dữu Lâu, Việt Trì).
UBND huyện Phù Ninh cũng giao phòng TN&MT huyện phối hợp với Công an huyện, phòng Kinh tế Hạ tầng, phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, UBND xã Phù Ninh và các đơn vị liên quan kiểm tra giám sát.
Thế nhưng trong quá trình ghi nhận Phóng viên, toàn bộ xe ben chở đất từ khu 12 đi thẳng vào cảng Tiến Phú (An Đạo, Phù Ninh). Toàn bộ số đất được đổ thẳng xuống tàu vận chuyển đi các địa phương khác tiêu thụ.
Liệu các cơ quan chức năng huyện Phù Ninh đã làm tốt công tác giám sát theo chỉ đạo từ phía UBND huyện Phù Ninh gây nguy cơ thất thoát tài nguyên khoáng sản.
Để "đất tặc" không còn đất sống
PGS.TS Bùi Thị An - nguyên Đại biểu Quốc hội khóa XIII, Viện trưởng Viện Tài nguyên môi trường và Phát triển cộng đồng cho rằng, cần phát huy vai trò của chính quyền địa phương, các bộ ngành trong quản lý tài nguyên, khoáng sản ở cơ sở, nhất là trong việc kiểm điểm, đánh giá, phân loại cán bộ, Đảng viên.
Bà An "hiến kế": Những nơi để xảy ra vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản với quy mô lớn, gây hậu quả nghiêm trọng, cần phải khởi tố các đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật. Nếu làm mạnh tay, quyết liệt được như vậy, thì "đất tặc" sẽ không còn đất sống.
Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường sẽ tiếp tục thông tin!
Nhóm PV