Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Muốn người lao động trở lại, cần mở cửa trường học

Theo dõi KTMT trên

Sáng 11/11, trong phiên đăng đàn của Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam có 10 phút để giải trình, làm rõ thêm về làn sóng người lao động rời TP.HCM và các tỉnh phía Nam về các địa phương.

“Làm sao cho người lao động quay trở lại để giải quyết câu chuyện phục hồi sản xuất và đảm bảo quyền lợi cho công nhân cũng như gia đình họ", là vấn đề được Phó thủ tướng phụ trách lĩnh vực đặt ra.

Khắc phục hạn chế, ổn định đời sống cho người lao động

Phân tích từng nhóm lao động, Phó Thủ tướng cho rằng, đối với người lao động có hợp đồng chính quy, tương đối ổn định và dài hạn, làm việc ở các doanh nghiệp lớn, đặc biệt khu chế xuất, khu công nghiệp ở TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và một phần Long An vẫn được doanh nghiệp trả một phần lương nên tỉ lệ quay lại tương đối tốt.

Với những lao động, công nhân làm việc ở xí nghiệp nhỏ, công trường, lao động thời vụ, số này khi dịch đến thì người thuê lao động không có cam kết dài hạn nên không biết khi nào quay lại. Cùng với đó là lao động tự do và những người đi theo.

“Tôi đã đi tất cả khu vực dịch lớn, có rất nhiều người nhà vào trông con, trông cháu cho người lao động đi làm. Số này không phải lao động chính thức nhưng cũng phải giải quyết”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Để người lao động yên tâm quay lại làm việc, Phó Thủ tướng cho rằng phải có kế hoạch rất cụ thể, chi tiết nhằm kiểm soát tốt dịch bệnh, không để người lao động vừa quay lại làm thì phải tạm nghỉ do dịch bùng phát.

Đặc biệt là phải mở lại trường học, nhất là mẫu giáo và tiểu học. “Đây không chỉ là vấn đề giáo dục mà chính là giải quyết cho người lao động đi làm vì đa phần họ có con nhỏ”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Dài hơi hơn, người lao động muốn được bảo đảm nếu quay lại làm việc thì ngoài đi lại có thêm hỗ trợ về nhà trọ trong một khoảng thời gian nếu cần thiết. Phó Thủ tướng cho rằng, vấn đề người lao động quan tâm là với sự can thiệp, phối hợp từ chính quyền địa phương, người thuê lao động trong trường hợp có dịch bùng phát trở lại cam kết trả một phần lương và không hủy hợp đồng. Về vấn đề này, các địa phương đã làm rất nhiều việc, lãnh đạo tỉnh đã xuống tận các doanh nghiệp để trao đổi và hiện cơ bản công việc đã được giải quyết từng bước.

Về phía Trung ương, theo Phó Thủ tướng, cần rà soát lại các quy định phòng, chống dịch sao cho an toàn, không quá phức tạp, đặc biệt xét nghiệm, xử lý F1, F0 trong doanh nghiệp một cách linh hoạt. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, cần phải có sự phối hợp, ủng hộ từ doanh nghiệp để lo cho công nhân của mình, tránh làm hình thức để xảy ra ca nhiễm hoặc nếu có ca nhiễm thì đẩy hết trách nhiệm về phía chính quyền.

Bên cạnh đó, một yêu cầu quan trọng nữa là cần đưa ra một số quy định tạm thời nhưng thiết thực. Thí dụ như Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang trình các cơ quan có thẩm quyền xem xét về việc tạm thời áp dụng trong thời gian ngắn quy định đặc biệt về số giờ làm việc, có thể trong 1 tháng và kéo dài thêm, nhất là trong bối cảnh cuối năm có nhiều đơn hàng. “Tạo điều kiện cho doanh nghiệp cũng chính là tạo điều kiện gián tiếp cho người lao động”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Các địa phương cần chủ động kết nối người lao động muốn quay trở lại nơi cũ để làm việc, bằng cách chủ động cung cấp thông tin, chủ động tiêm vaccine và đưa đón người lao động. Sự vào cuộc của các tỉnh là hết sức quan trọng, theo Phó Thủ tướng.

Nghiên cứu có gói hỗ trợ cho người lao động quay trở lại

Giải pháp tiếp theo để thu hút lao động quay trở lại làm việc, Phó Thủ tướng cho rằng rất cần sự phối hợp của doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải thực sự lo cho công nhân của mình, đừng làm hình thức. Để làm được, trước hết phải đưa ra quy định có tính chất tạm thời, nhưng thiết thực cho doanh nghiệp, để doanh nghiệp có nguồn lực hỗ trợ cho người lao động.

“Hiện Bộ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang trình cơ quan thẩm quyền, xem xét, thậm chí là trình Quốc hội kỳ này để thảo luận về việc tạm thời áp dụng trong một thời gian ngắn quy định đặc biệt về hạn chế số giờ làm việc, có dưới 1 tháng không, hay để cả năm. Và nếu một tháng thì có nâng lên được không? Bởi bây giờ cuối năm có nhiều đơn hàng. Tạo điều kiện cho doanh nghiệp cũng chính là tạo điều kiện gián tiếp cho người lao động”- Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định.

Ông đề nghị các địa phương cần có kết nối trong việc bố trí phương tiện đưa đón người lao động quay trở lại làm việc. Và cần xem xét có gói hỗ trợ riêng cho người lao động để tạo điều kiện để họ quay lại làm việc. Hiện nhiều lãnh đạo tỉnh không ngại bỏ chi phí ra đưa người lao động quay trở lại địa phương.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xem xét phối hợp với các địa phương có gói hỗ trợ cho người lao động quay lại làm việc và với người nhà đi theo, như vậy người lao động mới có thể yên tâm làm việc.

Về lâu dài, ông nhấn mạnh phải có chương trình xây dựng nhà ở cho công nhân, từng bước cơ cấu lại sản xuất và lao động, từ bỏ dần lao động giá rẻ để đi vào chuỗi có giá trị gia tăng cao hơn.

Sau phần giải trình của Phó Thủ tướng, ở vị trí điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị các thành viên Chính phủ khác từ nay đến sáng 12/11 phải trả lời rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan cho tình trạng làn sóng lao động dịch chuyển, và trách nhiệm quản lý Nhà nước thế nào khi để dân đi về tự phát 3 đợt cùng lời cam kết tới đây có để tái diễn tình trạng này nữa hay không.

Ông cũng đề nghị các thành viên Chính phủ đưa ra giải pháp giải quyết thiếu hụt lao động ở nơi rời đi và sinh kế lao động ở nơi đến.

“Đây là vấn đề đại biểu, cử tri rất quan tâm và đòi hỏi phải có câu trả lời thỏa đáng cho vấn đề này”, ông Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Hà Lan