Môi giới bất động sản không chuyên khiến nhiễu loạn thị trường
Cứ 30 người đi làm môi giới bất động sản thì chỉ 1 người có chứng chỉ hành nghề hợp lệ. Điều này dẫn tới việc ngày càng nhiều hành vi phản cảm nhằm đẩy giá đất lên cao, gây nhiễu loạn thị trường.
Từ diễn kịch chốt đất đến cho đất “ăn tiền”
Tại buổi toạ đàm với chủ đề “Vai trò nhà môi giới bất động sản trong xu thế mới” vừa mới diễn ra tại TP.HCM, ông Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, thống kê sơ bộ cả nước có hơn 300.000 người hoạt động môi giới bất động sản. Trong đó, số người môi giới có chứng chỉ hành nghề khoảng 30.000.
Tuy nhiên các chứng chỉ hành nghề được cấp theo quy định cũ đã hết hiệu lực. Hiện nay số chứng chỉ được cấp lại theo quy định mới chỉ vào khoảng 10.000 trường hợp.
Thời gian vừa qua tại một số địa phương như Bình Phước, Quảng Trị, Bà Rịa – Vũng Tàu... đã diễn ra một số hoạt động môi giới bất động sản kiểu "tự phát", không tuân thủ pháp luật về đất đai và kinh doanh bất động sản, phân lô đất nông nghiệp, quảng cáo không đúng sự thật... gây ảnh hưởng đến thị trường bất động sản, gây thiệt hại cho khách hàng, làm ảnh hưởng đến uy tín chung của lực lượng hoạt động môi giới chuyên nghiệp.
Đơn cử như ngày 21/2, trên mạng xã hội xuất hiện đoạn băng ghi hình dài khoảng 4 phút ghi lại ở một bãi đất trống, bên cạnh con đường có hàng chục chiếc ô tô đang đậu. Một số nhân viên của công ty bất động sản mặc vest cầm cặp da và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chạy đi chạy lại thông báo chốt cọc với người dẫn chương trình.
Cùng với đó, nhân viên môi giới liên tục từ khu lều bạt chạy đến chỗ người dân chương trình nói "lô 4, lô 5, lô 13, lô 19, 29... khách đặt cọc rồi nhé". Sau đó người này thông báo lại lên loa lô đã chốt cọc trong tiếng nhạc inh ỏi.
Cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra, xác định đoạn băng ghi hình này chỉ là trò diễn kịch diễn ra trên địa bàn huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước. Đến ngày 4/3, UBND huyện Lộc Ninh đã ban hành quyết định xử phạt hành chính 100 triệu đồng đối với doanh nghiệp liên quan đến đoạn băng ghi hình này và đề xuất lập đoàn thanh tra toàn diện việc mua bán đất tại khu đất ở xã Lộc Khánh, nơi diễn ra cảnh giành giựt chốt cọc mua bán đất.
Chưa đầy nửa tháng sau sự việc ở Bình Phước thì trên địa bàn huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng xuất hiện xuất hiện đoạn băng ghi hình ghi lại cảnh một thanh niên mặc ăn mặc sang trọng, ngồi sau xe ô tô, liên tục xếp những cọc tiền có mệnh giá lớn và nói: “Ông bà ta nói, muốn giàu nuôi cá, muốn khá nuôi heo. Mình thì nuôi đất, mình muốn giàu thì mua đất”. Sau đó, nam thanh niên này ném tiền xuống đất và nói tiếp: “Cho đất ăn”.
Người này còn chỉ tay và giới thiệu đây là “khu đất dự án 4 mẫu với 61 nền đất, tại trung tâm thị trấn Đất Đỏ có diện tích từ 450 - 500 m2 có giá bán từ 1,7 tỷ tới 2,1 tỷ” và mời gọi mọi người tới xem “dự án”.
Cơ quan chức năng huyện Đất Đỏ xác định, khu đất mà nam thanh niên nói trong đoạn băng ghi hình có mục đích sử dụng là đất trồng cây hằng năm. Đây không phải là dự án bất động sản. Chủ đất đã triển khai mở một lối đi tạm từ trục đường hiện hữu vào khu đất. Hành vi này là sử dụng sai mục đích đất và bị UBND huyện Đất Đỏ xử phạt 45 triệu đồng.
Nói về những hiện tượng này, ông Nguyễn Văn Đính nhận định, gần đây, giá đất đai lại tiếp tục nhảy múa, tăng vọt. Mà một phần nguyên nhân là do những nhà môi giới không chuyên, thậm chí do cả môi giới chuyên nghiệp “bắt tay” tạo sóng giả, tạo lợi ích cá nhân, đơn vị mà không mang lại lợi ích phục vụ kinh tế tỉnh, vùng đó. Điều này sẽ tạo ra một thị trường bất động sản thiếu lành mạnh.
Cần hành lang pháp lý chặt chẽ
Ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và thị trường Bất động sản - Bộ Xây dựng cho rằng để hành nghề môi giới bất động sản, mỗi Nhà môi giới đều phải có kiến thức pháp luật, kỹ năng hành nghề và trách nhiệm xã hội. Hiện nay tình hình hoạt động môi giới bất động sản khá lộn xộn và chưa được quản lý chặt chẽ.
5 năm trở lại đây, thị trường hình thành các công ty, sàn môi giới quá dễ dàng, gây những hệ lụy xấu cho thị trường. Nếu như môi giới là F1 đã làm rất tốt thì thường đến môi giới F2 mọi chuyện đã trở nên khác. F2 không quan tâm đến bảo vệ thương hiệu chủ đầu tư, chỉ làm cho xong rồi thu tiền. Họ quên hẳn trách nhiệm với chủ đầu tư, trách nhiệm với khách hàng.
Bộ Xây dựng đang nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung, thể chế hóa hoạt động kinh doanh bất động sản, trong đó có hoạt động môi giới vào Luật kinh doanh bất động sản sửa đổi.
Trong đó sẽ cần xác định rõ vai trò nhà môi giới trong thị trường bất động sản thế nào? Kỹ năng hành nghề của người môi giới, đào tạo, sát hạch, cấp chứng chỉ ra sao? Quy tắc ứng xử, đạo đức hành nghề của nghề môi giới cũng như mối quan hệ giữa người môi giới với các chủ thể khác...
Đồng quan điểm, ông Trương Anh Tú, tổng giám đốc Công ty cổ phần Property X, bày tỏ: Để hoạt động môi giới dần dần đi vào quy củ hướng đến chuyên nghiệp và thị trường bất động sản được minh bạch thì cần hành lang pháp lý, bổ sung quy định pháp luật điều chỉnh theo hướng tăng các biện pháp giám sát của cơ quan chức năng và quyết liệt chế tài.
Chính phủ đã quy định rõ đối với những hành vi vi phạm trong lĩnh vực môi giới bất động sản. Ví như tại điều 59 Nghị định 16/2022/NĐ-CP “Quy định xử phạt hành chính về xây dựng” có hiệu lực từ ngày 28/1 vừa qua, sẽ phạt từ 40 – 60 triệu đồng đối với các hành vi kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập mà không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ hết thời hạn sử dụng theo quy định;
Tẩy xóa, sửa chữa chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản làm sai lệch nội dung chứng chỉ; Cho mượn, cho thuê hoặc thuê, mượn chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản để thực hiện các hoạt động liên quan đến môi giới bất động sản; Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản đồng thời vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đồng trong một giao dịch kinh doanh bất động sản.
Đặc biệt, phạt từ 120 – 160 triệu đồng nếu kinh doanh dịch vụ bất động sản mà không thành lập doanh nghiệp theo quy định hoặc không đủ số người có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản theo quy định hoặc chứng chỉ hành nghề hết thời hạn sử dụng theo quy định; Hợp đồng kinh doanh dịch vụ bất động sản không được lập thành văn bản hoặc không đầy đủ các nội dung chính theo quy định...
Phạm Thạch
