Kon Tum: Những dự án xâm hại rừng ở “trái tim du lịch” Măng Đen

Theo dõi KTMT trên

“Xẻ thịt” rừng thông, mời đầu tư

Theo tìm hiểu từ nhiều nguồn tin, kể từ khi có quy hoạch thị trấn Măng Đen (huyện Kon Plông, Kon Tum) thành khu du lịch sinh thái quốc gia năm 2013, Kon Tum đã rải thảm đỏ, đưa ra hàng loạt ưu đãi nhằm “lót ổ đón đại bàng”. Thậm chí, địa phương này còn xây dựng riêng một khu hoa màu để thu hút những người làm nông ở tỉnh Lâm Đồng (khu 37 hộ kinh tế mới ở xã Măng Cành).

Huyện Kon Plông tính đến nay có khoảng 90 dự án (DA) đăng ký đầu tư, tổng diện tích đất trên 8.000 ha, tổng vốn trên 23.000 tỷ đồng.

Nhưng thực tế cho thấy, hàng loạt DA được chính quyền huyện Kon Plông cho triển khai khi chưa hoàn thiện đầy đủ các thủ tục đầu tư như cam kết bảo vệ môi trường, phương án đánh giá trữ lượng rừng, quyết định phê duyệt đồ án, hợp đồng cho thuê đất, giấy phép xây dựng.

Điển hình như DA đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp V. Kon Tum - Măng Đen của Cty TNHH Đầu tư sản xuất phát triển nông nghiệp V. Dự án triển khai tại địa bàn 2 xã Măng Cành và Đắk Long, tổng diện tích hơn 500 ha.

Theo thông tin, DN trên đã xây dựng một số hạng mục (nhà sơ chế, nhà kho bãi vật tư) trên đất nông nghiệp khi chưa có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của UBND tỉnh Kon Tum. Mặt khác, tập đoàn mẹ đã chuyển nhượng toàn bộ DA cho DN này vào ngày 9/7/2019 với giá chuyển nhượng 124 tỷ đồng nhưng đến thời điểm hiện tại, DN vẫn chưa đăng ký biến động đất đai theo quy định.

Phía tập đoàn chưa kê khai nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) với hoạt động chuyển nhượng đó. Thực tế ghi nhận của PV, diện tích đất đai được DN này đưa vào khai thác, sử dụng mới chỉ được một góc của 500 ha rộng lớn, còn lại đang để hoang hóa, lãng phí.

Ngay cạnh DA đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp V. Kon Tum - Măng Đen có DA quản lý bảo vệ rừng, kinh doanh du lịch và nhân giống, trồng, phát triển cây dược liệu kết hợp chăn nuôi dê sữa công nghệ cao của Cty CP Dược liệu và thực phẩm Măng Đen (ở xã Đắk Long, diện tích 1.350 ha, tổng vốn đầu tư 5.100 tỷ đồng).

UBND tỉnh Kon Tum đã ra quyết định thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất và cho DN trên thuê đất, triển khai DA khi chưa có quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Theo quy định của pháp luật, ký quỹ là biện pháp bảo đảm thực hiện dự án của nhà đầu tư. Tuy nhiên, theo xác minh của PV, đến tháng 8/2020 có khoảng 40/75 DA ở Kon Plông chậm tiến độ đầu tư, hầu hết các dự án đều không ký quỹ.

Điển hình như DA khu vui chơi giải trí và du lịch sinh thái Măng Đen của Cty TNHH Hoàng Tùng tại tiểu khu 488, thôn Măng Đen, xã Đắk Long có 4,87 ha đất thương mại dịch vụ, 15 ha đất rừng được giao và cho thuê, tổng vốn đầu tư xấp xỉ 58 tỷ đồng. Ngoài việc Sở KH&ĐT Kon Tum không yêu cầu DN ký quỹ bảo đảm thực hiện DA theo quy định với số tiền 1,3 tỷ đồng thì đến nay DA mới chỉ xây dựng được một số hạng mục với diện tích 1ha trong tổng diện tích 4,87 ha.

Mặt khác, DA này không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất song UBND tỉnh Kon Tum vẫn thực hiện thu hồi và cho DN thuê đất trái quy định. Chưa kể, UBND tỉnh Kon Tum không ban hành quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, để DN tự ý chuyển mục đích rừng trái phép.

Không ít DA ở Măng Đen và Kon Plông, địa phương đã phải đánh đổi diện tích rừng rất lớn. Điển hình nhất là DA trồng cây Macadamia tại thị trấn Măng Đen do Cty TNHH Đăng Vinh (TP Quy Nhơn, Bình Định) thực hiện.

Theo hồ sơ, đầu năm 2017, UBND tỉnh Kon Tum quyết định thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất lâm nghiệp (đất rừng sản xuất) sang đất trồng cây lâu năm và cho Cty TNHH Đăng Vinh thuê thực hiện DA để trồng cây mắc ca. Thời hạn cho thuê 50 năm với tổng diện tích 198 ha. Cũng từ đây, việc khai thác gỗ diễn ra rầm rộ, xe cơ giới được đưa vào để “xẻ thịt” rừng thông 20 năm tuổi trên diện tích hơn 91 ha với tổng khối lượng hơn 4.000 m3.

DA khai thác quỹ đất Khu biệt thự phía Bắc trung tâm huyện Kon Plông đang gây xôn xao dư luận bởi các dấu hiệu sai phạm, Thanh tra tỉnh Kon Tum đã vào cuộc. Trước đó, khu vực này được HĐND huyện phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 9/2019 với quy mô hơn 21ha.

Đến tháng 1/2021, UBND huyện Kon Plông quyết định phê duyệt đồ án DA trên. Theo kết quả công bố hiện trạng rừng năm 2020 của huyện, khu vực DA có hơn 6 ha rừng sản xuất (rừng tự nhiên 5,75 ha, rừng trồng 0,26 ha).

Do có sự khác nhau giữa hiện trạng rừng qua các thời điểm nhưng chưa được làm rõ nên Sở TN&MT tỉnh Kon Tum đã trả lại hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất của UBND huyện Kon Plông. Mặc dù chưa được sự chấp thuận của các cấp có thẩm quyền trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nhưng UBND huyện Kon Plông vẫn “vượt rào” cho xây dựng DA.

Tại khu vực quy hoạch, những ngọn đồi đã bị san ủi để làm đường giao thông. Rất nhiều cây thông lớn tuổi bị đốn, đổ rạp. Các tuyến đường nhựa đã được xây dựng hoàn chỉnh phóng thẳng qua những cánh rừng tự nhiên.

Đại diện của Sở NN&PTNT Kon Tum cho biết, diện tích rừng thông trên địa bàn Kon Plông hơn 2.000 ha. Trong đó, tỉnh có chủ trương định hướng khai thác 800 ha rừng thông, phần còn lại để tạo cảnh quan. Hiện tỉnh đã cho chuyển đổi gần hết diện tích 800 ha rừng thông này.

Không chỉ DA trồng mắc ca của Cty Đăng Vinh, các DA “nuốt” rừng thông đã cho chuyển đổi như DA đầu tư mở rộng dự án quản lý bảo vệ rừng, kinh doanh du lịch và nhân giống, trồng, phát triển cây dược liệu kết hợp nuôi dê sữa công nghệ cao (hơn 195 ha đất rừng thông); DA bảo tồn sim rừng và xây dựng nhà máy chế biến rượu vang sim (hơn 30 ha đất rừng thông); DA đầu tư trồng rau, hoa, cây ăn quả, dược liệu dưới tán rừng (9 ha đất rừng thông).

Thanh tra hàng loạt dự án du lịch triển khai trên địa bàn

Trước đó, ngày 6/3, ông Đặng Thanh Nam, Chủ tịch UBND huyện Kon Plông cho biết, huyện đang phối hợp với Thanh tra tỉnh để tiến hành rà soát, thanh tra hàng loạt dự án du lịch triển khai, đầu tư xây dựng trên địa bàn.

Theo ông Nam, nhiều dự án với diện tích rộng hàng chục ha, tuy nhiên chưa triển khai hoặc triển khai một phần nhỏ, huyện sẽ kiến nghị thu hồi đất để nhường cho các đơn vị có đủ năng lực. Huyện nỗ lực kêu gọi nhà đầu tư vào Măng Đen nhưng do giá đất cao, tình trạng cò mua đi bán lại đất cũng gây khó khăn nhất định cho công tác đầu tư du lịch.

Huyện Kon Plông có 44 doanh nghiệp đến khảo sát, tìm cơ hội đầu tư năm 2021, và đến nay toàn huyện có 83 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng diện tích hơn 8.542 ha, vốn đăng ký đầu tư gần 30.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, huyện Kon Plông cũng đề nghị lên UBND tỉnh thu hồi gần 10 dự án lớn, chủ yếu là những dự án được cho thuê đất ở vị trí “vàng”.

Liên quan đến các dự án du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng trên địa bàn, ông Dương Văn Trang – Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum đề nghị UBND tỉnh, Thanh tra tỉnh tiến hành thanh tra toàn bộ các dự án, khi có kết luận cụ thể báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy để tiếp tục có hướng xử lý. 

Lợi thế của Măng Đen có khí hậu lạnh, trong lành như Đà Lạt nên Kon Tum xác định là vùng trọng điểm kinh tế, du lịch của tỉnh. Chính quyền huyện phải xử ý, không để xảy ra tình trạng lâm tặc phá rừng, xâm hại, hủy hoại rừng.

Theo tìm hiều được biết, ông A Vượng - Chánh Thanh tra tỉnh Kon Tum đã ra quyết định thanh tra toàn diện dự án khai thác quỹ đất khu biệt thự phía Bắc trung tâm huyện Kon Plông. Dự án này có một phần diện tích nằm trên 5,75 ha rừng tự nhiên chưa chuyển đổi mục đích sử dụng.

Mặt khác, Công an tỉnh Kon Tum cũng đang thụ lý vụ án Hủy hoại rừng xảy ra tại lô 8, khoảnh 12 Tiểu khu 477, lâm phần rừng UBND xã Măng Cành quản lý. Điều lo ngại, rừng đang bị hủy hoại, xâm lấn dần dần, đặc biệt những nơi có vị trí đẹp, tầm nhìn bao quát để làm du lịch.

Bùi Hằng