Dự án nhà ở xã hội ì ạch vì thủ tục
Nhiều dự án nhà ở xã hội (NƠXH) tại Hà Nội dù có quỹ đất song vẫn đang bế tắc trong triển khai vì thủ tục. Trong khi người dân mòn mỏi chờ 2 năm nay chưa có dự án mới nào được mở bán.
Người dân khát nhà giá rẻ, dự án vẫn đứng hình
Hàng loạt các khó khăn phát sinh liên quan đến vấn đề bố trí nguồn quỹ đất, thời gian hoàn thành các thủ tục pháp lý quá lâu cũng như việc khó huy động nguồn vốn đầu tư và kỳ vọng lợi nhuận khi đầu tư vào lĩnh vực này đang khiến không ít dự án NƠXH đình trệ ở nhiều địa phương. Trong bối cảnh đó, việc có thêm các tập đoàn tư nhân tầm cỡ tham gia thị trường cùng với các chính sách “cởi trói” đủ mạnh sẽ tạo nhiều kỳ vọng về sự đột phá trong lĩnh vực NƠXH vốn được đông đảo người dân có thu nhập thấp và hàng triệu công nhân lao động cả nước quan tâm.
Nguồn cung nhà ở TP.HCM có giá vừa túi tiền đang rất thiếu Điều này tác động trực tiếp đến mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội về nhà ở cho đa số người yếu thế trong xã hội. Ở TP.HCM, loại nhà bình dân giá dưới 30 triệu đồng 1 m2 năm 2020 chỉ chiếm 1%, từ năm 2021 đến nay là không còn nhà ở vừa túi tiền.
Dự án NƠXH ì ạch vì thủ tục
Theo thông tin từ báo chí cho biết TP.HCM hiện có 10 dự án NƠXH và nhà lưu trú công nhân đang được triển khai. Tuy nhiên trên thực tế, nhiều dự án trong số đó đã thu tiền của khách hàng từ hơn nửa thập kỷ, nhưng đến nay vẫn chưa xong, khiến khách hàng phải mang đơn đi cầu cứu khắp nơi.
TP.HCM là vậy, còn tại Hà Nội, nhiều dự án NƠXH dù có quỹ đất, nhưng vẫn đang bế tắc trong triển khai vì thủ tục.
Trên báo Tiền phong, một công ty cho biết là sau hơn 5 tháng từ ngày gửi hồ sơ đề xuất xây NƠXH thì Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố mới lấy xong ý kiến của các sở, ngành và đề nghị ủy ban nhân dân Thành phố quyết định. Đến nay, đã 6 tháng chờ đợi, doanh nghiệp vẫn chưa được thành phố đồng ý chủ trương cho xây dựng. Trong suốt 2 năm qua, Hà Nội không có dự án NƠXH nào được mở bán
Tiếp cận vấn đề này ở một góc độ khác, báo Lao động đã đăng tải một loạt bài viết phân tích thực trạng: Để nhanh chóng thu hồi vốn, thì chủ đầu tư đã liên kết với các sàn giao dịch bất động sản khác nhau để bán hàng, từ đó xảy ra tình trạng, giá NƠXH lại do các sàn quy định chứ không phải do Nhà nước quy định, dẫn tới có sàn thu phí môi giới lên tới hơn 13% giá trị căn hộ
Giá hơn 700 trăm triệu, mất 100 triệu phí môi giới
Thông tin cũng cho biết, "NƠXH "lên sàn": Giá hơn 700 trăm triệu, mất 100 triệu phí môi giới". Điều này đã khiến cho chính sách nhân văn về NƠXH khi đi vào thực tiễn không còn nhiều ý nghĩa.
Theo một số người dân, họ mua nhà qua môi giới, với số tền thu ngoài hợp đồng lên tới 100 triệu đồng 1 căn hộ, trong khi đó giá được sở Xây dựng tỉnh phê duyệt là 761 triệu đồng, tức là phí môi giới lên tới hơn 13% giá trị căn hộ. Không chỉ thế, nhiều người dân hiện đang như ngồi trên đống lửa vì đã chuyển về đây ở ổn định nhưng nay lại nhận được thông báo là không thuộc đối tượng mua NƠXH, nếu muốn ở tiếp thì phải nhờ người khác thuộc đối tượng được mua NƠXH làm lại hồ sơ đứng tên thay.
Nhiều người cho biết là khi mua nhà, nhân viên sàn giao dịch luôn cam kết là dự án đầy đủ pháp lý thì họ mới mua. Tuy nhiên, khi bị kiểm tra thì mới biết mình không đủ điều kiện. Tiền mất, tật mang, bỏ ra cả trăm triệu cho môi giới nhưng không ngờ lại vướng mắc pháp lý.
Tháo điểm nghẽn để tăng cung nhà ở
Việc các sàn giao dịch bất động sản bán NƠXH mà chỉ quan tâm đến lợi nhuận, không quan tâm có đúng đối tượng được mua hay không còn dẫn đến những hệ lụy nặng nề và lâu dài cho người dân và các cơ quan quản lý. Giáo sư Đặng Hùng Võ cho rằng, chủ đầu tư có thể phân phối NƠXH thông qua các sàn giao dịch bất động sản nếu họ chấp nhận tự bỏ một phần nhỏ doanh thu để chi trả chi phí cho môi giới, thay vì đẩy phí môi giới cả trăm triệu đồng về phía công nhân và người thu nhập thấp như hiện nay.
Cả nước ta đến nay mới hoàn thành hơn 7 triệu m2 NƠXH cho công nhân, người lao động. Con số này mới chỉ đáp ứng được 42% nhu cầu về chỗ ở cho những đối tượng này. Giải pháp được tờ Tuổi trẻ đưa ra là các Ngân hàng cần đẩy mạnh cho vay đối với những doanh nghiệp uy tín, làm những sản phẩm cần thiết cho thị trường.
Trong quy hoạch, cần thành lập những trung tâm vệ tinh ở quanh thành phố lớn, vừa giúp giãn dân, vừa hình thành những đô thị mới cách trung tâm chỉ chừng 20 km. Còn về vấn đề pháp lý, nếu các quy trình, thủ tục mà được rút ngắn, doanh nghiệp sẽ đẩy nhanh được tiến độ dự án, tiết kiệm được chi phí, từ đó giá nhà bán ra cũng sẽ giảm, giúp công nhân, người lao động, nhất là những người chưa có nhà sớm thực hiện được nguyện vọng của mình.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, cả nước đã hoàn thành 279 dự án NƠXH, quy mô 148.000 căn; đang triển khai 355 dự án, quy mô 377.000 căn. Trong đó, NƠXH cho người thu nhập thấp ở đô thị đã hoàn thành 157 dự án, quy mô 93.400 căn; đang xây dựng 226 dự án, quy mô 223.000 căn. Diện tích NƠXH đến nay mới đạt 7,3 triệu m2, trong khi mục tiêu là 12,5 triệu m2...
Bùi Hằng