Vì sao Philippines hứng chịu hàng chục cơn bão mạnh mỗi năm?
Vamco là cơn bão thứ 21 đổ bộ vào Philippines chỉ tính riêng trong năm nay.
Ngày 30/10, siêu bão Goni quét qua khu vực phía Nam đảo Luzon – hòn đảo lớn nhất và đông dân nhất tại Philippines.
Trận bão lớn đã khiến ít nhất 25 người thiệt mạng, gần 1 triệu người khác hứng chịu những hậu quả nặng nề do cơn bão gây ra. Hàng chục nghìn ngôi nhà bị phá hủy. Tổng chi phí thiệt hại đã vượt qua con số 200 triệu USD.
Chỉ sau đó chưa đầy nửa tháng, bão Vamco xuất hiện gây ra ngập lụt nghiêm trọng tại Manila. Vamco là cơn bão thứ 21 đổ bộ vào Philippines chỉ tính riêng trong năm nay.
Tiến sĩ Antonio La Viña, chuyên gia chính sách môi trường kiêm giám đốc điều hành Đài Quan sát khí tượng Manila cho biết, tỉ lệ thương vong do bão Goni là tương đối thấp so với các thảm họa thiên tai trước đây, nhưng điều đó không có nghĩa là nó bị phân tán sức mạnh đơn thuần mà cần phải tiếp tục tìm hiểu để đánh giá sát hơn về những rủi ro trong tương lai.
“Đó luôn là một nhận thức sai lầm khi không có quá nhiều người chết mà cho rằng bão không thực sự nghiêm trọng trên thực tế. Theo cách đánh giá của tôi thì cơn bão này đã phá hủy một phần ba hòn đảo Luzon”, ông Antonio nói ngầm ám chỉ sự thờ ơ, chủ quan giữa các nhà hoạch định chính sách và chính quyền.
Tiến sĩ Rodel Lasco, Giám đốc điều hành của Trung tâm Oscar M Lopez về Thích ứng với biến đổi khí hậu và Quản lý rủi ro thiên tai cho biết, hầu hết mọi người đều nhận thức được “điều bình thường mới”, đặc biệt là sau bão Haiyan. Trong tương lai, những cơn bão dữ dội hơn sẽ còn bộc lộ nhiều lỗ hổng của chúng ta hơn.
Bão ở Philippines ngày càng trở nên thường xuyên hơn, dữ dội hơn và khó lường hơn. Mặc dù vẫn có các yếu tố thời tiết phức tạp khác song giới khoa học chỉ tập trung vào các yếu tố liên quan đến khí hậu đang góp phần khiến nhữn cơn bão “quái vật” xuất hiện thường xuyên hơn.
Khoảng 1/4 cơn bão trên thế giới đã đổ bộ vào Philippines và mặc dù số lượng của chúng dự kiến sẽ không tăng trong những năm tới, nhưng do biến đổi khí hậu, chúng sẽ gây ra hậu quả nặng nề hơn và di chuyển theo hướng đi khó dự đoán.
Nhiệt độ nước biển tăng lên là một trong những biểu hiện của biến đổi khí hậu. Điều kiện này giúp cung cấp thêm năng lượng cho các cơn bão nhiệt đới. Các vùng nước ấm hơn xuất hiện xung quanh Philippines đẩy nhanh quá trình hình thành bão.
Bên cạnh đó, nhiệt độ toàn cầu tăng lên kéo theo khả năng giữ hơi nước của bầu khí quyển cũng tăng. Với mỗi lần nhiệt tăng 1 độ, không khí có thể chứa thêm khoảng 7% hơi nước. Điều này góp phần tạo ra những trận mưa lớn hơn trút xuống mặt đất trong đường đi của bão.
Philippines cũng là một trong những quốc gia hứng chịu nhiều trận siêu bão nhiệt đới lớn nhất trên thế giới. Năng lượng của những cơn bão nhiệt đới cũng rất "khổng lồ".
Chẳng hạn, siêu bão Haiyan (2013) với năng lượng sinh ra được cho là lớn gấp 10 lần quả bom nguyên tử mà Mỹ ném xuống thành phố Hiroshima (Nhật Bản) vào năm 1945.
Những trận bão, lốc xoáy, động đất dữ dội và núi lửa phun trào khủng khiếp,... là những thảm họa tự nhiên mà Philippines đã phải đối mặt trong suốt thập kỷ qua, khiến hàng ngàn người thiệt mạng và gây nhiều thiệt hại nghiêm trọng cho các cơ sở hạ tầng và nền kinh tế của quốc gia này.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ học về Thiên tai (CRED), trong thập kỷ qua, Philippines đã liên tục đứng trong top 5 quốc gia chịu nhiều thảm hoạ nhất, cùng với Trung Quốc, Hoa Kỳ, Ấn Độ và Indonesia.
Các chuyên gia khẳng định, Philippines là quốc gia khó có năm nào không có bão đổ bộ vì nằm ở vị trí dễ xảy ra bão nhiệt đới nhất thế giới.
Philippines nằm trên rìa phía Tây của Thái Bình Dương, khu vực hoạt động mạnh nhất của các trận lốc xoáy nhiệt đới vì diện tích nước biển sâu và ấm áp (điều kiện kích thích phát triển những cơn bão nhiệt đới lớn).
Do đó, đất nước gồm hơn 7.000 hòn đảo này rất dễ chịu ảnh hưởng của những cơn bão "khổng lồ", gây nhiều thiệt hại lớn về nhiều mặt. Theo đó, bão phát triển mạnh cũng gây ra một rủi ro lớn dọc theo bờ biển đông dân cư.
Hàng năm, mùa mưa bão ở Philippines thường đỉnh điểm từ tháng 5 đến tháng 11 và gây ra nhiều thiệt hại về cả người và của cải.
Minh Tuệ
