Ứng dụng công nghệ thông tin để sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nghiên cứu và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực địa chất và khoáng sản như: Số hóa tài liệu, báo cáo, bản vẽ địa chất nhằm quản lý chặt chẽ, sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản.
Ứng dụng công nghệ 4.0
Theo báo cáo, đến nay, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam đã hoàn thành việc lập bản đồ địa chất và điều tra khoáng sản tỷ lệ 1:50.000 phần đất liền với 242.445 km2 (đạt 73,19% diện tích đất liền) và tỷ lệ 1:100.000 đến 1:500.000 trên diện tích hơn 244.000v km2 vùng biển độ sâu 0-100 m.
Đồng thời, phát hiện, điều tra sơ bộ hàng trăm điểm khoáng sản các loại, khoanh định nhiều khu vực có tiềm năng, triển vọng để chuyển sang giai đoạn đánh giá xác định tài nguyên; Bước đầu phát hiện các cấu trúc thuận lợi, những tiền đề, dấu hiệu tìm kiếm khoáng sản như quặng đất hiếm trong vỏ phong hóa ở vùng Tây Bắc, Trung Bộ; Khoáng sản kim loại ẩn sâu vùng Tây Bắc; Xác định các dấu hiệu của hoạt động kiến tạo, đứt gãy, trượt lở nhằm cảnh báo thiên tai.
Toàn ngành đã phê duyệt cấp quyền khai thác khoáng sản với gần 1.600 tỷ đồng, 8 quyết định tiền sử dụng số liệu, thông tin về kết quả điều tra, thăm dò khoáng sản của Nhà nước đã đầu tư với hơn 22 tỷ đồng.
Đây là nguồn lực quan trọng để Nhà nước tái đầu tư cho ngành địa chất thực hiện công tác đánh giá, thăm dò khoáng sản trong những năm tiếp theo.
Đáng chú ý, năm 2021, Tổng cục đã phổ biến, quán triệt và thực hiện đến các đơn vị trực thuộc quy định của Đảng, Nhà nước về công tác cải cách hành chính, bám sát và thực hiện theo chương trình và kế hoạch cải cách hành chính của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Quyết định số 123/QĐ-BTNMT ngày 21/1/2021. Tổng cục đã rà soát các thủ tục hành chính để triển khai dịch vụ công trực tuyến.
Cùng với việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin và thực hiện Chiến lược ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin tài nguyên và môi trường, Tổng cục còn triển khai hệ thống quản lý chất lượng theo theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2015; Xử lý hồ sơ văn bản trên phần mềm hồ sơ công việc của Bộ Tài nguyên và Môi trường (đã tiếp nhận xử lý hơn 11.000 văn bản và phát hành gần 5.000 văn bản), đến thời điểm hiện tại các văn bản của Tổng cục phát hành được ký và phát hành số.
Ngoài ra, trang Thông tin điện tử của Tổng cục được nâng cấp lên Cổng Thông tin điện tử nhằm cung cấp thông tin về tổ chức bộ máy và các hoạt động của Tổng cục trong công tác quản lý Nhà nước về địa chất và khoáng sản.
Cổng Thông tin điện tử đã cung cấp đầy đủ dịch vụ công mức độ 2, mức độ 3 phục vụ người dân và doanh nghiệp tìm hiểu về quy trình xử lý hồ sơ, cung cấp các mẫu biểu cần thiết để thành lập hồ sơ.
Do tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Tổng cục cũng đã sử dụng phần mềm họp trực tuyến TrueConf, họp giao ban trực tuyến hàng tháng với 3 điểm cầu Hà Nội- Đà Nẵng- TP.HCM để chỉ đạo, giải quyết công việc chuyên môn; Tổ chức các cuộc họp, hội thảo, hội nghị với các địa phương, các hiệp hội, doanh nghiệp... trong công tác quản lý khoáng sản.
Quản lý tài nguyên khoáng sản để thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội
Ngành địa chất và khoáng sản trong giai đoạn mới cần tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 02/NQ/TW nhằm tăng cường quản lý tài nguyên khoáng sản và hoạt động khai khoáng theo hướng khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản tiết kiệm, hiệu quả; Thực hiện việc sửa đổi, bổ sung Luật Khoáng sản theo hướng xây dựng thành Luật Địa chất và Tài nguyên Khoáng sản nhằm thể chế hóa các hoạt động địa chất và khoáng sản; Tăng cường quản lý thống nhất của Nhà nước về địa chất, địa chất công trình, địa chất thủy văn, địa chất đô thị; Tăng cường điều tra, tìm kiếm đánh giá các nguồn tài nguyên mới như địa nhiệt, khí đá phiến, quản lý địa chất tai biến, địa chất môi trường,… cần được luật hóa.
Ngành địa chất và khoáng sản cần xây dựng và triển khai thực hiện Quy hoạch điều tra cơ bản địa chất, đánh giá, thăm dò khoáng sản một cách bài bản theo từng giai đoạn 2020-2030, tầm nhìn 2050 nhằm điều tra, tìm kiếm các nguồn tài nguyên mới cho đất nước cả trên đất liền và vùng thềm lục địa.
Ngành địa chất và khoáng sản cần hoàn thiện chính sách bảo vệ môi trường trong khai thác và chế biến khoáng sản. Thực hiện cơ chế khuyến khích các giải pháp khai thác khoáng sản bền vững, đảm bảo môi trường tổng thể. Tăng cường vai trò trách nhiệm của cơ quan quản lý chuyên ngành từ Trung ương đến địa phương và người dân nơi có khoáng sản, nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các sai phạm về môi trường trong hoạt động khoáng sản. Xây dựng và ưu tiên chính sách đảm bảo an sinh xã hội đối với các vùng, khu vực có hoạt động khai khoáng, nhằm ổn định bền vững sự phát triển kinh tế gắn với phát triển văn hóa-xã hội vùng miền.
Ngoài ra, ngành địa chất và khoáng sản cần tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý từ Trung ương đến địa phương; Thống nhất công tác quản lý từ khâu điều tra cơ bản địa chất, đánh giá khoáng sản, thăm dò khoáng sản. Trong quá trình thực hiện cần đồng bộ các giải pháp, trong đó có việc đánh giá hiệu quả kinh tế của từng giai đoạn, gắn với công tác giám sát các hoạt động, nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế của từng đề án, dự án; Sử dụng hiệu quả các nguồn lực trong đầu tư.
Bên cạnh đó, ngành địa chất và khoáng sản cần chú trọng công tác đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt chú trọng nguồn nhân lực trình độ cao; tăng cường hợp tác quốc tế cả hợp tác song phương và đa phương nhằm tăng cơ hội tiếp cận công nghệ hiện đại, đồng thời tăng cường đào tạo nguồn nhân lực trong xu hướng hội nhập kinh tế toàn cầu.
Nguyễn Linh (T/h)
