Tờ Financial Times: Giải mã mô hình chống dịch Covid-19 của Việt Nam
Khi hầu hết 96 triệu người dân Việt Nam còn đang trong không khí Tết Nguyên đán, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự một cuộc họp của chính phủ bàn các biện pháp đối phó với dịch Covid-19 có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Khi đó, căn bệnh viêm phổi cấp đang hoành hành phía bên kia biên giới và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dự đoán dịch bệnh sẽ tràn xuống Việt Nam. "Chống dịch như chống giặc", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ.
Kể từ đó, Việt Nam đã phát triển một mô hình đặc trưng nhằm đối phó với dịch Covid-19 dù còn nhiều hạn chế về nguồn lực nhưng luôn có quyết tâm lãnh đạo cao độ.
Thay vì bắt tay vào xét nghiệm hàng loạt, vốn là phương án được Hàn Quốc lựa chọn sau đó, Việt Nam đã tập trung vào việc cách ly những người nhiễm bệnh và theo dõi, cách ly những trường hợp tiến xúc gần.
"Xét nghiệm số lượng lớn là một phương án tốt, nhưng điều này còn phải tùy thuốc vào nguồn lực của từng quốc gia. Điều quan trọng là ta cần phải biết số người có thể đã tiếp xúc với mầm bệnh hoặc trở về từ vùng dịch bệnh, sau đó thực hiện các xét nghiệm trên những người này", ông Trần Đắc Phu - cựu Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, nhận định.
Ngoài việc điều tra dịch tễ của các bệnh nhân, chính phủ Việt Nam còn áp dụng các biện pháp quyết liệt khác như cách ly bắt buộc và huy động toàn bộ lực lượng ngành y, bao gồm cả sinh viên y khoa năm cuối, các bác sĩ hay y tá đã nghỉ hưu, cùng tham gia chiến đấu với dịch bệnh.
"Việt Nam là một xã hội huy động", giáo sư Carl Thayer tại Đại học New South Wales Canberra, cho biết. "Đây là một quốc gia luôn có sẵn nguồn nhân lực luôn sẵn sàng đối phó với các thảm họa và thiên tai".
Cuối tuần trước, chính phủ Việt Nam chính thức áp dụng biện pháp cách ly 14 ngày đối với tất cả những người đến từ nước ngoài, cũng như tạm dừng nhập cảnh đối với tất cả người nước ngoài vào Việt Nam kể từ ngày 22/3.
"Chúng ta phải huy động toàn bộ xã hội vận dụng khả năng của mình để cùng nhau chống lại dịch bệnh và điều quan trọng là sớm tìm ra các trường hợp mắc bệnh và tiến hành cách ly", ông Trần Đắc Phu nói.
Việt Nam đã ghi nhận 123 trường hợp nhiễm Covid-19 và hiện không có trường hợp tử vong. Đợt bùng phát thứ hai của Việt Nam phần lớn bắt nguồn từ những người đến từ nước ngoài hoặc công dân hồi hương.
Tính đến ngày 24/3, Việt Nam đã xét nghiệm cho 17.148 trường hợp, thấp hơn nhiều so với con số 348.582 của Hàn Quốc.
Dù có thể sự hạn chế về nguồn lực khiến con số thực mắc bệnh chưa được làm rõ, nhưng phản ứng của chính phủ Việt Nam vẫn rất ấn tượng.
Việt Nam đã cho dừng tất cả các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc vào ngày 1/2 và toàn bộ hệ thống các trường học từ Tiểu học tới THPT vẫn chưa được mở cửa trở lại kể từ sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán.
Vào ngày 13/2, Việt Nam trở thành quốc gia đầu tiên sau Trung Quốc phong tỏa một khu dân cư rộng lớn, xã Sơn Lôi thuộc tỉnh Vĩnh Phúc đã được cách ly trong 21 ngày, sau khi phát hiện các ca bệnh trở về từ Vũ Hán.
Vào thời điểm các quốc gia láng giềng như Thái Lan và Myanmar bị chỉ trích vì có thái độ hời hợt trong công tác phòng, chống dịch, thì phản ứng của Việt Nam đã được các quan chức y tế thế giới khen ngợi.
Ông Ki-dong Park, đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới tại Hà Nội, đã ca ngợi Việt Nam vì sự chủ động và nhất quán trong suốt quá trình phòng, chống Covid-19.
Tuy nhiên, thành công của Việt Nam trong việc kiềm chế dịch Covid-19 phụ thuộc một phần vào việc huy động lực lượng y tế và quân sự, tiến hành giám sát và cưỡng chế, cùng sự trợ giúp đắc lực của mạng lưới thông tin.
Các phương tiện truyền thông Việt Nam đã không ngừng đưa ra thông điệp một cách nhanh chóng và các quan chức đã minh bạch trước các thông tin liên quan tới dịch. Bộ Y tế Việt Nam Việt Nam thường xuyên gửi tin nhắn để thông tin cho người dân về tình hình dịch bệnh, cũng như các biện pháp phòng, tránh.
Một cuộc khảo sát gần đây của Nielsen Vietnam, công ty nghiên cứu thị trường, cho thấy phần lớn số người được hỏi có nhận thức cao về các triệu chứng của Covid-19.
Các nỗ lực của chính phủ để chống lại dịch bệnh này đã thu hút được sự ủng hộ của người dân, điều này được thể hiện qua các bài viết mạng trên xã hội với nội dung cổ vũ lực lượng y tế và an ninh.
Ngoài ra, lực lượng an ninh Việt Nam đã hành động rất quyết liệt trước vấn nạn tin đồn trên mạng xã hội, kể từ khi dịch bệnh bùng phát đã có khoảng 800 trường hợp đăng tin giả về dịch Covid-19 đã bị triệu tập và xử phạt.
Mạng lưới cung cấp thông tin được phủ rộng trong toàn xã hội, giúp phát hiện và cách ly những người có dấu hiệu nhiễm bệnh.
"Hàng xóm có thể biết nếu bạn đến từ nước ngoài. Nếu một người bị nghi nhiễm xuất hiện trong khu vực, người dân sẽ báo cáo với chính quyền", bác sĩ Trương Hữu Khanh, trưởng khoa Nhiễm - Nội thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP.HCM, cho biết.
Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng, Việt Nam đã thực hiện nhiều biện pháp quyết liệt để phòng ngừa căn bệnh này. Cho đến nay, các trường hợp nhiễm Covid-19 ở Việt Nam vẫn ở mức thấp mà không có trường hợp tử vong.
Bắc Hiệp