Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt chống IUU, gỡ "thẻ vàng" EC
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương quyết liệt chống khai thác IUU, hoàn thành nhiệm vụ, gỡ “thẻ vàng” EC.
Tối 25/11, tại TP. Hồ Chí Minh, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp trực tuyến lần thứ 23 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Phiên họp được kết nối tới trụ sở Chính phủ và các tỉnh, thành phố ven biển, với sự tham dự của lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương.
Đây là phiên họp hằng tuần nhằm rà soát, kiểm điểm các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU đã được Chính phủ giao cho các bộ, ngành và địa phương.
Nhiều nhiệm vụ trong tuần tiếp tục có chuyển biến tích cực
Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: từ đầu tháng 11 đến nay, các tỉnh, thành phố khu vực miền Trung liên tiếp chống chịu với cơn bão số 13 và đợt mưa lớn kéo dài chưa từng có, vượt mức lịch sử. Đây là một trong những đợt thiên tai nghiêm trọng, khốc liệt, gây thiệt hại lớn về người và tài sản, làm đảo lộn, đình trệ hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng gửi lời chia buồn sâu sắc tới bà con và chính quyền các địa phương bị thiệt hại do mưa lũ, đặc biệt là thân nhân các gia đình có người chết, mất tích, bị thương. Thủ tướng tiếp tục kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân, người dân cả nước và các nhà hảo tâm chung sức, đồng lòng ủng hộ, chia sẻ với nhân dân miền Trung trong lúc khó khăn này.
Thủ tướng đề nghị cấp ủy, chính quyền các địa phương bị ảnh hưởng tập trung khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ, nhanh chóng ổn định đời sống nhân dân.
Thủ tướng đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, khẩn trương, hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương và cơ bản đồng tình với các báo cáo, ý kiến phát biểu tại phiên họp; thể hiện quyết tâm cao trong việc cương quyết tuyên chiến với khai thác IUU và gỡ “thẻ vàng” của EC trong năm 2025.
Thủ tướng ghi nhận nhiều nhiệm vụ trong tuần tiếp tục có chuyển biến tích cực, tuần sau tốt hơn tuần trước; nhiều nhiệm vụ trọng tâm đã hoàn thành theo đúng tiến độ. Đặc biệt, Thủ tướng biểu dương Bộ Quốc phòng (hoàn thành 10/10 nhiệm vụ), Bộ Công an (7/8), Bộ Nông nghiệp và Môi trường (30/33), các địa phương (17/19), Bộ Khoa học và Công nghệ (5/5). Các nhiệm vụ còn lại phải hoàn thành trước ngày 30/11.
Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng nêu rõ vẫn còn 5 địa phương chưa hoàn thành xử lý vi phạm hành chính tồn đọng liên quan mất kết nối VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác, với 8 vụ gồm: Khánh Hòa, TP.HCM, Cà Mau, An Giang, Tây Ninh. Thủ tướng yêu cầu các địa phương này phải xử lý dứt điểm trong tuần tới.
Một số địa phương chưa xử lý dứt điểm các trường hợp tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ dù đã có thông tin đăng ký tàu cá, ngư dân. Đồng thời, vẫn còn 3/22 tỉnh, thành phố (Gia Lai, Tây Ninh, Lâm Đồng) chưa ban hành chính sách chuyển đổi nghề, giải bản tàu cá không còn nhu cầu khai thác thủy sản và chính sách hỗ trợ ngư dân nâng cấp, thay thế thiết bị VMS.
Thủ tướng nhấn mạnh: đã hơn một tháng kể từ khi Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động Tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản (Quyết định số 2310/QĐ-TTg ngày 17/10/2025); theo yêu cầu tiến độ, tất cả nhiệm vụ đề ra đều đã đến hạn hoàn thành.
Người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện
Giao nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng một lần nữa yêu cầu người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng nếu để tái diễn tình trạng tàu cá vi phạm hoặc chậm tiến độ gỡ “thẻ vàng” IUU.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ kết quả triển khai chống IUU về Ban Chỉ đạo: tổng hợp, báo cáo trước 10h thứ Hai hằng tuần; báo cáo tháng vào ngày 15 hằng tháng và báo cáo đột xuất (qua Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo). Đồng thời, tiến hành sơ kết Tháng cao điểm chống khai thác IUU.
Các địa phương phải nghiêm túc cập nhật đầy đủ dữ liệu lên các cơ sở dữ liệu nghề cá như: Cơ sở dữ liệu quốc gia về nghề cá (Vnfishbase), hệ thống xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, hệ thống giám sát tàu cá VMS, hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản (eCDT).
Thủ tướng yêu cầu luôn trong tâm thế sẵn sàng đón đoàn thanh tra EC, cung cấp thông tin bảo đảm đầy đủ, thống nhất, đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương.
Thủ tướng chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương ven biển đánh giá đầy đủ, toàn diện kết quả thực hiện Kế hoạch hành động Tháng cao điểm chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản; phối hợp Bộ Quốc phòng triển khai hiệu quả Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục chủ trì, phối hợp kiểm tra, hướng dẫn tất cả địa phương ven biển có tàu cá chuẩn bị kỹ nội dung làm việc với đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC; hoàn thiện Kế hoạch đàm phán, làm việc với đoàn thanh tra và báo cáo cập nhật tiến độ chống khai thác IUU.
Bộ này cũng phải chủ động liên hệ với Tổng vụ Các vấn đề về biển và hải sản của Ủy ban châu Âu để làm rõ, cung cấp thông tin phục vụ đoàn thanh tra; thường xuyên trao đổi, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng các nội dung vượt thẩm quyền.
Thủ tướng yêu cầu xử lý dứt điểm việc hoàn thiện hồ sơ truy xuất nguồn gốc, dữ liệu nghề cá quốc gia, công bố công khai trên phương tiện thông tin đại chúng theo chỉ đạo các tuần trước, hoàn thành trước ngày 30/11/2025.
Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu, giải trình các thành viên Chính phủ để hoàn thiện, trình ban hành Nghị định sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 37, hoàn thành trong ngày 26/11.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu thủy sản nhập khẩu vào Việt Nam theo Hiệp định PSMA và bằng tàu container, bảo đảm ngăn chặn triệt để nguyên liệu khai thác IUU xâm nhập thị trường.
Bộ Quốc phòng triển khai hiệu quả Quy chế phối hợp liên ngành về chống khai thác IUU; tiếp tục cao điểm tuần tra, kiểm soát vùng biển giáp ranh Malaysia, Indonesia, Thái Lan; kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến, xử lý nghiêm tàu không đủ điều kiện hoạt động.
Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo cơ quan chức năng đẩy nhanh điều tra, củng cố hồ sơ truy tố, xét xử các vụ việc đã khởi tố; hoàn thiện tính năng hệ thống quản lý tàu cá xuất, nhập bến trên phần mềm VNeID, phục vụ kiểm soát tàu cá và ngư dân theo quy định.
Bộ Ngoại giao khẩn trương xác minh, làm rõ thông tin tàu cá bị nước ngoài bắt giữ chưa rõ số đăng ký, thông tin ngư dân theo đề nghị của Bộ Nông nghiệp và Môi trường; tiếp tục thống kê đầy đủ ngư dân tham gia khai thác IUU ở vùng biển nước ngoài đã được trả về để xử lý theo quy định.
Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh, thành ven biển có tàu cá chủ động nắm chắc tình hình, chỉ đạo quyết liệt, toàn diện, hiệu quả các biện pháp chống khai thác IUU; tuyệt đối không để vi phạm, tiêu cực ảnh hưởng nỗ lực chung gỡ “thẻ vàng” của EC.
Các địa phương phải duy trì kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng; kiên quyết không cho tàu không đủ điều kiện, không đăng ký hoạt động; cập nhật hằng tuần danh sách tàu nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU.
Đồng thời theo dõi, giám sát chặt tàu cá hoạt động 24/24 qua VMS; cảnh báo, liên hệ kịp thời với chủ tàu, thuyền trưởng, không để phát sinh vi phạm mất kết nối VMS, vượt ranh giới khai thác.
Các địa phương phải hoàn thành xử lý dứt điểm tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ năm 2024–2025 đã có thông tin đăng ký, hoàn thành trước 30/11/2025; ban hành chính sách chuyển đổi nghề, tạo sinh kế bền vững cho ngư dân trước 30/11/2025; chịu trách nhiệm đối với vụ việc khép hồ sơ không xử phạt mất kết nối VMS.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục chỉ đạo cơ quan báo chí đẩy mạnh tuyên truyền chống khai thác IUU, đặc biệt trên các kênh tiếng nước ngoài; kịp thời phản bác luận điệu sai trái, thù địch đối với chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng và nỗ lực của Việt Nam.
Các hiệp hội, doanh nghiệp phải nghiêm túc chấp hành không thu mua, chế biến, xuất khẩu sản phẩm thủy sản có nguồn gốc IUU; phối hợp cơ quan chức năng điều tra, xử lý tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp vi phạm, tiếp tay cho hành vi IUU.
Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo gửi EC; Bộ Ngoại giao cử một Thứ trưởng làm việc, trao đổi với EC trong tuần này về nội dung trên.
Đức Bách
