Thơm nồng hương vị cá trích
Cá trích là một trong những loại cá giàu canxi và dinh dưỡng nhất trong những loại cá biển nhưng giá thành lại vô cùng hợp lí. Những con cá trích, mặn mòi vị biển sẽ là nguyên liệu tuyệt vời để chế biến các món ăn dân dã, thơm ngon.
Những ngày này, về vùng ven biển ở Ngũ Điền và Phong Hải vào mỗi buổi chiều tối, du khách dễ dàng cảm nhận được mùi cá trích nướng thơm lừng lẫn trong mùi khói than hồng, ngào ngạt. Với người dân nơi đây, cá trích không phải là món sơn hào hải vị, mà là món ăn bình dân nhất so với những loại cá, tôm biển. Thế nhưng, bất kì ai, khi nếm thử một con cá trích tươi vừa được nướng chín còn bốc hơi nóng hổi đều khó có thể quên cái vị thơm nồng, thắm đượm rất riêng đến từ phía biển.
Cá trích nướng thơm ngon. |
Mùa cá trích thường bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 4 âm lịch, cá trích theo luồng tiến vào gần bờ, ngư dân nơi vùng ven biển Ngũ Điền, Phong Hải (tỉnh Thừa Thiên - Huế) lại rong ruổi thả lưới, đánh bắt những đàn cá trích tươi rói. Những sọt cá trích lớn nhỏ đủ loại, tươi nguyên, sáng bóng, cong vòng đuôi, vảy lấp lánh từ khi mới đánh bắt cho đến các chợ quê, chợ phố...
Cá trích sau khi mang lên bờ được làm sạch, không đánh vảy và nướng trên lò than riu riu lửa chừng 10-15 phút cho chín đều từ bên trong. Khi nướng cần chú ý sao cho thân cá chín vàng đều nhưng đuôi và vảy không bị cháy. Đặc biệt, cá trích phải nướng bằng than, người nướng dùng quạt nan phe phẩy mới dậy mùi thơm, nếu nướng bằng bếp điện hoặc lò vi sóng sẽ giảm mất hương vị của cá.
Cá trích tươi ngon vừa được đánh bắt. |
Cá trích là loại cá biển nhỏ, nhiều xương, mình dẹt, nhiều vảy nhưng lại có ưu điểm là khi nướng lên, thịt cá rất thơm và bùi. Thức chấm đi kèm cũng rất đơn giản, với người thích tận hưởng hương vị đặc trưng tươi mới, chỉ cần một chén muối tiêu chanh hay giã muối hột với vài trái ớt tươi. Cầu kì hơn thì thêm một chùm tiêu xanh, chén nước mắm chanh tỏi ớt là đã ngon miệng lắm rồi. Bữa cơm gia đình với món cá trích nướng vàng, ăn kèm mớ rau sống tươi ngon càng thêm phần bình dị, ấm áp.
Trong nhiều món ngon được chế biến từ cá trích, không thể không kể đến món cá trích nấu canh dưa quả. Dưa quả vị ngọt, khi nấu canh với cá trích sẽ giúp giải nhiệt, bồi bổ cơ thể. Canh cá trích nấu dưa quả không khó nhưng đòi hỏi phải khéo tay và tỉ mỉ. Khâu đầu tiên trong việc chuẩn bị là chọn những con cá trích “út”, chừng hơn ngón tay trỏ để nấu canh, loại này tuy xương nhiều nhưng mảnh, mềm, rất ngọt. Cá sau khi bỏ đầu, đuôi rửa sạch, sẽ cắt thành từng miếng nhỏ, ướp với các loại gia vị như nước mắm, đường, hạt tiêu cho thịt cá ngấm đều gia vị. Tiếp đến, đem cá đã ướp ra băm nhuyễn, nặn cá thành những viên tròn nhỏ, ấn hơi dẹt. Với những người sành ăn có thể thể thêm vài lát ớt để tăng vị cay cay nơi đầu lưỡi.
Thả từng viên chả cá trích vào nồi nước đang sôi, khi cá vừa chín tới thì cho dưa quả đã cắt lát mỏng vào nồi, nêm gia vị vừa ăn cùng rau thơm thái nhỏ là đã có món canh cá trích nấu dưa quả đậm đà hương vị chân quê.
Gỏi cá trích. |
Những con cá trích tươi óng ánh đầu mùa còn là nguyên liệu chính để chế biến món gỏi cá trích thơm ngon, mặn mòi vị biển. Cá trích chọn làm gỏi thường là cá trích lép, nhiều thịt, thịt săn, xương nhỏ và phải là cá tươi. Cá được rửa sạch, cạo vảy, cắt bỏ ruột và đầu, vây, đuôi chỉ lấy phần thịt lưng, cắt thành từng lát mỏng, dùng nước cốt chanh ướp cá khoảng mười phút. Thịt cá trích sau khi ướp chanh sẽ chín tái, chuyển từ màu đỏ xanh sang màu trắng hồng. Tiếp đó, đem cá trộn các gia vị như: muối, bột ngọt, tiêu, đậu phụng rang giòn giã nhỏ, bánh tráng nướng bóp nát. Gỏi cá trích thường ăn kèm với rau sống và nước mắm chua ngọt, là một trong những món ăn ngon “nằm lòng” của nhiều người dân miền biển.
Vào những đêm trăng sáng, tại các vùng biển bãi ngang luôn rộn ràng bởi có nhiều xuồng đánh bắt cá trích vào bờ. Dưới ánh trăng bàng bạc, những chiếc vẩy cá trích lấp lánh và trĩu nặng trên tấm lưới của ngư dân. Nhiều người con nơi miền biển đầy gió và cát dù có xa quê hay ở đâu đi chăng nữa cũng không thể nào quên được vị ngọt ngon của những món ăn được chế biến từ cá trích, bởi đó chính là hương vị của quê nhà.
Trần Bốn