Thiên tai khiến nền kinh tế toàn cầu thiệt hại hơn 2.500 tỉ USD

Theo dõi KTMT trên

Tại Hội nghị Thích ứng khí hậu do Hà Lan tổ chức theo hình thức trực tuyến ngày 25/1, đại diện tổ chức môi trường Germanwatch của Đức cho biết, kể từ đầu thế kỷ 21 đến nay, các thảm họa thiên tai gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu ước tính lên đến 2.560 tỉ USD.

Theo Germanwatch, kết quả phân tích hơn 11.000 hiện tượng thời tiết cực đoan cho thấy gần 480.000 người đã thiệt mạng trong hai thập kỷ qua.

Theo Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu được ký kết năm 2015, những nước giàu hơn có trách nhiệm cung cấp 100 tỉ USD mỗi năm để hỗ trợ các nước nghèo thích ứng với tình trạng biến đổi khí hậu. Những quốc gia nghèo hơn thường chịu ảnh hưởng nặng nề nhất vì họ dễ bị tổn thương hơn trước những tác động của thảm họa và có khả năng đối phó thấp hơn.

Tại những nước như Haiti, Philippines và Pakistan, các hiện tượng thời tiết cực đoan xảy ra với tần suất cao, khiến chính phủ và người dân không có thời gian để phục hồi hoàn toàn sau một thảm họa thiên tai trước khi lại phải hứng chịu những cuộc "tấn công" tiếp theo.

Germanwatch cũng đã đánh giá tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan xảy ra kể từ năm 2000 đến nay, đặc biệt là mùa bão năm 2019 với nhiều cơn bão và lốc xoáy lớn tàn phá khu vực rộng lớn ở Caribe, Đông Phi và Nam Á. Kết quả cho thấy những nước nghèo dễ bị tổn thương đang phải đối mặt với những thách thức to lớn trong việc giải quyết những hậu quả của hiện tượng thời tiết cực đoan. Do đó, những quốc gia này cần được hỗ trợ khẩn cấp về tài chính và kỹ thuật.

Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây cho thấy số tiền trợ giúp các nước đang phát triển thích ứng với biến đổi khí hậu trên thực tế thấp hơn rất nhiều. Ước tính, mỗi năm các nước đang phát triển cần 70 tỉ USD, nhưng số tiền hỗ trợ thực tế hiện nay chỉ đạt 30 tỉ USD.

Thích ứng khí hậu tức là giảm thiểu hậu quả và tăng khả năng chống chịu với những thảm họa liên quan đến khí hậu như lũ lụt và hạn hán. Đây cũng là một trụ cột trong Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu 2015. Thỏa thuận này ước tính mỗi năm cần 50 tỉ USD cho việc thích ứng khí hậu, nhưng thảm họa thiên tai đã tăng mạnh trong những năm qua và Liên hợp quốc (LHQ) cho rằng chi phí cho hoạt động này cũng sẽ tăng lên trong những năm tới.

Trong báo cáo Khoảng cách Thích ứng đưa ra mới đây, Chương trình Môi trường LHQ (UNEP) cho biết chi phí thực tế hàng năm cho công tác thích ứng khí hậu có thể tăng lên đến 300 tỉ USD vào năm 2030 và 500 tỉ USD vào giữa thế kỷ này.

Những cơn bão và các tác động trực tiếp của chúng - mưa, lũ lụt và lở đất là nguyên nhân chính gây ra thiệt hại trong năm 2019. Trong số mười quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất vào năm 2019, sáu quốc gia đã phải chịu ảnh hưởng bởi bão xoáy nhiệt đới. Các nghiên cứu khoa học gần đây cho thấy rằng không chỉ mức độ nghiêm trọng mà số lượng các trận bão xoáy nhiệt đới lớn sẽ tăng lên mỗi 0.1 độ C trong mức tăng của nhiệt độ trung bình toàn cầu.

“Đại dịch COVID-19 toàn cầu đã nhắc lại cho ta thấy một thực tế rằng các quốc gia dễ bị thiệt hại phải chịu nhiều rủi ro khác nhau - liên quan đến khí hậu, địa vật lý, kinh tế, sức khỏe và các lỗ hổng đó có tính hệ thống và đều liên kết với nhau”, bà Laura Schaefer của tổ chức Germanwatch cho biết.

Biến đổi khí hậu đã khiến thiên tai ngày càng khốc liệt, nói về những thảm họa thiên tai xảy ra trong năm 2020, tổ chức từ thiện Christian Aid cho biết, biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan năm 2020 đã gây ra "những hậu quả thảm họa cho hàng triệu người" trên khắp các quốc gia, bất kể giàu hay nghèo, cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người và gây thiệt hại hàng chục tỉ USD.

Trong báo cáo "Đánh giá thiệt hại năm 2020: Một năm thiên tai gây thiệt hại lớn", Christian Aid xác định có 15 trận thiên tai kinh hoàng nhất trong năm - từ cháy rừng tới lũ lụt và bão, hay nạn châu chấu - trong đó có 9 trận gây thiệt hại ít nhất 5 tỉ USD, tính theo số liệu thiệt hại được bảo hiểm.

Thiệt hại về tài chính có xu hướng cao hơn ở các nước giàu hơn vì họ có nhiều tài sản có giá trị hơn. Với các nước nghèo, dù thiệt hại tài chính ít hơn nhưng mức độ tàn phá của các sự kiện thời tiết cực đoan trong năm 2020 lại nặng nề hơn với số người thiệt mạng nhiều hơn so với các nước giàu.

Nhật Hạ