Thanh Hóa: Vì sao dự án nghỉ dưỡng cao cấp gần 20 năm vẫn giậm chân tại chỗ
Một dự án nghỉ dưỡng cao cấp được chấp thuận từ năm 2004 những tưởng sẽ đem lại sự khởi sắc, bứt phá cho địa phương nhưng gần 20 năm trôi qua, nó đang là gánh nặng của chính quyền và nhân dân nơi đây.
20 năm loay hoay chưa xong giải phóng mặt bằng
Công ty cổ phần Toàn Tích Thiện được UBND tỉnh Thanh Hóa chấp thuận địa điểm thuê đất Khu nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện tại xã Quảng Vinh, huyện Quảng Xương (nay là Phường Quảng Vinh, Thành phố Sầm Sơn) tại Công văn số 354/UB-NN ngày 05/02/2004, diện tích thuê đất khoảng 5ha. Ngày 19/5/2004, UBND tỉnh Thanh Hóa có quyết định số 1642/QĐ-UBND thu hồi đất tại xã Quảng Vinh, huyện Quảng Xương giao cho Công ty cổ phần Toàn Tích Thiện thuê; diện tích đất 63.345m2. Trong đó đất thuê 51.865m2; đất giao thông đường 4C, giao thông đối ngoại 8.849m2.
Do việc GPMB dự án chậm, không triển khai thực hiện dự án, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 118/QĐ-UBND ngày 11/01/2007 thu hồi đất Công ty giao cho UBND xã Quảng Vinh quản lý. Sau khi xem xét đề xuất, kiến nghị của Công ty, xác định nguyên nhân chậm bồi thường GPMB là do UBND huyện Quảng Xương thực hiện chậm, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành quyết định số 3780/QĐ- UBND ngày 22/10/2009 thu hồi đất do UBND xã Quảng Vinh quản lý giao UBND huyện Quảng Xương tổ chức bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp của Công ty cổ phần Toàn Tích Thiện.
Ngày 12/01/2010, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 95/QĐ-UBND quy định về việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; tiền sử dụng đất đối với dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp Nam Sầm Sơn của Công ty cổ phần Toàn Tích Thiện trên cơ sở đề nghị của Sở Tài chính tại Tờ trình số 2956/TTr-STC ngày 23/12/2009.
Ngày 8/7/2013, UBND tỉnh Thanh Hóa có Thông báo số 91/TB-UBND về kết luận của Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Đức Quyền tại buổi làm việc với các ngành, địa phương và các đơn vị, doanh nghiệp về quản lý, sự dụng đất thực hiện các dự án đầu tư.
Theo lời Phó chủ tịch tỉnh khi ấy, “UBND tỉnh có Quyết định số 3780/QĐ-UBND ngày 22/9/2009 thu hồi đất giao UBND huyện Quảng Xương tổ chức bồi thường GPMB để thực hiện dự án khu nghỉ dưỡng cao cấp của Công ty cổ phần Toàn Tích Thiện với diện tích 60.345m2. Đến nay (năm 2013) công ty đã xây dựng và hoàn chỉnh khu tái định cư diện tích 17.499,1m2.
Về phần diện tích được giao để thực hiện dự án, Công ty đã thực hiện chi trả bồi thường diện tích 53.809m2, còn 6.536m2 là diện tích đất ở của các hộ chủ yếu nằm trong phần đất lưu không mở rộng đường 4C chưa nhận tiền bồi thường. Giao UBND huyện Quảng Xương chỉ đạo UBND xã Quảng Vinh yêu cầu các hộ có đất trong khu vực đã nhận bồi thường phải di chuyển, bàn giao mặt bằng theo quy định. Yêu cầu công ty khẩn trương đầu tư xây dựng trên phần diện tích đã bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng được bàn giao. Đối với các hộ dân có đất giáp đường 4C (nằm trên quy hoạch mở rộng đường 4C) chưa nhận tiền bồi thường, giao UBND huyện Quảng Xương chỉ đạo UBND xã Quảng Vinh quản lý chặt chẽ diện tích chưa được giải phóng mặt bằng, khi nào triển khai thực hiện dự án mở rộng đường 4C, sẽ tổ chức bồi thường, hỗ trợ GPMB theo quy định”.
Ngày 24/7/2018, UBND tỉnh Thanh Hóa có Công văn số 8770/UBND-THKH về việc điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện. Theo đó, thống nhất với đề xuất của Sở Kế hoạch và Đầu tư tại công văn số 3523/SKHĐT-KTĐN ngày 12/7/2018, điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện tại Phường Quảng Vinh, TP Sầm Sơn, sẽ khởi công xây dựng tháng 10 năm 2018, hoàn thành đưa dự án vào hoạt động trong tháng 12 năm 2020.
Ngày 26/11/2018 UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 4699/QĐ-UBND phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường Dự án đầu tư xây dựng công trình Khu nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện tại phường Quảng Vinh, TP Sầm Sơn của Công ty cổ phần Toàn Tích Thiện.
Ngày 30/11/2018, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 4774/QĐ-UBND về việc cho thuê đất, giao đất đợt 1 để Công ty cổ phần Toàn Tích Thiện thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện tại phường Quảng Vinh, thành phố Sầm Sơn. Tổng diện tích 26.364m2, trong đó 22.540 m2 cho công ty thuê đất để xây khách sạn, nhà nghỉ biệt thự, nhà nghỉ gia đình, nhà lễ tân (2812m2 đất khách sạn, nhà nghỉ biệt thự, nhà nghỉ gia đình, nhà lễ tân và 19.728m2 đất cây xanh, mặt nước, thể thao, giao thông nội bộ) và 3.824m2 đất giao thông không thu tiền sử dụng đất. Công ty đã được bàn giao đất trên thực địa ngày 8/3/2019 và được ký hợp đồng thuê đất số 52/HĐTĐ ngày 23/03/2019 với UBND tỉnh, nhưng chưa được cấp giấy CNQSD đất.
Ngày 7/10/2021, UBND tỉnh Thanh Hóa có Công văn số 15664/UBND-THKH giải quyết vướng mắc trong công tác bồi thường GPMB thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện. Theo đó, UBND tỉnh đồng ý chủ trương “hỗ trợ khác” cho các hộ đã được UBND huyện Quảng Xương quyết định thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ GPMB trước ngày 1/7/2014; giải quyết đối với các hộ có quyết định thu hồi đất nhưng chưa có phương án bồi thường và các hộ đã nhận đất tái định cư từ năm 2010.
Tuy nhiên, ngày 18/8/2022, Trao đổi với phóng viên, ông Cao Văn Hoàng, Chủ tịch UBND phường Quảng Vinh thừa nhận: “Dự án có tổng 28 hộ dân bị ảnh hưởng, 11 hộ dân đường 4C dính vào dự án vẫn đang nằm nguyên tại chỗ. Số còn lại 17 hộ dân, đã có 11 hộ nhận tái định cư, 6 hộ còn lại nằm trong dự án vẫn chưa thống nhất nhận đền bù”. Theo ông Hoàng, đây là dự án rất khó khăn trong việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Công tác bàn giao hồ sơ liên quan đến dự án từ UBND huyện Quảng Xương chưa đầy đủ dẫn đến việc thực hiện công tác GPMB còn chậm.
Theo UBND Phường Quảng Vinh, tính đến thời điểm hiện tại, công ty đã san lấp mặt bằng, đang xây dựng hạ tầng nội bộ với diện tích đã được giao đợt 1 và xây dựng được 1 nhà cấp 4 phục vụ cho điều hành thực hiện dự án với diện tích khoảng 300m2.
Cần báo cáo tác động môi trường theo định kỳ
Theo Quyết định số 4699/QĐ-UBND do ông Nguyễn Đức Quyền, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa ký ngày 26/11/2018 về việc phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường Dự án đầu tư công trình Khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện tại phường Quảng Vinh, TP.Sầm Sơn. Trong đó nêu rõ yêu cầu bảo vệ môi trường đối với chủ dự án, chất lượng không khí và tiếng ồn của dự án phải được xử lý đạt quy chuẩn, tiêu chuẩn Viêt Nam về môi trường bao gồm Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng không khí xung quanh (QCVN 05:2013/BTNMT); quy chuẩn Quốc gia về một số chất độc hại trong không khí xung quanh (QCVN 06:2009/BTNMT); quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về tiếng ồn (QCVN 26:2010/BTNMT); tiêu chuẩn vệ sinh lao động theo quyết định số 3733/QĐ-BUT ngày 10/10/2002 về việc ban hành 21 tiêu chuẩn vệ sinh lao động , 5 nguyên tắc và 7 thông số vệ sinh lao động.
Bên cạnh đó, nước thải phát sinh từ dự án phải được thu gom, xử lý phải đạt QCVN 14:2008/BTNMT, ở mức B trước khi thải ra nguồn tiếp nhận. Thực hiện nghiêm túc các giải pháp về thu gom xử lý chất thải rắn thông thường, đảm bảo quy định hiện hành về bảo vệ môi trường; quản lý, xử lý chất thải rắn nguy hại theo đúng quy định tại Nghị định 38/2015NĐ-CP ngày 24/4/2015 của Chính phủ và thông tư số 36//2016/TT-BTNMT ngày 30/6/2015 của Bộ TNMT.
Đồng thời, phải tuân thủ chế độ thông tin, báo cáo về việc thực hiện các nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt và yêu cầu tại Quyết định số 4699/QĐ-UBND. Định kỳ chủ dự án phải nộp báo cáo giám sát môi trường về sở TNMT và UBND cấp huyện có dự án để cập nhật, theo dõi và kiểm tra.
Đánh giá về tác động môi trường, theo UBND Phường Quảng Vinh, việc chặt hàng nghìn cây phi lao những năm đầu dự án đã để lại những hậu quả nhất định cho người dân nơi đây.
Việc các hộ dân dính đến đất dự án, không được xây dựng, tu sửa nhà cửa kiên cố gây tiềm ẩn những nguy cơ nhất định. May mắn trong những năm gần đây, Sầm Sơn không có những cơn bão lớn, nhưng để đề phòng, UBND Phường Quảng Vinh đã có phương án di dời các hộ dân.
Cất cánh hay gãy cánh
Có mặt tại gia đình ông Phan Viết Dân (73 tuổi) thuộc đất dự án, không giấu nổi thất vọng, ông Dân chia sẻ: “Như chú thấy đấy, hơn mười năm nay, gia đình chúng tôi sống trong cảnh tạm bợ như thế này, nhà cửa không được sửa chữa chứ nói gì xây mới. Mưa một cái là phải mang nồi niêu, xoong chảo ra để đựng nước. Khổ lắm chú ạ, khổ tâm nhất những lúc gia đình có việc, ma chay hiếu hỉ không có chỗ chui vào chui ra. Người sống sao cũng được, nhưng với người đã khuất mình không vẹn toàn chữ hiếu được, tâm mình không được thanh thản. Nỗi đau này, có ai thấu hiểu”.
Ông Lê Văn Nhàn (65 tuổi) cho biết thêm, gần 20 năm trôi qua, gia đình ông đã nuôi được 2 người con khôn lớn trưởng thành, có người tốt nghiệp đại học, đến tuổi lập gia đình muốn cho con miếng đất xây nhà, nhưng khổ nỗi gia đình trong đất dự án, ở thì chẳng được, đi thì không xong. Nhìn cảnh con cái đi ở đợ mà xót xa vô cùng.
Thành phố Sầm Sơn đã có hệ thống nước sạch từ nhiều năm trước, tuy nhiên các hộ dân ở đây, chưa bao giờ biết một ngụm nước sạch là gì. Vì mang tiếng đất dự án, nên không ai dám xây dựng hệ thống dẫn nước vào cho các hộ dân, chưa kể điện đường, bê tông hóa khu phố vẫn là giấc mơ xa vời. Bên cạnh đó, nhiều gia đình nghèo vẫn bám nghèo.
Đưa mắt nhìn về phía biển, anh Phan Viết Cường (38 tuổi) trầm tư: “Tôi làm nghề đi biển theo ông cha để lại. Rất nhiều lần nhà nước có chính sách hỗ trợ ngư dân nâng cấp ngư cụ để yên tâm bám biển, nhưng khổ nỗi tiền không có, sổ thì không được cấp, mà vay lãi ngày thì làm không đủ trả lãi mất. Bao năm nay vẫn bám biển bằng thuyền thúng (một công cụ đánh bắt đơn giản, hàng chục năm về trước), nên cuộc sống gặp nhiều khó khăn lắm. Sầm Sơn lâu nay được khắp nơi biết đến với từ cất cánh, nhưng hoàn cảnh hiện tại của chúng tôi là gãy cánh thì đúng hơn chú ạ”.
Theo đề án phát triển TP.Sầm Sơn của Ban chỉ đạo 362 (tỉnh Thanh Hóa), mục tiêu sẽ xây dựng, phát triển thành phố Sầm Sơn nhanh và bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, cùng với thành phố Thanh Hóa trở thành vùng kinh tế động lực trung tâm của tỉnh. Đến năm 2030, xây dựng và phát triển Sầm Sơn trở thành đô thị du lịch trọng điểm quốc gia; trọng tâm là hệ thống du lịch cao cấp phát triển đa dạng, hài hòa; nền nông nghiệp sạch, khai thác hải sản xa bờ, chế biến và hậu cần nghề cá ứng dụng công nghệ cao phục vụ du lịch; có kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối với các trung tâm kinh tế trọng điểm tỉnh và khu vực; đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân ở tốp đầu của tỉnh.
Tuy nhiên, dự án nghỉ dưỡng cao cấp Toàn Tích Thiện lại vẫn bất động gần 20 năm, rõ ràng đó là kìm hãm sự phát triển chung của thành phố Sầm Sơn, là cái ung nhọt cho cuộc sống người dân, khi cơ sở hạ tầng không được xây dựng, không thế chấp tài sản cho ngân hàng để vay vốn làm ăn, không được đầu tư hệ thống nước sạch cũng như các công trình phục vụ đời sống…. Bao giờ hết cảnh sống tạm bợ, đang là câu hỏi mà hàng chục hộ dân Phường Quảng Vinh vẫn đau đáu chờ các cấp chính quyền trả lời.
Hoàng Đức