Tăng cường hợp tác quốc tế, hỗ trợ quản lý chất thải bền vững tại Bình Dương
Khoản vay trị giá 13 triệu USD do Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tài trợ nhằm phát triển những phương thức tạo ra nguồn năng lượng tái tạo giúp giải quyết căn nguyên của biến đổi khí hậu.
Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Công ty cổ phần Nước và Môi trường Bình Dương (BIWASE) vừa ký khoản vay trị giá 13 triệu USD, để tài trợ cho việc xây dựng và vận hành một nhà máy sản xuất phân hữu cơ từ bùn thải và một nhà máy chuyển hóa rác thành năng lượng (WTE) ở tỉnh Bình Dương.
Bình Dương là một trong những tỉnh có tốc độ công nghiệp hóa nhanh nhất ở Việt Nam, nhưng tốc độ phát triển nhanh chóng này tạo ra một lượng lớn chất thải rắn. Năm 2019, toàn tỉnh Bình Dương phát sinh khoảng 2.661 tấn rác thải mỗi ngày, cao hơn một chút so với mức trung bình toàn cầu. Các cơ sở sản xuất phân hữu cơ từ bùn thải và chuyển hóa rác thành năng lượng công nghiệp có thể giúp giảm lượng rác thải được đưa tới các bãi chôn lấp đang ngày càng gia tăng.
Theo đó, khoản tài trợ này bao gồm 7 triệu USD từ quỹ nguồn vốn thông thường của ADB và 6 triệu USD từ Quỹ Cơ sở hạ tầng khu vực tư nhân Leading Asia (LEAP) do ADB quản lý. Gói tài trợ này cũng bao gồm 7 triệu USD đồng tài trợ song song từ Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản.
Nhà máy sản xuất phân hữu cơ từ bùn thải sẽ có công suất xử lý 840 tấn mỗi ngày, trong khi nhà máy WTE sẽ có khả năng xử lý 200 tấn rác thải đô thị và công nghiệp mỗi ngày để tạo ra 5 MW điện năng để sử dụng nội bộ tại Khu Liên hợp xử lý chất thải Nam Bình Dương. Sản phẩm đầu ra của nhà máy phân hữu cơ sẽ được bán làm phân bón dùng trong nông nghiệp.
Tổng Vụ trưởng Vụ Nghiệp vụ khu vực tư nhân của ADB, bà Suzanne Gaboury, chia sẻ: “Tốc độ tăng trưởng kinh tế và đô thị hóa nhanh của Việt Nam đã dẫn tới sự gia tăng đột biến chất thải công nghiệp và đô thị, nhưng nguồn tài chính dài hạn cho các nhà máy xử lý chất thải vẫn là một thách thức. Dự án này đáp ứng nhu cầu cấp thiết về quản lý chất thải hiệu quả ở tỉnh Bình Dương và cung cấp một hình mẫu vững chắc để các bên cho vay thương mại cân nhắc những khoản đầu tư trong tương lai nhằm giúp thành phố trở nên đáng sống hơn và phát triển những phương thức tạo ra nguồn năng lượng tái tạo giúp giải quyết căn nguyên của biến đổi khí hậu”.
Ông Ramesh Subramaniam, Tổng Vụ trưởng Vụ Đông Nam Á của ADB, nhận định: “Sự gia tăng nhanh chóng chất thải đô thị và công nghiệp tại các khu vực phát triển nhanh của Việt Nam đang gây áp lực cho hệ thống quản lý chất thải của quốc gia, nếu không được kiểm soát có thể đe dọa sức khỏe cộng đồng. Dự án này hỗ trợ những nỗ lực không ngừng của Việt Nam, nhằm cải thiện hệ thống quản lý chất thải nói chung. Dự án sẽ cung cấp một mô hình cho các tỉnh khác ở Việt Nam và các nước xung quanh đang tìm cách giảm thiểu chất thải thông qua các hệ thống xử lý hiện đại, giảm khối lượng rác thải đưa tới bãi chôn lấp”.
Về phía Chủ tịch Hội đồng quản trị của BIWASE, ông Nguyễn Văn Thiện, cho biết: “ADB là đối tác lâu dài của chúng tôi trong hoạt động hỗ trợ các ưu tiên về nước và vệ sinh của Việt Nam. Chúng tôi mong đợi được tiếp tục hợp tác với ADB trong dự án này. Dự án sẽ chứng tỏ với các nhà tài trợ quốc tế và tài trợ thương mại rằng lĩnh vực quản lý chất thải của Việt Nam vừa khả thi vừa hấp dẫn”.
Thực tế, trong số các tỉnh, thành trên cả nước, tỉnh Bình Dương có sự gia tăng nhanh về dân số, làm gia tăng khối lượng chất thải rắn, tiềm ẩn rủi ro cao về ô nhiễm môi trường. Ước tính, tổng lượng rác thải sinh hoạt phát sinh tại tỉnh Bình Dương khoảng 1.600 tấn/ngày.
Số lượng rác thải sinh hoạt chưa được thu gom, xử lý trên địa bàn tỉnh Bình Dương vào khoảng 64 tấn/ngày, nhưng chủ yếu từ các khu vực xa trung tâm thị trấn, thị tứ, khu dân cư thưa, đất đai còn rộng nên người dân tự xử lý trong khu đất của gia đình. Ngoài ra, một bộ phận dân cư có ý thức còn hạn chế, có tình trạng vứt rác vào các khu đất trống hoặc xả trực tiếp ra kênh, rạch thoát nước, đây cũng là một trong các nguyên nhân góp phần gây ô nhiễm kênh, rạch trên địa bàn.
Trước đây, rác thải sinh hoạt chủ yếu được xử lý bằng phương pháp chôn lấp nhưng từ cuối năm 2013, dây chuyền sản xuất phân Compost tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn đã được đưa vào hoạt động. Đến năm 2019, ước tính 43% rác thải đã được phân loại, tái chế và dùng để sản xuất phân hữu cơ, còn 57% rác thải còn lại xử lý chôn lấp. Rác thải sinh hoạt ngày càng gia tăng trong khi hạ tầng cơ sở liên quan đến công tác thu gom, vận chuyển và xử lý tại Bình Dương chưa đáp ứng được.
LEAP là quỹ do ADB quản lý với số vốn cam kết lên tới 1,5 tỷ USD từ Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản. Được thành lập vào năm 2016, LEAP tập trung vào việc thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng khu vực tư nhân chất lượng cao và bền vững giúp giảm phát thải các-bon; cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng; và cung cấp các dịch vụ y tế, giáo dục và truyền thông dễ dàng tiếp cận với chi phí phù hợp cho các quốc gia thành viên đang phát triển của ADB.
ADB cam kết đạt tới một khu vực Châu Á và Thái Bình Dương thịnh vượng, đồng đều, thích ứng và bền vững, trong khi duy trì nỗ lực xóa nghèo cùng cực. Được thành lập năm 1966, ADB thuộc sở hữu của 68 thành viên, trong đó có 49 thành viên trong khu vực.
Lan Anh