Tác động tiêu cực từ rác thải nhựa sẽ trở nên nghiêm trọng
Nếu không có giải pháp hữu hiệu, kịp thời, tác động tiêu cực từ rác thải nhựa sẽ trở nên nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân.
Vừa qua, Bến Tre đã tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm ảnh, tư liệu tuyên truyền phòng, chống rác thải nhựa năm 2022.
Phát biểu khai mạc Triển lãm, ông Nguyễn Văn Tạo - Cục trưởng Cục Thông tin cơ sở - Thông tin và Truyền thông cho biết, lượng rác thải nhựa đang ngày càng gia tăng, nếu không có giải pháp hữu hiệu, kịp thời, tác động tiêu cực từ rác thải nhựa sẽ trở nên nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân.
Việc hạn chế, giảm thiểu và tái chế chất thải từ nhựa đã trở thành yêu cầu quốc gia cấp bách và phải triển khai ngay lập tức, bắt đầu từ việc giảm dần tiêu thụ các sản phẩm nhựa nhất là các sản phẩm dùng một lần. Đồng thời đẩy mạnh thu gom, tái chế các sản phẩm nhựa, hướng tới áp dụng rộng rãi kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh ở nước ta.
Triển lãm gồm 5 chủ đề: thực trạng rác thải nhựa; nguồn gốc rác thải nhựa và nguyên nhân ô nhiễm; hậu quả của rác thải nhựa; giải pháp giảm ô nhiễm rác thải nhựa; một số tổ chức và cá nhân hoạt động tích cực trong phòng, chống ô nhiễm rác thải nhựa.
Với 300 tác phẩm ảnh, cùng với các phim phóng sự, các mô hình tuyên truyền về phòng, chống rác thải nhựa được trưng bày tại triển lãm sẽ góp phần nâng cao nhận thức người dân về việc giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường.
Triển lãm diễn ra từ ngày 19/6 đến ngày 21/6/2022. Kết thúc triển lãm, Bộ Thông tin và Truyền thông chuyển giao toàn bộ tư liệu để tỉnh Bến Tre tiếp tục tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến rộng rãi về phòng, chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh.
Nỗ lực của Việt Nam
Báo cáo hiện trạng môi trường biển và hải đảo quốc gia giai đoạn 2016-2020 do Bộ TN&MT công bố năm 2021 đã chỉ ra chỉ số tiêu thụ nhựa trên đầu người tại Việt Nam tăng nhanh từ 3.8kg/năm/người năm 1990 tăng lên 54kg/năm/người vào năm 2018. Trong đó, 37.43% sản phẩm là bao bì và 29.26% là đồ gia dụng.
Đặc biệt, việc xả rác thải nhựa bừa bãi cùng với một lượng lớn rác thải nhựa từ đại dương dạt vào các đảo, bãi tắm trong mùa du lịch đang là vấn đề đáng báo động ở vùng ven biển và hải đảo.
Vấn đề ô nhiễm chất thải nhựa và rác thải nhựa đại dương đã được Chính phủ đặc biệt quan tâm và nỗ lực giải quyết thông qua việc đổi mới căn bản trong chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường và bằng những hành động thiết thực.
Cụ thể, thông qua Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi, trong đó, luật hóa các nội dung liên quan đến chất thải nhựa như quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn về nhựa. Ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030. Đồng thời, triển khai thực hiện Đề án Việt Nam chủ động chuẩn bị và tham gia xây dựng Thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa đại dương.
Đáng chú ý, Quy định dừng sản xuất sản phẩm nhựa sử dụng một lần được quy định cụ thể tại Nghị định 08/2022/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Theo đó, lộ trình hạn chế sản xuất, nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa được quy định như sau: Từ ngày 01/01/2026, không sản xuất và nhập khẩu túi nilon khó phân hủy sinh học có kích thước nhỏ hơn 50 cm x 50 cm và độ dày một lớp màng nhỏ hơn 50 μm, trừ trường hợp sản xuất để xuất khẩu hoặc sản xuất, nhập khẩu để đóng gói sản phẩm, hàng hóa bán ra thị trường.
Tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học phải thực hiện trách nhiệm tái chế, xử lý theo quy định tại Nghị định 08/2022/NĐ-CP.
Chính phủ cũng yêu cầu giảm dần việc sản xuất và nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa.
Sau ngày 31/12/2030, dừng sản xuất, nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần (trừ sản phẩm được chứng nhận nhãn sinh thái Việt Nam), bao bì nhựa khó phân hủy sinh học (gồm túi nilon khó phân hủy sinh học, hộp nhựa xốp đóng gói, chứa đựng thực phẩm) và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa, trừ trường hợp sản xuất để xuất khẩu và trường hợp sản xuất, nhập khẩu bao bì nhựa khó phân hủy sinh học để đóng gói sản phẩm, hàng hóa bán ra thị trường.
Ngọc Hà