Nước hồ đổi màu tím ở Bà Rịa - Vũng Tàu: Người dân sống trong lo sợ
Hàng trăm hộ dân ở thôn Cát Hải, xã Tân Hải hàng ngày sống chung với mùi hôi thối, nước ô nhiễm chuyển màu tím được cho là chảy ra từ nhiều nhà máy chế biến bột cá.
Bỏ xứ vì không thể chịu nổi ô nhiễm?
Hơn tuần nay người dân thôn Cát Hải, xã Tân Hải (TX. Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) chứng kiến cảnh đầm chứa nước cạnh cống số 6 chuyển thành màu tím, bốc mùi hôi thối. Theo những người bảo vệ tại khu vực cống số 6, hiện nay không dám mở cống cho nước từ đầm thoát ra ngoài vì sợ ô nhiễm tới khu vực xung quanh.
Khu đầm chứa nước cạnh cống số 6 có thêm chức năng điều tiết lũ vào mùa mưa nhưng đang giống như chiếc ao tù, nằm cạnh khu vực người dân sinh sống vài bước chân. Mỗi ngày nắng nóng qua đi, nước trong đầm lại càng bốc mùi nồng nặc, ảnh hưởng tới cuộc sống hàng trăm hộ dân xung quanh và những người nuôi cá lồng bè trên sông Chà Và gần đó.
Ông Nguyễn Quang Vinh (người dân Tổ 10, thôn Cát Hải) chia sẻ: "Tính riêng tại khu vực đầm chứa nước cống số 6 có khoảng gần 20 cơ sở chế biến bột cá, hàng ngày thải ra ngoài đầm hàng nghìn m3 nước. Dù ngày hay đêm, cả khu vực đều nồng nặc mùi hải sản phân hủy từ những nhà máy chế biến bột cá tỏa ra".
Ông Vinh cho biết thêm, hiện tượng nước đầm chứa cạnh cống số 6 chuyển sang màu tím không phải bây giờ mới có mà xuất hiện thường xuyên. Người dân thôn Cát Hải phải sống chung với cảnh đó 24/24h trong nhiều năm qua.
"Vào dịp cuối năm thì nước ở đầm có đỡ hơn vì các nhà máy xung quanh chưa vào mùa sản xuất. Đáng sợ nhất là vào thời điểm sau Tết, các nhà máy thi nhau hoạt động hết công suất, lượng xả thải vì thế cũng tăng vọt khiến nước đầm chuyển màu, bốc mùi…", ông Vinh nói.
Ông Vinh tính toán chỉ trong dãy dân cư nơi mình sinh sống dài chừng 100 m đã có hàng chục trường hợp mắc chứng viêm mũi dị ứng, viêm não. Ông Vinh nghi ngờ nguyên nhân khiến người dân bị bệnh là do sống trong môi trường ô nhiễm.
Lo sợ trước tình trạng này, nhiều năm trước, người dân thôn Cát Hải đã đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc, xử lý tình trạng ô nhiễm. "Nhưng chỉ được một thời gian ngắn bớt mùi hôi thối rồi mọi thứ lại quay trở về như cũ. Nhiều gia đình do không chịu nổi được mùi hôi thối, lo sợ bệnh tật ập đến với mình bất cứ lúc nào nên phải bán nhà chuyển đi nơi khác sinh sống", ông Vinh thông tin.
Ông Vũ Thanh Tịnh - Trưởng thôn Cát Hải, xã Tân Hải xác nhận tình trạng ô nhiễm không khí, nguồn nước trong khu vực trở lên trầm trọng từ nhiều năm qua.
"Thôn Cát Hải có khoảng 40 doanh nghiệp, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực sản xuất bột cá như Công ty TNHH Nghê Huỳnh, Công ty Tiến Đạt, Công ty Phước Lộc... Có khu vực chứa nước thải nhà máy trên địa bàn thải ra khiến những con cá to tới cả chục kg cũng không chịu được mà chết nổi. Chỉ cần mở cửa ra là mùi hải sản phân hủy xộc thẳng vào trong nhà khiến người dân cảm thấy đau đầu, choáng váng", ông Tịnh cho hay.
Riêng tại khu vực cạnh đầm chứa nước cạnh cống số 6, ông Tịnh cho biết có khoảng 300 nhân khẩu đang sống và chịu ảnh hưởng trực tiếp từ mùi hồi thối mà nước ở đầm này đem lại.
"Trước đây một số doanh nghiệp bị kiểm tra, phát hiện có sai phạm, sau đó nhận quyết định xử phạt nhưng sau đó vẫn hoạt động tiếp" - ông Tịnh bức xúc.
Liên quan đến vấn đề này, ngày 2/4/2021, lãnh đạo UBND xã Tân Hải cũng xác nhận nguy cơ ô nhiễm không khí, nguồn nước trên địa bàn từ những nhà máy chế biến bột cá. Lãnh đạo xã nhiều lần cũng phản ánh về tình trạng này tới các cơ quan chuyên môn. Tuy nhiên, thẩm quyền xử lý thuộc về cơ quan chức năng cấp trên.
Nhiều doanh nghiệp xả thải vượt quy chuẩn
Sau khi xuất hiện tình trạng nước chuyển màu tím tại đầm chứa nước cạnh cống số 6, Sở TN&MT Bà Rịa - Vũng Tàu đã phối hợp với các ban, ngành liên quan xuống trực tiếp hiện trường lấy mẫu nước thải tại một số nhà máy để kiểm tra.
Ban đầu, lực lượng chức năng phát hiện Công ty TNHH Nghê Huỳnh có đường cống thoát nước từ nhà máy chảy ra đầm, nước thải có màu đen, hôi thối nồng nặc.
Kết quả kiểm nghiệm của trung tâm Quan trắc TNMT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho thấy, 2 mẫu nước thải của Công ty TNHH Nghê Huỳnh vượt quá quy chuẩn hiện hành.
Ngoài ra, lực lượng còn phát hiện thêm doanh nghiệp tư nhân Đại Quang (quy mô 25 - 35 công nhân làm việc, sơ chế từ 800 - 1.000 kg cá bò mỗi ngày) hoạt động trái phép.
Ông Đặng Sơn Hải – Phó Giám đốc Sở TN&MT Bà Rịa – Vũng Tàu thông tin: "Hiện chúng tôi đã có văn bản báo cáo gửi UBND tỉnh, tham mưu xử phạt các doanh nghiệp vi phạm xả thải tại khu vực đầm chứa nước cạnh cống số 6, bên cạnh đó kiến nghị lực lượng cảnh sát môi trường vào cuộc điều tra".
Nước chuyển màu tím là hiện tượng "tảo nở hoa"
PGS.TS Phùng Chí Sỹ - Phó chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam nhận định, đầm nước tại thôn Cát Hải - xã Tân Hải chuyển màu tím có thể là do hiện tượng "tảo nở hoa".
Vị chuyên gia này phân tích: "Nước thải từ những nhà máy chế biến bột cá thường chứa nhiềm dinh dưỡng và hàm lượng Nitơ và Phốt pho cao. Khi những nhà máy chế biến không xử lý nước thải đúng quy chuẩn, xả thải vượt quá quy định cho phép dẫn tới tảo sinh sôi, nở hoa và có màu tím".
Ông Sỹ cho biết, tảo nở hoa sẽ lấy đi nguồn oxy trong nước, tảo sống được khoảng từ 5 - 10 ngày sẽ chết và phân hủy, khiến cho khu vực xung quanh bốc mùi hôi thối, nước ô nhiễm ngấm vào mạch nước ngầm hoặc chảy ra những vùng nước xung quanh sẽ ảnh hưởng gián tiếp tới môi trường sống của các loài và con người.
Thanh Tùng – Nguyễn Thu