Nông sản xuất khẩu sang EU tăng mạnh nhờ EVFTA

Theo dõi KTMT trên

Một năm qua, các doanh nghiệp châu Âu đã tận dụng triệt để các lợi thế mà Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam với Liên minh châu Âu (EVFTA) mang tới, theo cả hai chiều, nhưng nổi trội nhất vẫn là tăng nhập khẩu các dòng nông sản, hải sản Việt Nam.

Do đó, mặc dù tiếp tục chịu tác động từ đại dịch Covid-19, nhưng tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành nông nghiệp 6 tháng đầu năm 2021 vẫn tăng mạnh, đạt 24,23 tỉ USD, vượt kế hoạch đề ra, tăng 28,2% so với cùng kỳ năm 2020.

Đặc biệt, nhiều mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đã chinh phục được thị trường khó tính bậc nhất thế giới là Liên minh châu Âu (EU). Hiện, EU là thị trường xuất khẩu nông sản lớn thứ 3 của Việt Nam với giá trị khoảng 5,5 tỉ USD/năm. Nông sản cũng như hải sản Việt Nam được các doanh nghiệp châu Âu nhập khẩu tăng vọt, có một lý do dễ hiểu rằng, nhiều mặt hàng được hưởng thuế suất 0% ngay năm đầu tiên Hiệp định có hiệu lực.

Ông Francois Colonval - Tổng Giám đốc Công ty Nhập khẩu nông sản SEA (Bỉ) cho biết: "Hiệp định thương mại giúp chúng tôi có thể trả ít thuế hơn, làm cho giá các sản phẩm trở nên cạnh tranh hơn. Chúng tôi có thể nhập thêm các sản phẩm mới từ nước dừa, hoặc sản phẩm từ gạo như bún hay bánh đa nem, cũng như đa số các nông sản khác".

Gạo Việt Nam là một ví dụ điển hình. Mặc dù lượng gạo được miễn thuế theo Hiệp định không nhiều, chỉ 80.000 tấn, nhưng kim ngạch xuất khẩu gạo Việt Nam sang châu Âu trong quý I/2021 đã tăng 40% so với quý I/2020, khi Hiệp định đã ký mà chưa được áp dụng trên thực tế.

Dù vậy, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu khuyến cáo: "Một yêu cầu quan trọng khi muốn xuất khẩu sản phẩm sang thị trường EU mà doanh nghiệp Việt Nam ít chú ý là trách nhiệm của doanh nghiệp đối với xã hội và môi trường, uy tín của thương hiệu và thương hiệu của quốc gia.

Vấn đề trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp cần thực hiện sớm như: Tiết kiệm năng lượng, giảm khí thải carbon, sử dụng vật liệu tái sinh, sử dụng năng lượng mặt trời, cải thiện nguồn nước… và nhất là các chuẩn mực áp dụng với nhân viên và đối tác kinh doanh trong nước lẫn nước ngoài".

Để tăng trưởng xuất khẩu nông sản sang EU trong thời gian tới, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết: “ Bộ Công Thương đã, đang và sẽ chủ trì, phối hợp cùng các Bộ, ngành, hiệp hội triển khai và hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện hiệu quả EVFTA để tận dụng tối đa cơ hội thị trường.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương tiếp tục chủ động phối hợp chặt chẽ với Bộ NN&PTNT - cơ quan được giao chủ trì về sản xuất, tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp liên quan đến tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao giá trị và chất lượng nông sản cũng như xây dựng, phát triển thương hiệu nông sản Việt Nam”.

Tuy nhiên, bên cạnh sự hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý Nhà nước, các doanh nghiệp cần chủ động chuẩn bị năng lực, nguồn hàng, nâng cao sức cạnh tranh thông qua việc xây dựng kế hoạch dài hạn, bài bản và tuân thủ chặt chẽ các quy định về truy xuất nguồn gốc, đồng thời xây dựng và bảo vệ được thương hiệu để thúc đẩy xuất khẩu sang EU bền vững.

Đặc biệt, cần chủ động hợp tác, liên kết để nâng cao sức mạnh, tạo chuỗi cung ứng và chuẩn bị các biện pháp đối phó với các vụ kiện về phòng vệ thương mại thông qua việc theo dõi tình hình thị trường, giá cả, các điều kiện trong giao thương, nâng cao năng lực.

Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và châu Âu bãi bỏ hầu hết thuế nhập khẩu rau quả và nông sản Việt Nam vào châu Âu. Các ưu đãi thuế đang làm cho nông sản Việt Nam có lợi thế vượt trội về giá bán so với các sản phẩm tương đương của Thái Lan, Trung Quốc, Malaysia và Indonesia - những nước chưa ký được Hiệp định thương mại với châu Âu.

Vân Trần