Nỗ lực quản lý hiệu quả mặt hàng xăng dầu trước ‘cơn bão giá’
Theo đánh giá của các chuyên gia, hệ thống phần mềm quản lý đối với mặt hàng xăng dầu sẽ là công cụ quan trọng thể hiện sự công khai, minh bạch trong công tác quản lý điều hành của Nhà nước, hướng tới mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Xây dựng hệ thống phần mềm quản lý nhà nước đối với mặt hàng xăng dầu
Để hỗ trợ việc quản lý hiệu quả, đồng thời ra quyết định điều hành kịp thời, Bộ Công Thương và Bộ Thông tin Truyền thông vừa thống nhất phương án triển khai xây dựng hệ thống phần mềm quản lý nhà nước đối với mặt hàng xăng dầu.
Được biết, thời gian vừa qua, việc kiểm soát hoạt động của các doanh nghiệp nhập khẩu, thương nhân phân phối xăng dầu được thông qua hệ thống báo cáo bằng giấy. Khi Bộ Công Thương cần tổng hợp số liệu, dữ liệu gì, các doanh nghiệp mới báo cáo. Vì vậy, hình thức báo cáo này chưa kịp thời, nhanh chóng, chưa thật khách quan, chính xác.
Đối với các cửa hàng bán lẻ xăng dầu, muốn biết tình hình hoạt động chung, Bộ Công Thương cũng phải yêu cầu từ các địa phương (thông qua Sở Công Thương) thì mới có được dữ liệu. Đây là cách làm rất thủ công, không phù hợp với xu thế hiện nay.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, xăng dầu là mặt hàng kinh doanh có điều kiện, hoạt động theo nhiệm vụ chính trị, bảo đảm bình ổn thị trường, là đầu vào quan trọng cho nhiều hoạt động sản xuất. Với việc xây dựng phần mềm quản lý, Bộ trưởng hy vọng sẽ kiểm soát được hoạt động mang tính chung nhất của các doanh nghiệp này.
Đối với các doanh nghiệp nhập khẩu, cần biết được là bao giờ nhập, nhập bao nhiêu; bao giờ xuất và xuất bao nhiêu, xuất cho doanh nghiệp nào. Nếu như quản lý bằng công nghệ, doanh nghiệp không cần phải báo cáo bằng văn bản giấy mà chỉ cần nhập dữ liệu phần mềm đó. Với thương nhân phân phối cũng thế, việc khai báo thông tin sẽ kiểm tra được thương nhân đó có hoạt động đúng như giấy phép đã được cấp phép hay không.
Trên cơ sở đó, Vụ Thị trường trong nước và Cục Thương mại điện tử và kinh tế số (Bộ Công Thương) đã trao đổi và thống nhất với Cục Tin học hóa – Bộ Thông tin và Truyền thông về phương án xây dựng 1 website để quản lý nhà nước đối với mặt hàng xăng dầu. Trên website sẽ có toàn bộ các dữ liệu theo các báo cáo của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh xăng dầu.
Tại website này, các doanh nghiệp, Sở Công Thương sẽ truy cập theo phân quyền để báo cáo, cập nhật các dữ liệu theo quy định. Bộ Công Thương sẽ giao cho các đơn vị, cá nhân có liên quan truy cập để lấy thông tin, dữ liệu phục vụ công tác quản lý nhà nước đối với mặt hàng xăng dầu.
Kỷ luật người đứng đầu Quản lý Thị trường nếu xảy ra vi phạm xăng dầu
Thông tin từ Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho biết, trong năm 2021, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra hơn 2.000 vụ vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu, xử lý 240 vụ, tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 8 tỷ đồng.
Đáng chú ý, trong 1 - 2 năm trở lại đây, các lực lượng chức năng như công an, biên phòng, cảnh sát biển, Quản lý thị trường đã phát hiện rất nhiều đường dây nhập lậu xăng dầu, thậm chí pha chế xăng dầu ngay tại thị trường nội địa do lợi nhuận rất cao.
Trước thực trạng đó, lực lượng Quản lý thị trường vẫn luôn xác định xăng dầu là mặt hàng trọng điểm trong công tác kiểm tra kiểm soát, xử lý vi phạm. Những vi phạm về chất lượng xăng dầu là rất phổ biến, bởi hiện nay việc pha chế xăng dầu ở thị trường nội địa dẫn đến xăng dầu kém chất lượng là có và tương đối nhiều.
“Cần có một hệ thống phối hợp kiểm tra, quản lý xuyên suốt, chặt chẽ. Việc ngăn chặn xăng dầu nhập lậu vào trong nội địa cần làm ngay từ biên giới, trong đó mắt xích là lực lượng biên phòng, hải quan. Trong nội địa, Quản lý Thị trường sẽ phối hợp cùng các lực lượng thanh tra chuyên ngành phát hiện cây xăng, cửa hàng xăng dầu bán hàng kém chất lượng để lấy mẫu, kiểm tra” - Tổng Cục trưởng Quản lý thị trường Trần Hữu Linh cho hay.
Theo chỉ đạo của Bộ trưởng Công thương về việc không nương tay với các vi phạm về xăng dầu, Tổng Cục trưởng Quản lý thị trường đề ra 3 biện pháp cần làm ngay trong thời gian tới.
Thứ nhất, tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo từ Chính phủ, từ Bộ Công Thương, đặc biệt là những công điện khẩn liên quan đến tình hình ổn định giá xăng dầu, chống mọi hành vi gian lận thương mại liên quan đến xăng dầu.
Thứ hai, theo dõi, giám sát, tiến hành kiểm tra thường xuyên và đột xuất với tần suất 1-2 ngày/lần để kịp thời phát hiện xử lý sai phạm, đặc biệt là qua đường dây nóng của lực lượng Quản lý thị trường.
Thứ ba, rà soát, đánh giá lại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu có hoạt động tạm ngưng trong thời gian vừa qua; và có các biện pháp xác minh làm rõ các lý do. Đặc biệt, là tăng cường kiểm tra đột xuất và áp dụng các hình thức xử phạt, xử phạt bổ sung mang tính răn đe cao.
"Đối với lực lượng Quản lý thị trường, nếu đơn vị nào để xảy ra tình trạng vi phạm ở địa bàn quản lý thì sẽ đình chỉ, điều chuyển những người đứng đầu", ông Linh nhấn mạnh.
Liên quan đến việc một số cửa hàng bán xăng dầu đóng cửa hoặc tạm ngưng bán, găm hàng, người đứng đầu Tổng cục Quản lý thị trường khẳng định, trường hợp nào cần thì sẽ xử lý nghiêm; nếu chưa đến mức phạt thì vận động, tuyên truyền vì "điều này liên quan tới ý thức".
Xăng dầu là mặt hàng kinh doanh có điều kiện và nhiều ngành cùng tham gia quản lý. Do đó, các đơn vị liên quan như: Thuế, công an, hải quan, biên phòng, Quản lý Thị trường cần tăng cường phối hợp kiểm tra, xử lý vi phạm, hạn chế chồng chéo và đổ lỗi trách nhiệm khi xảy ra những vấn đề gây bức xúc dư luận.
Ðồng thời, cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát, sửa đổi bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan để giảm đến mức thấp nhất hành vi vi phạm liên quan lĩnh vực kinh doanh xăng dầu.
Lan Anh
