Mỹ và Ukraina thiện chí đàm phán tiếp, thỏa thuận khoáng sản có thể thay đổi
Thỏa thuận khoáng sản đã bị hoãn lại sau cuộc cuộc đàm phán gay gắt giữa Tổng thống Mỹ - Donald Trump và Tổng thống Ukraina - Volodymyr Zelenskiy cách đây vài ngày.
Sau cuộc đàm phán gây tranh cãi tại Nhà trắng vào ngày 28/2, Mỹ và Ukraina đã không đi đến ký kết cuối cùng của thỏa thuận khoáng sản. Theo nguồn tin thân cận, thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraina vẫn chưa được ký kết và nội dung trong thỏa thuận có thể thay đổi trong những cuộc họp tới.

Cũng theo nguồn tin, Tổng thống Donald Trump đã có những tín hiệu cho thấy Mỹ vẫn cởi mở trong việc ký kết thỏa thuận. Tổng thống Trump muốn công bố thỏa thuận khoáng sản trong bài phát biểu trước Quốc hội vào tối ngày 4/3 theo giờ địa phương. Tuy nhiên, theo phóng viên đài truyền hình Fox News, Bộ trưởng Tài chính Mỹ - ông Scott Bessent lại tuyên bố sẽ không ký kết thỏa thuận nào với Ukraina. Hiện tại, Nhà trắng vẫn chưa đưa ra bất kỳ phát ngôn nào.
Về phía Ukraina, chính quyền của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và đại sứ của Ukraina tại Washington cũng không đưa ra bất kỳ bình luận nào. Trước những luồng thông tin trái chiều này, vào thứ Ba ngày 4/3 trên mạng xã hội X, Tổng thống Zelenskiy đã có động thái tích cực khi tuyên bố Ukraina sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán sớm nhất để tiến gần đến hòa bình lâu dài.
Tuy nhiên, những thông tin chính thức về thỏa thuận khoáng sản, đất hiếm giữa Mỹ và Ukraina hiện nay vẫn còn là một dấu hỏi lớn và liệu thỏa thuận có thay đổi hay không vẫn chưa ngã ngũ. Trước đó, bản dự thảo thỏa thuận khoáng sản và đất hiếm giữa Mỹ và Ukraina đã được nhất trí.

Trong bản dự thảo không có bất kỳ đảm bảo nào về an ninh cho Ukraina nhưng Mỹ sẽ được hưởng lợi doanh thu từ các nguồn tài nguyên thiên nhiên và khoáng sản của Ukraina. Hai quốc gia sẽ cùng thành lập một Quỹ đầu tư Tái thiết để thu nhập và tái đầu tư doanh thu từ ngành khoáng sản của Ukraina bao gồm hydrocacbon (dầu mỏ, khí thiên nhiên), đất hiếm…
Theo đó, nghĩa vụ của Ukraina trong quỹ này sẽ là đóng góp vào quỹ 50% doanh thu trừ đi các chi phí từ khai thác khoáng sản cho tới khi đạt 500 tỷ USD. Theo đánh giá của thế giới, nếu thỏa thuận này chính thức được ký kết, Mỹ sẽ có lợi nhờ nguồn tài nguyên khoáng sản khổng lồ của Ukraina.
Theo nhận định của ông Daniel Fried, cựu quan chức cấp cao của Nhà trắng và đại sứ tại Ba Lan, việc đạt được thỏa thuận khoáng sản là rất phức tạp. Tuy nhiên, nếu thành công, thỏa thuận này sẽ đem lại thế mạnh vững chắc cho Mỹ, đặc biệt là trước vấn đề cung cấp an ninh ở châu Âu.
Cát Ân