Góp ý dự thảo Luật Đất đai, nhiều giải pháp gỡ khó trong thu hồi đất

Theo dõi KTMT trên

Các ý kiến tập trung về một số định hướng dự kiến sửa đổi Luật Đất đai về quyền và trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu về đất đai và trách nhiệm quản lý Nhà nước về đất đai; vấn đề quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; chính sách kinh tế, tài chính đất đai, giá đất…

Điều 85, Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã "thể chế hoá" chủ trương của Nghị quyết số 18-NQ/TW và "luật hoá" khoản 3 Điều 54 Hiến pháp 2013 quy định về việc thu hồi đất phải công khai, minh bạch và được bồi thường theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, cần xây dựng nội hàm các điều trên nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của các quy định pháp luật, trong đó đề nghị sửa đổi, bổ sung Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Thứ nhất, xem xét lại khái niệm "dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng" tại đoạn mở đầu Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với khái niệm "dự án đầu tư", "dự án đầu tư công", "dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư" quy định tại Luật Đầu tư 2020, Luật Đầu tư công 2014, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020 và có tính kế thừa Điều 62 Luật Đất đai 2013.

Thứ hai, bổ sung trường hợp thu hồi đất đối với dự án đầu tư thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ.

Khoản 1 Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định: "1. Dự án công trình đầu tư công hoặc dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư; dự án do Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư; dự án công trình công cộng không nhằm mục đích kinh doanh". Trong lúc, Điều 31 Luật Đầu tư 2020 quy định các dự án thuộc "Thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ".

Do vậy, Hiệp hội đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) như sau: 1. Dự án công trình đầu tư công hoặc dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư; dự án do Quốc hội, Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư; dự án công trình công cộng không nhằm mục đích kinh doanh".

Thứ ba, đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết thực hiện điểm c khoản 2 Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) về các loại "dự án xây dựng công trình phục vụ sinh hoạt chung của cộng đồng dân cư" để phù hợp với đặc điểm, phong tục, tập quán của từng vùng, miền, trong đó có đồng bào dân tộc thiểu số miền núi.

Thứ tư, đề nghị không quy định Nhà nước thu hồi đất "dự án xây dựng cơ sở tôn giáo", mà nên để cho tổ chức tôn giáo thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc nhận tặng cho quyền sử dụng đất để "xây dựng cơ sở tôn giáo".

Thứ năm, đề nghị quy định rõ Nhà nước thu hồi đất "dự án xây dựng nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa táng nhằm mục đích kinh doanh" tại điểm d khoản 2 Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) thuộc trường hợp tạo quỹ đất để thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất.

Bởi thực tế hiện nay đã có những dự án hoa viên nghĩa trang với nhiều tiện ích, dịch vụ nhằm mục đích kinh doanh. Do đó, Hiệp hội đề nghị quy định rõ Nhà nước thu hồi đất "dự án xây dựng nghĩa trang, nghĩa địa, nhà tang lễ, nhà hỏa táng nhằm mục đích kinh doanh" tại điểm d khoản 2 Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) thuộc trường hợp tạo quỹ đất để thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất.

Thứ sáu, đề nghị bỏ quy định thu hồi đất đối với dự án nhà ở thương mại sử dụng các loại đất không phải là đất ở do điểm h, điểm i khoản 2 Điều 86 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã quy định thu hồi đất đối với dự án đô thị, dự án khu dân cư nông thôn, mà trong dự án đô thị, dự án khu dân cư nông thôn đã bao gồm nhà ở thương mại.

Thứ bảy, đề nghị xem xét lại khái niệm "dự án thu hồi đất để tạo quỹ đất" tại Điều 120 Dự thảo để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với khái niệm "dự án đầu tư", "dự án đầu tư công", "dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư" quy định tại Luật Đầu tư 2020, Luật Đầu tư công 2014, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020 (Luật PPP).

Đồng tình với việc bỏ khung giá đất, nhưng ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam băn khoăn, sẽ khó khả thi khi luật đi vào cuộc sống, nếu như không quy định rõ thế nào là giá đất phổ biến trên thị trường có sự biến động để làm căn cứ điều chỉnh bảng giá đất. Bởi, giá đất trên thị trường luôn biến động từng ngày và xuất phát từ nhiều lý do trong đó có yếu tố cố tình thổi giá. Vì vậy, nếu chỉ căn cứ vào sự biến động giá đất trên thị trường để làm căn cứ điều chỉnh bảng giá đất, sẽ dẫn tới tình trạng bảng giá đất sẽ được điều chỉnh liên tục, tạo sự thiếu ổn định và chắc chắn sẽ gây nhiều ý kiến tranh cãi…

Huyền Diệu