Đường sắt Nhổn - ga Hà Nội xin lùi tiến độ đến năm 2029, tăng tổng mức đầu tư
Sau nhiều lần trễ hẹn hoàn thành, đội vốn "khủng" dự án đường sắt Nhổn – ga Hà Nội xin lùi tiến độ 6 năm đến năm 2029 thay vì hoàn thành năm 2023 như tiến độ điều chỉnh cuối năm 2021.
Đường sắt Nhổn – ga Hà Nội nhiều lần lỡ hẹn
Về tiến độ đường sắt Nhổn - ga Hà Nội, đại diện MRB cho biết dự án đang triển khai 10/10 gói thầu chính. Tiến độ tổng thể chung đạt khoảng 74,36% (trong đó tiến độ thi công đoạn trên cao đạt 95,1%, đoạn ngầm đạt 33%).
Hiện MRB đang cùng đơn vị tư vấn, các nhà thầu tập trung triển khai đoạn trên cao để có thể khai thác vào cuối năm 2022, đồng thời tiếp tục xử lý các vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến độ đoạn đi ngầm.
Theo đại diện MRB, dự án hiện tồn tại 5 nhóm vướng mắc, khó khăn chính.
Thứ nhất là do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 làm chậm trễ, gián đoạn sản xuất, nhập khẩu thiết bị và huy động chuyên gia từ châu Âu, dẫn đến các gói thầu thiết bị kéo dài và tăng chi phí.
Thứ hai là chậm trễ, vướng mắc về giải phóng mặt bằng và di dời hạ tầng kỹ thuật đã ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Điển hình có những gói thầu chậm bàn giao mặt bằng đến 5-6 năm so với kế hoạch. Đặc biệt, có 50 tòa nhà (không trong diện thu hồi đất) bị ảnh hưởng trong quá trình thi công tuyến hầm nhưng quy trình bồi thường cho các hộ dân chưa có tiền lệ và chưa được hướng dẫn theo quy định pháp luật.
Thứ ba là việc gia hạn thời gian hợp đồng và bổ sung chi phí do việc kéo dài thời gian dẫn đến các tranh chấp với nhà thầu quốc tế, gây khó khăn cho cơ quan quản lý của Việt Nam trong việc lựa chọn áp dụng quy định để giải quyết tranh chấp.
Thứ tư là vướng mắc liên quan đến điều chỉnh Hợp đồng Tư vấn Systra (hợp đồng trọn gói). Tư vấn dự án Systra được chỉ định thông qua Nghị định thư giữa Chính phủ Pháp và Chính phủ Việt Nam ngay từ đầu dự án nên việc quản lý thực hiện và thương thảo, điều chỉnh hợp đồng của chủ đầu tư với tư vấn luôn gặp khó khăn. Đơn vị tư vấn chưa cung cấp đầy đủ, hiệu quả cho chủ đầu tư các giải pháp giải quyết các vướng mắc, khó khăn.
Cuối cùng là các vướng mắc liên quan đến quy chuẩn, tiêu chuẩn, các quy định về định mức, đơn giá, giá vật tư, thiết bị chuyên ngành đường sắt đô thị.
"Vì những vướng mắc này, đến nay có tới 9/10 gói thầu cần phải ký kết các phụ lục gia hạn thời gian thực hiện và bổ sung các chi phí do kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng", đại diện MRB nói.
Nhằm giải quyết những vướng mắc này, đại diện MRB cho biết vừa có kiến nghị gửi UBND TP. Hà Nội báo cáo Chính phủ đề xuất điều chỉnh thời gian thực hiện dự án từ giai đoạn 2009-2022 thành 2009-2029. Trong đó, dự án sẽ đưa vào khai thác, vận hành đoạn trên cao trong năm 2022; vận hành toàn tuyến vào năm 2027 và hoàn thành bảo hành, quyết toán vào năm 2029.
Mặt khác, MRB cũng đề xuất điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lên 34.532 tỷ đồng, tăng khoảng 4.905,24 tỷ đồng (tương đương khoảng 202,81 triệu Euro).
Đại diện MRB cho hay: "Việc điều chỉnh tổng mức đầu tư là do sự biến động của tỷ giá quy đổi (tiền Euro sang tiền đồng) khi thanh toán khối lượng thực hiện; do điều chỉnh thiết kế và các yêu cầu kỹ thuật để phù hợp với thực tế thi công và phương án vận hành; do chậm trễ tiến độ dẫn đến phải gia hạn thời gian thực hiện; cập nhật các chi phí trong tổng mức đầu tư; bổ sung các phần việc còn thiếu".
Bộ GTVT nói gì về đường sắt Nhổn – ga Hà Nội chậm tiến độ, đội vốn "khủng" xuống cấp?
Thông tin từ Bộ GTVT cho biết, nguyên nhân, vướng mắc dẫn đến chậm tiến độ dự án đường sắt Nhổn - ga Hà Nội và việc xử lý trách nhiệm của các bên liên quan đã được UBND TP.Hà Nội báo cáo, giải trình.
Chất vấn Bộ GTVT về việc này, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long, Đoàn đại biểu tỉnh Đồng Nai đã đặt câu hỏi tới Bộ GTVT về tình trạng xuống cấp và tình hình triển khai dự án đường sắt Nhổn - ga Hà Nội.
Cụ thể, Bộ GTVT đã có văn bản (số 4950/BGTVT-QLXD) trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long. Cụ thể dự án metro Nhổn - ga Hà Nội do UBND TP.Hà Nội là cấp quyết định đầu tư và Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội làm chủ đầu tư.
Về chất vấn của Đại biểu Long liên quan đến việc tuyến đường bộ bên dưới đoạn trên cao của tuyến đường sắt Nhổn - ga Hà Nội, đặc biệt từ Cầu Diễn - Cầu Giấy bị hư hỏng, xuống cấp và trách nhiệm của Bộ GTVT trong việc kiểm tra, chỉ đạo thi công hoàn thiện mặt đường để đảm bảo ATGT, Bộ GTVT cho biết:
Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị UBND TP.Hà Nội chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan và nhà thầu thi công kiểm tra, rà soát khắc phục ngay tình trạng hư hỏng mặt đường, bổ sung hệ thống rào chắn, biển cảnh báo, tập trung công tác điều tiết, chỉ dẫn giao thông vệ sinh môi trường… nhằm đảm bảo êm thuận, an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông.
Năm 2021, UBND TP.Hà Nội đã phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án tăng cường giao thông đô thị bền vững cho dự án tuyến đường sắt đô thị số 3 Hà Nội (Nhổn - ga Hà Nội).
Bộ GTVT cho biết thêm, hiện nay, UBND TP.Hà Nội đang tập trung chỉ đạo Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông và các đơn vị liên quan khẩn trương triển khai thực hiện dự án để sửa chữa, hoàn thiện lại mặt đường đoạn tuyến nêu trên, đảm bảo an toàn, êm thuận cho người và phương tiện tham gia giao thông.
Ban quản lý đường sắt đô thị Hà Nội (MRB) đã trình UBND TP.Hà Nội điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án tuyến đường Nhổn - ga Hà Nội (metro Nhổn - ga Hà Nội).
Theo đó, MRB đề xuất điều chỉnh thời gian thực hiện dự án từ giai đoạn 2009-2022 thành 200-2029. Trong đó, khai thác đoạn trên cao dài 8,5 km trong năm 2022, khai thác toàn tuyến 12,5 km vào năm 2027 và hoàn thành bảo hành, quyết toán vào năm 2029.
Với việc chậm tiến độ và liên tục lỡ hẹn ngày hoàn thành dự án đường sắt Nhổn – ga Hà Nội đội vốn thêm khoảng 4.905 tỷ đồng (tương đương 202,81 triệu euro) nâng tổng mức đầu tư dự án lên 34.532 tỷ đồng.
Lý giải về lý do đội vốn, MRB cho biết, do biến động của tỷ giá quy đổi (tiền euro sang tiền Việt Nam) khi thanh toán khối lượng thực hiện; điều chỉnh thiết kế và các yêu cầu kỹ thuật để phù hợp với thực tế thi công, phương án vận hành; chậm trễ tiến độ dẫn đến phải gia hạn thời gian thực hiện; cập nhật các chi phí trong tổng mức đầu tư; bổ sung các phần việc còn thiếu do không lường trước được khi dự án lần đầu tiên thực hiện tại Việt Nam...
Bùi Hằng