Đồng Nai: Xử lý nghiêm các vi phạm về đất đai, xây dựng
Theo Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai, việc “sốt” đất thời gian qua là một trong những nguyên nhân khiến nhiều trường hơp vi phạm về đất đai, xây dựng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.
“Cầu” quá lớn, “cung” dễ vi phạm
Theo Thống kê, hiện tỉnh Đồng Nai có hơn 600 ngàn lao động đến từ các tỉnh, thành trên cả nước để làm việc trong các công ty, nhà máy trên địa bàn và hầu hết người lao động đều có nhu cầu về nhà ở. Điều này đã dẫn đến, đất đai trên địa bàn tỉnh những năm qua liên tục tăng giá, người lao động rất khó để có đủ khả năng mua một khu đất có giấy tờ đầy đủ và phù hợp quy hoạch để xây dựng.
Ghi nhận thực tế tại tỉnh Đồng Nai cho thấy, đất thổ cư trong khu dân cư, nhất là các khu vực gần khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh này có giá từ 2-5 tỷ đồng/nền (80-120m2). Chính vì giá nhà đất cao và không ngừng tăng giá thời gian qua khiến nhiều người lao động đã chấp nhận mua đất nông nghiệp theo hình thức phân lô, bán nền và lén lút xây dựng nhà ở để có nơi an cư. Không chỉ Đồng Nai, đây cũng là vấn đề nhức nhối khó giải quyết của những địa phương có công nghiệp phát triển, đông dân cư.
Phó chủ tịch UBND Huyện Trảng Bom Lê Ngọc Tiên cho biết, trên địa bàn huyện có 4 khu công nghiệp, lao động từ nhiều nơi về sinh sống, làm việc trong các nhà máy rất đông nên nhu cầu về chỗ ở khá lớn. Tuy nhiên, nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp thuê, mua còn ít, dẫn đến nhiều người lao động bị “cò” đất dụ mua đất nông nghiệp phân lô, bán nền để xây dựng nhà ở. Các xã, thị trấn rất khó khăn trong việc quản lý đất đai, xây dựng.
Theo Sở TN&MT tỉnh Đồng Nai cho biết, kết quả kiểm tra tại 11 địa phương trong tỉnh đến cuối năm 2021 cho thấy, có gần 1,1 ngàn trường hợp vi phạm về đất đai, xây dựng. Trong đó, phân lô, bán nền đất nông nghiệp gần 100 trường hợp; xây dựng đất không đúng mục đích sử dụng gần 390 trường hợp và lấn chiếm đất công gần 600 trường hợp.
Phần lớn những vi phạm về đất đai, xây dựng đa số xảy ra ở những khu vực có công nghiệp phát triển, đông dân cư như huyện Long Thành, Trảng Bom, Nhơn Trạch, Vĩnh Cửu và TP. Biên Hòa. Nguyên nhân dẫn đến nhiều vi phạm về đất đai, xây dựng là do trước đây, công tác quản lý của chính quyền địa phương chưa chặt chẽ, chưa chủ động kiểm tra, phát hiện sớm các trường hợp vi phạm để ngăn chặn kịp thời các hành vi như: xây dựng nhà, làm đường giao thông trên đất nông nghiệp. Nhiều trường hợp vi phạm khi sắp hoàn thành công trình mới phát hiện nên rất khó khăn trong công tác xử lý, vận động người dân tự tháo dỡ, cưỡng chế và khắc phục hậu quả.
Theo đó, riêng trên địa bàn huyện Long Thành đã xảy ra hơn 200 vụ vi phạm về đất đai xây dựng gồm: 77 vụ về phân lô, bán nền đất nông nghiệp; gần 100 trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích và 30 trường hợp lấn chiếm đất công.
Thông tin về vấn đề nhức nhối nêu trên, Phó chủ tịch UBND Huyện Long Thành Trần Văn Thân cho biết, huyện đang phối hợp với xã gấp rút xử lý nghiêm nhiều trường hợp vi phạm trên địa bàn để trả lại nguyên hiện trạng. Bước đầu sẽ vận động người dân tự tháo dỡ các công trình vi phạm, nếu người vi phạm cố tình không khắc phục sẽ tiến hành cưỡng chế tháo dỡ. Các vi phạm về phân lô, bán nền, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp phần lớn xảy ra những khu vực đông dân cư.
Tại huyện Vĩnh Cửu có gần 430 trường hợp vi phạm về đất đai với hơn 360 vụ vi phạm lấn chiếm đất công, trên 60 trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích và 2 trường hợp phân lô, bán nền đất nông nghiệp.
Còn huyện Trảng Bom có trên 150 trường hợp vi phạm về đất đai, trong đó có hơn 100 vụ xây dựng không đúng mục đích, hơn 40 vụ lấn chiếm đất công, gần 10 vụ phân lô, bán nền đất nông nghiệp. Huyện Nhơn Trạch phát hiện hơn 100 vụ vi phạm… Thực tế, con số vi phạm về đất đai, xây dựng trên địa bàn tỉnh có thể còn lớn hơn nhiều, vì có những xã giáp khu công nghiệp qua rà soát đất đai phát hiện từ vài chục đến hơn 100 trường hợp vi phạm.
Cần quản lý chặt về đất đai, xây dựng
Theo tìm hiểu, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai từng xảy ra nhiều “điểm nóng” về đất đai, xây dựng và đến nay vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm. Điều này dẫn đến hình thành cụm công nghiệp, khu dân cư tự phát, ảnh hưởng quy hoạch, gây áp lực cho hạ tầng kỹ thuật thuộc P. Phước Tân (TP. Biên Hòa), P. Trảng Dài (TP. Biên Hòa), xã Thạnh Phú (H. Vĩnh Cửu), xã An Viễn (H. Trảng Bom)…
Từ thực tế đó, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi yêu cầu, các địa phương tăng cường hơn nữa công tác quản lý đất đai, xây dựng, kịp thời phát hiện những trường hợp vi phạm và xử lý thật nghiêm để ngăn chặn tình trạng phân lô, bán nền đất nông nghiệp dẫn đến xây dựng trái phép. Bên cạnh đó, các xã, phường thường xuyên tuyên truyền người dân hiểu rõ và chấp hành đúng các quy định về đất đai, xây dựng. Đồng thời, UBND tỉnh Đồng Nai cũng giao cho Sở TN&MT phối hợp với Sở Xây dựng, Thanh tra tỉnh, UBND các huyện, thành phố tiến hành thanh tra, kiểm tra công tác quản lý đất đai của các địa phương nhằm chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý của Nhà nước về đất đai, xây dựng.
“Khoảng 1-2 năm nay, huyện phối hợp với các xã thường xuyên kiểm tra các khu vực gần khu công nghiệp nơi dễ xảy ra tình trạng vi phạm về đất đai, xây dựng để kịp thời phát hiện, xử lý những trường hợp vi phạm. Do đó, những trường hợp vi phạm mới phát sinh ít, huyện yêu cầu các xã, thị trấn quản lý chặt đất đai sẽ ngăn chặn được tình trạng phân lô, bán nền đất nông nghiệp và xây dựng trái phép”, Phó chủ tịch UBND H. Trảng Bom Lê Ngọc Tiên chia sẻ.
Thông tin về tình trạng phân lô bán nền đất nông nghiệp, vi phạm xây dựng trên địa bàn TP. Biên Hòa, Phó chủ tịch UBND TP. Biên Hòa Huỳnh Tấn Lộc cho biết, các vụ vi phạm đã và đang xử lý đa số xảy ra từ những năm trước. Khoảng 2 năm trở lại đây, thành phố quản lý rất chặt nên các trường hợp sai phạm đều được phát hiện xử lý kịp thời, do đó vi phạm mới rất ít.
Theo ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam cho rằng, việc phân lô bán nền đang tạo ra hiện tượng găm giữ đất đai tìm cách “thổi giá”. Việc này làm lũng đoạn thị trường BĐS, gây lãng phí tài nguyên và không tạo ra phát triển kinh tế mà chỉ gây rối cho phát triển kinh tế địa phương.
Ngoài ra, Chủ tịch Hội môi giới BĐS cho rằng, kể cả trường hợp người mua đất có nhu cầu ở thực, nhu cầu xây nhà thì cách phát triển nhà ở manh mún như vậy sẽ tạo ra sự không đồng bộ về cơ sở hạ tầng, tạo áp lực lên địa phương, đồng thời còn phá vỡ quy hoạch của địa phương, gây khó khăn cho hoạt động tập trung đất đai.
Cùng chung ý kiến, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cũng từng chia sẻ trong một hội thảo, đáng lo ngại nữa là một số nhà đầu tư có tiền, tự mua những quỹ đất lớn rồi cắt nhỏ, đem bán. Hệ lụy của việc phân lô, bán nền tự phát này đó là tạo ra những căn nhà diện tích bé, đường đi nhỏ, không có hệ thống cây xanh. Đặc biệt, hệ thống cung cấp điện nước không có dẫn tới tạo ra những khu ổ chuột nhỏ. Bộ mặt đô thị trở nên nhếch nhác với những công trình xây dựng manh mún.
Nhìn từ góc độ quy hoạch, TS. Võ Trí Thành khẳng định: “Thật khó hình dung được những khu đô thị xanh, sạch, đẹp với những khu công cộng tốt bị tình trạng phân lô, bán nền như hiện nay phá vỡ không gian. Tình trạng phân lô, bán nền không giải quyết được được sự tích đọng cho quy mô của nền kinh tế mà còn tạo ra sự lởm khởm về quy hoạch cũng như gây ra ách tắc giao thông”.
Vũ Thanh
