Điểm danh các nhà băng có tỷ lệ nợ xấu thấp nhất hiện nay
Song song với câu chuyện lợi nhuận thì chất lượng tài sản là một trong những mối quan tâm hàng đầu khi đánh giá hiệu quả hoạt động của các ngân hàng. Đặc biệt trong bối cảnh thị trường tài chính có nhiều biến động khó lường.
Từ ngày 30/6/2022, Thông tư 14/2021 của Ngân hàng Nhà nước về cơ cấu lại nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn giảm lãi suất cho vay khách hàng bị ảnh hưởng do dịch Covid-19 đã chính thức hết hiệu lực. Thêm vào đó, những biến động trên thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, xu hướng lãi suất tăng cũng khiến vấn đề nợ xấu được chú ý hơn trong kỳ báo cáo tài chính quý III/2022.
Theo thống kê từ báo cáo tài chính quý III/2022 của 28 nhà băng (bao gồm Agribank và 27 ngân hàng đang giao dịch trên sàn chứng khoán), bức tranh nợ xấu có sự phân hóa khá mạnh.
Hiện có chưa đến 10 ngân hàng ghi nhận tỷ lệ nợ xấu giảm trong nửa đầu năm nay trong khi phần lớn ghi nhận nợ xấu tăng lên (tuy nhiên hầu hết vẫn đảm bảo ở dưới 3%). Đáng chú ý, những ngân hàng có chất lượng tài sản tốt thì ngày càng tốt hơn, trong khi những ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu cao thì lại chủ yếu có xu hướng tiếp tục tăng lên.
Nhóm ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu thấp nhất hiện nay, dưới mức 1% có thể kể đến như Techcombank, Vietcombank, BacABank, TPBank, MB Bank, ACB.
Cụ thể, BacABank là một trong số ít ngân hàng có nợ xấu nội bảng giảm trong 9 tháng đầu năm. Con số nợ xấu của nhà băng này giảm từ 655 tỷ đồng hồi đầu năm xuống còn 542 tỷ đồng, tương đương giảm 17,3%. Theo đó, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay giảm từ 0,77% xuống 0,59%.
Tại Techcombank, nợ xấu tăng 16,2% trong 9 tháng đầu năm lên 2.665 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay ở mức 0,65%, không có nhiều thay đổi so với 0,66% hồi đầu năm. Tính trên tổng dư nợ tín dụng (bao gồm cả trái phiếu doanh nghiệp), nợ xấu của Techcombank chỉ chiếm 0,6%/năm, là mức thấp nhất trong các ngân hàng niêm yết hiện nay. Tỷ lệ bao phủ nợ xấu ở mức 165%, duy trì tương đương với hồi đầu năm.
Trong khi đó, nợ xấu tại Vietcombank có xu hướng tăng trong quý III/2022. Tuy nhiên chất lượng tài sản nhà băng này vẫn thuộc hàng tốt nhất hệ thống, tỷ lệ nợ xấu dù nhích tăng vẫn đang ở dưới mức 1%. Cụ thể, nợ xấu của Vietcombank đã tăng 47% trong 9 tháng đầu năm lên 8.978 tỷ đồng (chủ yếu do nợ nhóm 3 tăng 213% lên 2.313 tỷ đồng). Theo đó, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay khách hàng tăng từ 0,64% hồi đầu năm lên 0,8% vào cuối quý 3/2022.
Sở dĩ Vietcombank được đánh giá chất lượng tài sản hàng đầu bởi ngoài tỷ lệ nợ xấu thấp thì ngân hàng này cũng có tỷ lệ dự phòng bao phủ nợ xấu cao nhất hệ thống, đạt trên 400% vào cuối quý III. Trước đó, tỷ lệ bao phủ nợ xấu của Vietcombank thiết lập kỷ lục trên 500% vào cuối tháng 6/2022.
Nợ xấu không đáng ngại nhờ "bộ đệm" dự phòng rủi ro
Trong bối cảnh chất lượng nợ vay tại nhiều ngân hàng có dấu hiệu xấu giảm sút khi tỷ lệ nợ xấu tăng mạnh, nhiều ngân hàng đã chủ động gia tăng trích lập dự phòng rủi ro. Cụ thể, Vietcombank duy trì tỷ lệ dự phòng bao phủ nợ xấu trên 400%. Tương tự, VietinBank tăng mạnh trích lập dự phòng rủi ro tín dụng lên hơn 39.000 tỉ đồng tính tới 30/9, tăng 52%. Đồng thời đưa tỷ lệ bao phủ nợ xấu lên hơn 220%.
Trong khi đó, VPBank dành hơn 15.141 tỉ đồng để dự phòng rủi ro tín dụng tính tới 30/9/2022, tăng 11% so với cùng kỳ 2021. Trong bản giải trình biến động lợi nhuận sau thuế quý III/2022, ngân hàng cho biết chi phí dự phòng rủi ro tín dụng riêng lẻ giảm 5,69% và chi phí dự phòng rủi ro tín dụng hợp nhất tăng 8,92% so với cùng kỳ.
Ngoài ra, Saigonbank và ABBBank cũng nâng chi phí dự phòng rủi ro tín dụng lên 183 tỉ đồng và 962,8 tỉ đồng tính tới 30/9/2022, tăng 13% và 19% so với cùng kỳ năm trước.
Theo TS Châu Đình Linh - giảng viên trường Đại học Ngân hàng TP.HCM chia sẻ: Việc ngân hàng tăng trích lập dự phòng rủi ro tín dụng là điều dễ hiểu trong bối cảnh nền kinh tế có nhiều biến động, sức mua của người dân giảm sút, ảnh hưởng đến khả năng phục hồi và trả nợ của nhiều doanh nghiệp.
Ngoài ra, Thông tư số 11/2021 của Ngân hàng nhà nước (NHNN) quy định về phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng có những quy định chặt chẽ hơn, nên mức trích lập dự phòng rủi ro của các ngân hàng tăng so với cùng kỳ.
"Các ngân hàng đã chủ động tăng trích lập dự phòng rủi ro để có nguồn xử lý nợ xấu trong tương lai”, ông Linh nói.
Về tỷ lệ nợ xấu, ông Linh cho rằng: Tỷ lệ nợ xấu nội bảng đang tăng lên ở nhiều ngân hàng nhưng có sự phân hoá. Với ngân hàng nhóm dưới, tỷ lệ nợ xấu tăng cao sẽ ảnh hưởng lớn tới lợi nhuận trong năm nay. Với ngân hàng lớn, mức độ ảnh hưởng không cao nhờ quản trị rủi ro tốt và việc chủ động trích lập dự phòng không chỉ với những khoản nợ xấu mà cả những khoản nợ xấu tiềm tàng.
Bên cạnh đó, Công ty chứng khoán Agribank (Agriseco) cho biết: Đa số các ngân hàng hiện vẫn duy trì tỷ lệ bao phủ nợ xấu ở mức cao kỷ lục. Việc này sẽ giúp những ngân hàng này củng cố bộ đệm an toàn vốn khi các khoản nợ tái cơ cấu hoặc nợ có vấn đề chuyển nhóm nợ xấu, đồng thời tạo nguồn lợi nhuận từ hoàn nhập dự phòng trong tương lai.
“Rủi ro nợ xấu là hiện hữu nên phải tiếp tục theo dõi sát sao. Nhưng các ngân hàng đã chủ động đẩy mạnh việc trích lập dự phòng lên mức cao kỷ lục, công tác quản trị rủi ro đang ngày càng được nâng cao trong hệ thống ngân hàng, nên vấn đề nợ xấu không quá lo ngại”, Agriseco đánh giá.
Đơn vị này cũng kỳ vọng việc tăng vốn thông qua phát hành cổ phiếu riêng lẻ hoặc phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu sẽ giúp các ngân hàng củng cố tiềm lực tài chính, cải thiện hệ số an toàn vốn (CAR), gia tăng vốn chủ sở hữu và nguồn vốn trung dài hạn, phát triển kinh doanh.
Hiện các ngân hàng như BIDV, VietinBank, VietcomBank, SHB, TPBank đều có kế hoạch chia cổ tức bằng cổ phiếu hoặc phát hành riêng lẻ cho nhà đầu tư để nâng vốn điều lệ trong những tháng cuối năm 2022.
Hải Anh
