Đâu là nguyên nhân khiến san hô chết hàng loạt tại vịnh Nha Trang?
Ngoài những tác động của biến đổi khí hậu, rạn san hô ở vịnh Nha Trang bị chết hàng loạt còn do công tác quản lý Nhà nước còn nhiều bất cập.
Liên quan đến việc suy giảm rạn san hô tại Khu bảo tồn biển Hòn Mun thuộc vịnh Nha Trang, ngày 22/6, Tỉnh ủy Khánh Hòa đã có thông báo kết luận. Theo đó, Thường trực Tỉnh ủy Khánh Hòa đã có buổi làm việc với UBND tỉnh để nghe báo cáo việc suy giảm rạn san hô tại khu bảo tồn biển Hòn Mun thuộc vịnh Nha Trang.
Qua ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, báo cáo của Ban quản lý vịnh Nha Trang tại cuộc họp, bước đầu cho thấy việc suy giảm phần lớn rạn san hô tại khu bảo tồn biển Hòn Mun là một quá trình chịu tác động tích lũy từ nhiều năm, gồm cả nguyên nhân khách quan và chủ quan.
Trong đó, nguyên nhân khách quan dẫn đến việc suy giảm rạn san hô là do tác động của biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của cơn bão Damrey năm 2017 và cơn bão số 9 năm 2021 (không có hiện tượng axit hóa đại dương).
Về chủ quan, rạn san hô chết là do công tác quản lý Nhà nước, sự phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương, hoạt động của Ban quản lý vịnh Nha Trang còn nhiều bất cập, hạn chế, thiếu sót.
Nhiều hoạt động của con người tác động lên hệ sinh thái biển vịnh Nha Trang nói chung và rạn san hô tại khu bảo tồn biển Hòn Mun nói riêng vẫn chưa được xử lý kịp thời như khai thác thủy sản trái phép, nạo vét, xây dựng các công trình ven biển không đúng quy định, xả thải từ các hoạt động du lịch, ....
Để bảo vệ rạn san hô vịnh Nha Trang, Tỉnh ủy Khánh Hòa đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND TP Nha Trang tạm dừng hoạt động du lịch lặn biển tại các khu vực dễ làm tổn hại rạn san hô trong vịnh Nha Trang, đặc biệt là tại khu vực Hòn Mun. Đồng thời, khoanh vùng bảo vệ các khu vực nhạy cảm, đang có dấu hiệu phục hồi các hệ sinh thái (điển hình là rạn san hô và các bãi giống, bãi đẻ) của vịnh Nha Trang.
Chỉ đạo các sở, ngành liên quan phối hợp chặt chẽ với Ban quản lý vịnh Nha Trang trong hoạt động giám sát, quản lý vịnh Nha Trang; tăng cường hiệu quả hoạt động của đội kiểm tra liên ngành trong công tác tuần tra, bảo vệ nghiêm ngặt khu vực bảo tồn Hòn Mun, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, hủy hoại môi trường tại khu vực này.
Phía UBND TP Nha Trang cũng khẩn trương rà soát, hỗ trợ về kinh phí, phương tiện hoạt động và đảm bảo các điều kiện cần thiết để Ban quản lý vịnh Nha Trang thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.
Đồng thời, khẩn trương rà soát, hoàn thiện đề án "Khảo sát phân vùng chức năng khu bảo tồn biển" theo nghị quyết số 26/2014 của Chính phủ để làm cơ sở quản lý khoanh vùng chức năng theo quy định.
Tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, cảnh quan vịnh Nha Trang cho người dân, du khách, các doanh nghiệp, tổ chức.
Về phương án lâu dài, Tỉnh ủy đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo rà soát lại toàn bộ cơ chế quản lý, bảo tồn vịnh Nha Trang. Phối hợp giữa UBND tỉnh Khánh Hòa với các bộ, ngành trung ương (Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và môi trường) để ban hành hoặc đề xuất cơ quan có thẩm quyền ban hành cơ chế quản lý, bảo tồn vịnh Nha Trang.
Đặc biệt, UBND tỉnh phải chỉ đạo nghiên cứu phương án quản lý, khai thác vùng mặt nước trong vịnh Nha Trang theo hướng xã hội hóa, xây dựng mô hình quản trị công tư, kết hợp hoạt động kinh doanh du lịch, dịch vụ gắn với nhiệm vụ bảo vệ các khu bảo tồn biển trên vịnh Nha Trang.
Tỉnh ủy Khánh Hòa đề nghị UBND tỉnh nghiên cứu, xem xét các đề xuất thiết lập "Khu dự trữ sinh quyển Hòn Bà - Sông Cái" và "Khu sinh thái biển quốc tế vịnh Nha Trang", kêu gọi các tổ chức phi chính phủ, tổ chức quốc tế, người dân, doanh nghiệp chung tay với chính quyền để bảo tồn giá trị đặc hữu, đa dạng của vịnh Nha Trang.
UBND tỉnh phải chỉ đạo xây dựng kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang, báo cáo Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy trong tháng 7/2022.
Hà Lan
