Các loại giấy tờ quan trọng sắp bị khai tử để thay thế bằng bản điện tử cần lưu ý
Các loại giấy tờ hành chính quan trọng nào sẽ bị khai tử và được thay thế bằng dữ liệu điện tử?
Các loại giấy tờ hành chính quan trọng
Sổ hộ khẩu
Bỏ sổ hộ khẩu nhằm tạo ra bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính. Sổ hộ khẩu không còn được cấp mới cho người dân, những sổ hộ khẩu đã cấp sẽ bị thu hồi.
Các trường hợp như: Đăng ký hộ khẩu, tách khẩu, xóa hộ khẩu,… mà làm thay đổi thông tin trong sổ thì vẫn được sử dụng bình thường.
Tuy nhiên, từ ngày 1/1/2023, sổ hộ khẩu sẽ chính thức hết giá trị sử dụng.
Sổ tạm trú
Từ ngày 1/7/2021, không còn cấp mới, cấp lại sổ tạm trú cho những người làm thủ tục đăng ký tạm trú.
Trong các trường hợp như: Đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, xóa tạm trú,… mà làm thay đổi thông tin trong sổ thì vẫn được sử dụng bình thường.
Từ ngày 1/1/2023, sổ tạm trú sẽ hết giá trị sử dụng.
Thẻ bảo hiểm y tế giấy
Theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP, cơ quan bảo hiểm xã hội đã thực hiện phát hành thẻ bảo hiểm y tế điện tử cho người tham gia.
Theo Công văn 1493/BHXH-CSYT, từ ngày 1/6/2021, người bệnh đi khám, chữa bệnh sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng VssID để thay thế cho thẻ BHYT giấy. Trường hợp không cài được ứng dụng thì vẫn sử dụng thẻ BHYT bằng giấy.
Sổ bảo hiểm xã hội
Tương tự như thẻ BHYT, trước đây tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định: "Đến năm 2020, sổ bảo hiểm xã hội sẽ được thay thế bằng thẻ bảo hiểm xã hội".
Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có thông tin gì liên quan đến thẻ bảo hiểm xã hội. Với việc ra mắt ứng dụng VssID - mọi thông tin liên quan đến quá trình đóng BHXH, quá trình hưởng các chế độ BHXH của người tham gia đều đã được cập nhật. Người dân chỉ cần truy cập ứng dụng này có thể nắm được mọi được mọi thông tin như trong Sổ bảo hiểm xã hội.
Giấy khai sinh (bản giấy)
Bộ Tư pháp đã ban hành Thông tư 01/2022/TT-BTP ban hành bản điện tử của giấy khai sinh.
Bản điện tử được cung cấp qua email cho người dân khi đăng ký tài khoản sử dụng trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công cấp tỉnh.
Giấy chứng nhận kết hôn (bản giấy)
Tại Thông tư 01/2022/TT-BTP, Bộ Tư pháp cũng ban hành bản điện tử của Giấy chứng nhận kết hôn. Bản điện tử này cũng có giá trị sử dụng thay thế cho giấy chứng nhận kết hôn bản giấy.
Giấy đăng ký kết hôn điện tử được cung cấp qua email cho người dân khi đăng ký tài khoản sử dụng trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công cấp tỉnh.
Chứng minh nhân dân (CMND)
Từ năm 2021, Bộ Công an đã triển khai cấp căn cước công dân (CCCD) gắn chip trên cả nước thay vì cấp CMND như trước đây. Tuy nhiên, CMND đã được cấp trước đây (vẫn còn hạn sử dụng) vẫn được tiếp tục sử dụng cho đến khi hết hạn và phải đổi thành CCCD gắn chip.
Những điều đặc biệt lưu ý khi đổi CMND, CCCD mã vạch sang CCCD gắn chip
Với những công dân đang dùng Chứng minh nhân dân (CMND) 9 số, CMND 12 số, CCCD mã vạch khi đổi sang Căn cước công dân (CCCD) gắn chip cần lưu ý những điều này để chủ động trong việc đổi thẻ và thực hiện các thủ tục hành chính.
Nếu CMND 9 số hay 12 số, CCCD mã vạch còn hạn thì không bắt buộc đổi sang CCCD gắn chip
Theo Điều 38 Luật Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực (01/01/2016) vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn theo quy định; khi công dân có yêu cầu thì được đổi sang thẻ CCCD gắn chip.
Theo đó, những người đang sử dụng CMND 9 số hay 12 số, CCCD mã vạch nếu còn hạn sử dụng vẫn được tiếp tục sử dụng đến khi hết thời hạn theo quy định. Người dân có nhu cầu đổi hoặc thẻ bị sai sót, mất, hỏng,… thì mới phải đi đổi sang CCCD gắn chip.
Từ đầu năm 2021, cả nước đã tiến hành cấp CCCD gắn chip với nhiều ưu điểm như thẻ bền, bảo mật cao, tích hợp được nhiều thông tin,… Khi làm CCCD gắn chip cũng là bổ sung thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tạo thuận lợi khi bỏ sổ hộ khẩu giấy, quản lý công dân bằng mã định danh cá nhân.
Vì thế, dù không bắt buộc, người dân vẫn nên đi đổi CMND 9 số và 12 số, CCCD mã vạch sang CCCD gắn chip để được hưởng những ưu thế vượt trội của CCCD gắn chip.
Đổi từ CMND 9 số sang CCCD gắn chip bị đổi số
Theo quy định tại khoản 2 Điều 19 Luật Căn cước công dân, số thẻ Căn cước công dân là số định danh cá nhân.
Điều 13 Nghị định 137/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Căn cước công dân quy định: Số định danh cá nhân là dãy số tự nhiên gồm 12 số, có cấu trúc gồm 6 số là mã thế kỷ sinh, mã giới tính, mã năm sinh của công dân, mã tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hoặc mã quốc gia nơi công dân đăng ký khai sinh và 6 số là khoảng số ngẫu nhiên.
Còn CMND 9 số chỉ có 9 số và không phải mã định danh cá nhân.
Vì thế, khi đổi CMND 9 số sang CCCD gắn chip sẽ bị đổi số.
Đổi từ CMND 12 số và CCCD mã vạch sang CCCD gắn chip không bị đổi số
Theo Thông tư 57/2013/TT-BCA về mẫu thẻ CMND, mỗi công dân Việt Nam chỉ được cấp một CMND và có một số CMND riêng. Số CMND gồm 12 số tự nhiên, do Bộ Công an cấp và quản lý thống nhất trên toàn quốc. Trường hợp đổi, cấp lại CMND thì số ghi trên CMND được đổi, cấp lại vẫn giữ đúng theo số ghi trên CMND đã cấp lần đầu.
Thẻ CCCD mã vạch và CCCD gắn chip cũng có 12 số và là mã số định danh cá nhân.
Theo Điều 12 Luật CCCD, số định danh cá nhân do Bộ Công an thống nhất quản lý trên toàn quốc và cấp cho mỗi công dân Việt Nam, không lặp lại ở người khác. Mã số này không thay đổi dù công dân đổi CMND 12 số, CCCD mã vạch sang CCCD gắn chip.
Phải đính chính/cấp lại nhiều giấy tờ khi đổi từ CMND 9 số sang CCCD gắn chip
Cũng chính từ việc bị đổi số mà khi chuyển từ CMND 9 số sang CCCD gắn chip, công dân cần đi đính chính/cấp lại một số loại giấy tờ như hộ chiếu, tài khoản ngân hàng, sổ bảo hiểm xã hội, giấy tờ nhà, thông tin đăng ký thuế.
Điều này giúp tạo điều kiện thuận lợi cho người dân không bị làm khó khi thực hiện thủ tục, nhất là khi bị mất, thất lạc Giấy xác nhận số CMND.
Không cần phải đính chính/cấp lại nhiều giấy tờ khi đổi từ CMND 12 số, CCCD mã vạch sang CCCD gắn chip
Sử dụng số CMND 12 số, CCCD mã vạch khi đổi qua CCCD gắn chip do không thay đổi số nên không cần thực hiện thủ tục đổi/cập nhật thông tin trên các giấy tờ như sổ bảo hiểm xã hội, hộ chiếu,… (Trừ trường hợp trước đó có đổi từ CMND 9 số qua CMND 12 số, CCCD mã vạch mà đến hiện tại vẫn chưa cập nhật thông tin).
Bùi Hằng