Biến đổi khí hậu có thể 'xóa sổ' một nửa bờ biển trên thế giới
Các nhà nghiên cứu cảnh báo, biến đổi khí hậu và nước biển dâng đang trên đà 'xóa sổ' một nửa số bãi biển của thế giới trước năm 2100.
Các nhà khoa học tại Trung tâm nghiên cứu hỗn hợp (JRC) thuộc Ủy ban châu Âu cho biết, trong 30 năm tới, 36.000 km (tương đương 13,6%) bờ biển trên thế giới sẽ không còn nữa do tình trạng xói mòn ngày càng trầm trọng.
Dự tính, trường hợp xấu hơn còn diễn ra trong nửa sau của thế kỷ với hơn 95.000 km (khoảng 25,7%) bờ biển trên Trái Đất bị quét sạch.
Theo Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu (IPCC) - một cơ quan quốc tế của Liên hợp quốc về đối phó với biến đổi khí hậu, nếu tình trạng khí thải CO2 không được cải thiện thì mực nước biển sẽ tăng tới 80 cm và toàn bộ 131.745 km bờ biển trên ngôi nhà chung của loài người sẽ bị ngập nước.
Những bãi biển lớn ở khu vực Đại Tây Dương, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương sẽ thu hẹp khoảng 100-200 m - tương đương hơn 60% lượng cát bị nhấn chìm, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho các nước có nền kinh tế phụ thuộc phần nhiều vào du lịch biển.
Ông Michalis Vousdoukas, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, cho hay: “Giảm thiểu phát thải khí nhà kính có thể ngăn chặn sự biến mất của 17% bờ biển vào năm 2050 và 40% vào năm 2100, giúp bảo vệ trung bình 42 m cát giữa đất liền và biển.”
Úc có thể bị ảnh hưởng nặng nhất, theo phát hiện này, với gần 15.000 km đường bờ biển cát trắng sẽ bị cuốn trôi trong vòng 80 năm tới, tiếp theo là Canada dự kiến khoảng 14.425 km bờ biển sẽ biến mất. Tiếp theo là Chile lên đến 6.659 km, Mexico lên đến 5.488 km; Trung Quốc lên đến 5.440 km; Hoa Kỳ là 5.530 km; Nga là 4.762 km và Argentina 3.739 km.
Các nhà khoa học cũng dự báo, mực nước biển tăng sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới các công trình xây dựng của con người như nhà ở, đường phố và các đập nước. Đây chính là những tác nhân gây thay đổi vòng tuần hoàn bổ sung tự nhiên của các bãi biển.
Tình trạng các cơn bão tăng cao cùng biến đổi khí hậu cũng là nguyên nhân gây xói mòn bờ biển. Tại Anh, nhiều bờ biển đang dần biến mất, dẫn tới thủy triều ở vùng biển phía đông và tây dâng cao hơn phía bắc. Một số nơi như biển Baltic, đất nhô cao thay thế cho vùng biển bị xói mòn. Sông cũng mang đến những tàn dư tích tụ từ các hoạt động nhân tạo và khu công nghiệp từ thượng nguồn chảy ra biển.
Cơ quan môi trường Anh chọn cách nạo vét ngoài khơi để làm đầy các bãi biển, việc làm này không những làm ảnh hưởng tới môi trường sống ở biển mà chi phí cũng rất tốn kém. Từ năm 1994 đến nay, Anh dành hàng triệu bảng Anh mỗi năm chỉ để bổ sung 20 km bờ biển giữa hai thị trấn ven biển Skegness và Mablethorpe ở hạt Lincolnshire nhằm bảo vệ 35,000 ha đất nông nghiệp địa phương.
Tiến sĩ Sally Brown đến từ Đại học Bournemouth (Anh) nhận định: “Việc bồi đắp như vậy giúp duy trị vị trí bờ biển, nhưng theo thời gian có thể khiến giảm chiều rộng hoặc độ sâu của biển. Cách thức này có thể giải quyết tạm thời vấn đề nhưng không thể tiếp diễn lâu dài được. Chúng ta cần đề ra cách thức quản lý bờ biển lâu dài, bền vững trong những năm tới."
Minh Phương