Vụ phá rừng tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Mù Cang Chải: Nhiều cán bộ bị xử lý
Liên quan đến vụ phá rừng tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Mù Cang Chải (huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) mà Tạp chí Kinh tế Môi trường phản ánh, Tổng cục Lâm nghiệp cho biết đã có nhiều cán bộ bị kỷ luật.
Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) vừa có công văn số 1833/TCLN-KL ngày 7/12/2020 trả lời Tạp chí Kinh tế Môi trường về vụ việc khai thác gỗ trái phép gây ô nhiễm môi trường tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Mù Cang Chải (huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái).
Theo đó, Tổng cục Lâm nghiệp khẳng định, báo cáo của Chi cục Kiểm lâm Yên Bái cho thấy, vụ việc được UBND huyện Mù Cang Chải chỉ đạo kiểm tra, xác minh từ ngày 16/6/2020. Kết quả kiểm tra phát hiện tình trạng khai thác gỗ Pơ mu trái pháp luật tại các khoảnh 8,9,13 (Tiểu khu 364) và các khoảnh 8,9 (Tiểu khu 361), lâm phần Khu bảo tồn Mù Cang Chải, thuộc địa giới hành chính bản Nả Háng (xã Chế Tạo, huyện Mù Cang Chải). Xác định ban đầu có 27 cây gỗ Pơ mu bị khai thác trái pháp luật với khối lượng khoảng 116 m3. Toàn bộ tang vật vi phạm còn nguyên tại hiện trường, vị trí các gốc cây bị khai thác nằm rải rác trong các Tiểu khu 364 và 361.
Theo nhận định, thời gian rừng bị khai thác trái pháp luật diễn ra khoảng từ tháng 1/2020 và tập trung mạnh vào tháng 4/2020 (thời điểm thực hiện giãn cách xã hội phòng, chống dịch Covid-19). Vụ việc này có nhiều đối tượng là người đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương tham gia thực hiện riêng lẻ theo hộ gia đình, quan hệ họ hàng và có biểu hiện mang tính lan truyền trong cộng đồng, trong đó có cả cán bộ, đảng viên, nguyên lãnh đạo xã Chế Tạo vi phạm.
Ngay sau khi phát hiện vụ việc, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm, Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải khẩn trương phối hợp với các cấp chính quyền địa phương, các cơ quan có liên quan của huyện tiến hành kiểm tra, lập hồ sơ đổi với vụ việc vi phạm làm căn cứ xử lý. UBND tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo Công an tỉnh Yên Bái phối hợp với các ngành chức năng, UBND huyện Mù Cang Chải tiến hành điều tra, làm rõ đối tượng, xác định thiệt hai, hoàn thiện hồ sơ để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Công an tỉnh đã tổ chức khám nghiệm hiện trường, tiến hành điều tra, xác minh đối tượng vi phạm. Toàn bộ hiện trường, tang vật vi phạm được giao cho UBND xã Chế Tạo phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải trông coi, quản lý trong quá trình điều tra, xác minh vụ việc.
Đây là vụ vi phạm về khai thác rừng trái pháp luật quy mô lớn, rất nghiêm trọng và có tính phức tạp với nhiều đối tượng tham gia. Thường trực Tỉnh ủy đã chỉ đạo kiên quyết làm rõ và xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm để răn đe, giáo dục phòng ngừa chung, không để xảy ra tình trạng tương tự.
Tổng cục Lâm nghiệp đã giao Cục Kiểm lâm chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm Yên Bái tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng điều tra, xác minh làm rõ các đối tượng vi phạm để xử lý; tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan khi để xảy ra tình trạng chặt phá rừng trái pháp luật quy mô lớn trong thời gian dài nhưng không kịp thời phát hiện, ngăn chặn.
Về xử lý vụ việc, căn cứ mức độ thiệt hại và kết quả điều tra, ngày 23/10/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Mù Cang Chải đã ra quyết định số 36/HS-KT-MT khởi tố vụ án hình sự về tội “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” xảy ra tại Tiểu khu 364, KBT Mù Cang Chải thuộc bản Nả Háng, xã Chế Tạo. Vụ án đang được tiếp tục điều tra làm rõ các đối tượng vi phạm để xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật.
Tổng cục Lâm nghiệp khẳng định, để xảy ra tình trạng khai thác rừng trái pháp luật quy mô lớn, trong thời gian dài, trách nhiệm trước hết thuộc về cấp ủy, chính quyền xã Chế Tạo; Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải đã thiếu trách nhiệm trong quản lý, giám sát, bảo vệ rừng để rừng bị xâm hại nghiêm trọng nhưng không kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý dứt điểm.
Trên cơ sở kiểm điểm trách nhiệm của từng tập thể, cá nhân liên quan, Ban Thường vụ Huyện ủy Mù Cang Chải đã đề xuất các hình thức kỷ luật cảnh cáo đối với 3 tập thể, gồm: Ban Thường vụ đảng ủy xã Chế Tạo, Chi ủy Chi bộ Hạt Kiểm lâm huyện Mù Cang Chải, Chi ủy bản Tà Dông xã Chế Tạo do thiếu trách nhiệm trong lãnh đạo, chi đạo, đôn đốc, giám sát, kiểm tra để xảy ra vi phạm gây thiệt hại đến tài nguyên rừng"; kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với 12 cán bộ, đảng viên và khiển trách đối với 8 cán bộ, đảng viên.
Trong thời gian tới, Tổng cục Lâm nghiệp tiếp tục chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Yên Bái phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng địa phương trong công tác điều tra vụ án; tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền vận động người dân nâng cao nhận thức bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng; có giải pháp bảo vệ rừng phù hợp, hiệu quả để xử lý dứt điểm tình trạng phá rừng, khai thác rừng trái pháp luật trên địa bàn quản lý.
Trước đó, Tạp chí Kinh tế Môi trường đã có loạt bài viết đăng tải về tình trạng phá rừng tại khu bảo tồn loài và sinh cảnh Mù Cang Chải. Sau nhiều ngày tiếp cận hiện trường, phóng viên đã có tư liệu cận cảnh về việc các cây Pơ mu lớn bị các đối tượng chặt hạ.
Ghi nhận địa điểm gần thủy điện Nả Háng, tình trạng chặt hạ gỗ quý xảy ra ở mức độ thiệt hại lớn. Đếm những gốc bị chặt trước đó và hiện tại lên đến con số trên 20 gốc bị đốn hạ. Các phiến gỗ hầu hết được xẻ hộp có kích thước dài từ 1 - 3 m, dày 10 - 30 cm. Những cây bị chặt hạ không nằm cạnh nhau, mà rải rác cách nhau tầm 3-4 km.
Tại khu vực thôn Nả Háng giáp Nậm Khắt có tổng 11 cây gỗ Pơ mu bị chặt hạ với khối lượng ước chừng 100 m3 gỗ.
Đáng nói, khu vực bị khai thác gỗ có Ban quản lý Khu bảo tồn và lực lượng kiểm lâm. Nhiều người đặt nghi vấn có tình trạng thờ ơ trong việc giữ rừng của các cơ quan chức năng ở địa phương.
Công Minh