TP. HCM hướng đến mục tiêu phát triển giao thông thân thiện môi trường
Vừa qua, Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP. HCM đã phối hợp với Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ) chủ trì hội thảo tham vấn "Kế hoạch phát triển GTVT bằng phương tiện giao thông điện tại thành phố".
Tại hội thảo tham vấn "Kế hoạch phát triển GTVT bằng phương tiện giao thông điện tại thành phố", các chuyên gia đã trao đổi thảo luận các vấn đề về thực trạng, thách thức và góp ý cho dự thảo kế hoạch hành động phát triển phương tiện giao thông điện (PTGTĐ) tại Thành phố Hồ Chí Minh (TP. HCM).
Được biết, đây là kế hoạch nằm trong dự án “Sáng kiến giao thông trong NDC tại các nước châu Á - NDC TIA” do Chính phủ Đức tài trợ Việt Nam nhằm hỗ trợ tăng cường năng lực, khung pháp lý thúc đẩy phát triển GTVT theo hướng cacbon thấp, giảm phát thải khí nhà kính.
Khai mạc hội thảo, ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở GTVT TP. HCM đánh giá tình trạng giao thông hiện nay: Với nhu cầu sử dụng phương tiện giao thông cá nhân của người dân đang tăng cao, các quốc gia trên thế giới đang có xu hướng hạn chế hoặc loại bỏ dần phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, chuyển sang khuyến khích các phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch.
Trên thực tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế, đô thị hóa và cơ giới hóa nhanh, lưu lượng giao thông tại Việt Nam nói chung và TP. HCM nói riêng ngày càng gia tăng. Đáng chú ý, phát thải trong giao thông chiếm 18% tổng phát thải khí nhà kính và không ngừng tăng qua các năm. Giảm phát thải trong GTVT là một trong các giải pháp hàng đầu cho việc giảm thiểu biến đổi khí hậu.
“Kế hoạch phát triển GTVT bằng phương tiện giao thông điện tại TP. HCM” là bước khởi đầu quan trọng cho sự chuyển đổi về phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch, góp phần giảm phát thải khí nhà kính để môi trường thành phố ngày càng trong sạch hơn". Ông An nhấn mạnh
Đồng thời, báo cáo sơ bộ về thực trạng giao thông tại TP. HCM, GS.TS Lê Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Trưởng nhóm tư vấn cho biết: TP. HCM là một trong những đô thị lớn của thế giới, có lượng phát thải khí nhà kính cao. Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do khí thải từ phương tiện giao thông
Mặt khác, Việt Nam đã cam kết giảm 9% lượng phát thải khí nhà kính vào năm 2030 bằng nguồn lực trong nước và có thể giảm tiếp đến 27% với sự hỗ trợ của quốc tế.
Mới đây, Chính phủ cũng đã cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26)… Do vậy, việc cắt giảm lượng khí thải là cần thiết.
Theo GS.TS Lê Anh Tuấn, TP. HCM có rất nhiều cơ hội để thực hiện kế hoạch phát triển giao thông điện như: ban hành đề án phát triển giao thông công cộng và hạn chế xe cá nhân, đề án thu phí ôtô vào trung tâm thành phố hay chương trình hành động chống biến đổi khí hậu…
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp (DN) trong nước bắt đầu sản xuất các dòng phương tiện điện, khuyến khích người tiêu dùng trải nghiệm. Đơn cử, tại TP HCM đã có gần 500 xe buýt sử dụng nhiên liệu sạch (CNG) và nhiều người dân chuyển sang sử dụng xe máy điện, ôtô điện.
Cùng với đó, theo kết quả khảo sát tại 13 quận của TP. HCM với trên 3.000 phiếu, có khoảng 44% DN vận tải có nhu cầu chuyển sang phương tiện điện và 13,2% người dân có nhu cầu chuyển từ xe máy thường sang xe máy điện.
Từ thực tế này, nhóm chuyên gia tư vấn đã đề xuất kịch bản phát triển giao thông điện cho TP. HCM theo 3 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn khởi động (2022 - 2030) sẽ phát triển 20% xe máy điện, 20% ôtô cá nhân, 50% xe buýt và 10% taxi điện; giai đoạn tăng trưởng (2030 - 2040) phát triển 50% xe máy, 60% ôtô con, 100% xe buýt và 20% taxi điện. Tỉ lệ này sẽ tăng tương ứng 90%-100% đến năm 2050 (giai đoạn tăng trưởng ổn định).
Nhóm tư vấn cũng đề ra các giải pháp như: Nhà nước tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách, tuyên truyền vận động người dân, DN; kiểm soát phương tiện giao thông cơ giới; phát triển kết cấu hạ tầng giao thông và hạ tầng lưới điện… Đến năm 2025, xây dựng và ban hành định mức kỹ thuật; đến năm 2030, xây dựng hoàn thiện cơ chế, chính sách, thống nhất tiêu chí trạm sạc; đến năm 2035, dừng đăng ký mới với xe buýt sử dụng động cơ đốt trong; đến năm 2040, dừng cấp mới với xe dùng động cơ diesel, xe máy dùng động cơ đốt trong; đến năm 2050, dừng đăng ký mới với tất cả xe sử dụng động cơ đốt trong.
Huỳnh Mai
