Thái Nguyên: Người dân bất an vì nguy cơ sạt lở từ mỏ cát xã Phúc Thuận
Một số ngôi nhà nằm dưới chân đồi xuất hiện tình trạng nứt tường, ta luy dương có nguy cơ tiếp tục sạt lở khiến nhiều người sống gần mỏ luôn trong cảnh bất an.
Sớm xác định rõ nguyên nhân
Mỏ Cát kết ở xóm Nông Trường, xã Phúc Thuận (TP. Phổ Yên) được UBND tỉnh cấp phép khai thác cho Công ty TNHH Hằng Ngọc Tú (địa chỉ tại Phố Giang Bình, TT Giang Tiên, huyện Phú Lương), với diện tích 9,6ha và đã được phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Theo quan sát thực tế, mỏ Cát kết nằm ở ven quả đồi của xóm Nông Trường, phía trên đồi máy xúc, ô tô cùng các loại máy móc khác đang hoạt động. Phía dưới, gần khu vực cổng mỏ có bể nước giáp đường dân sinh và cách với các hộ dân cũng chỉ bằng con đường này.
Thời gian qua, một số hộ dân ở xóm Nông Trường liên tục phản ánh đến cơ quan chức năng về tình trạng đất đá sạt lở vào nhà do hoạt động của mỏ này. Hiện nay có 5 ngôi nhà nằm dưới chân đồi có ta luy dương cao hơn 10m. Khu vực này cũng xuất hiện các vết nứt rộng khoảng 20cm và kéo dài gần 10m. Đặc biệt, kết cấu đất, đá ở khu vực này khá lỏng lẻo, có nguy cơ sạt lở rất cao.
Trước đó, khoảng tháng 5/2022, ngôi nhà của ông Vũ Văn Cường nằm dưới chân đồi bị sạt lở, đất đá tràn vào nhà, gây sập cửa khiến ông Cường bị thương phải nhập viện điều trị dài ngày. Sau khi sự việc xảy ra, chính quyền địa phương cùng đại diện Công ty TNHH Hằng Ngọc Tú đã xuống kiểm tra, lập biên bản, thế nhưng gia đình ông Cường lại không được bồi thường hỗ trợ.
Sau khi vụ việc xảy ra, xóm đã báo cáo với UBND xã Phúc Thuận lên lập biên bản và yêu cầu mỏ phải làm phương án chống sạt lở để bảo đảm an toàn cho người dân. Thế nhưng, từ tháng 5/2022 đến nay, phương án vẫn không được triển khai thực hiện.
Người dân nơi đây cho biết: Hiện nay, mỏ đang thực hiện khoan thăm dò trên đỉnh đồi nên đất đá bị rung động, gây ra sạt lở. Tuyến đường giao thông được đổ bê tông dài gần 200m của xóm, nằm ở phía đối diện, bị vỡ nát, hư hỏng do nước từ mỏ xả ra. Ngoài ra, một số ngôi nhà nằm dưới chân đồi xuất hiện tình trạng nứt tường, ta luy dương có nguy cơ tiếp tục sạt lở nên nhiều người sinh sống ở đây lo sợ.
Ông Đỗ Công Hanh, Chủ tịch UBND xã Phúc Thuận cho biết: Sự việc sạt lở đất vào nhà dân ở khu vực mỏ Cát kết xóm Nông Trường đã được người dân phản ánh lên chính quyền địa phương. Sau khi nhận được ý kiến, chúng tôi đã kiểm tra và lập biên bản.
Tuy nhiên, để xác định rõ nguyên nhân sạt lở do hoạt động khai thác khoáng sản hay ảnh hưởng của thiên tai thì cần phải có cơ quan chuyên môn đánh giá. Chính quyền địa phương đã có văn bản đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường về kiểm tra tất cả các hoạt động của mỏ, đề nghị phía đơn vị khai thác mỏ có phương án xử lý sạt lở…
Nội dung văn bản đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường có nêu: “Căn cứ đơn đề nghị của nhân dân xóm Nông Trường về việc Công ty TNHH Hằng Ngọc Tú khoan thăm dò, khai thác làm rạn nứt nhà của một số hộ dân trong xóm Công ty chưa chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước về khai thác khoáng sản.
Ngày 03/02/2023 UBND xã Phúc Thuận, đã tổ chức Hội nghị giải quyết đơn kiến nghị của nhân dân xóm Nông Trường. Thành phần: Có đại diện Công ty Hằng Ngọc Tú, Cấp ủy chi bộ Đoàn Kết 3, Trưởng xóm, Trưởng Ban công tác Mặt trận xóm Nông Trường. Hội nghị đã thống nhất kết luận một số nội dung yêu cầu Công ty và xóm thực hiện ngay để đảm bảo việc chấp hành pháp luật của Công ty.
Theo ý kiến đề nghị của nhân dân, khi Công ty TNHH Hằng Ngọc Tú khoan thăm dò, khai thác làm rạn nứt nhà của một số hộ dân UBND xã Phúc Thuận đã kiểm tra thực tế có vết nứt nhưng bằng mắt thường không xác định được. Tại vị trí Công ty đang khai thác còn cách xa các hộ dân. Tuy nhiên, do địa hình đồi núi, ta luy dương cao có nguy cơ cao làm sạt lở đất xuống nhà dân xóm Nông Trường. Để có căn cứ cho việc quản lý tài nguyên khoáng sản theo quy định của pháp luật đảm bảo sản xuất và đời sống của nhân dân, đồng thời trả lời ý kiến đề nghị của nhân dân xóm Nông Trường xã Phúc Thuận.
UBND xã Phúc Thuận đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng tỉnh Thái Nguyên, UBND thành phố, Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Phổ Yên kiểm tra việc chấp hành pháp luật, xác định nguyên nhân làm rạn nứt nhà ở của nhân dân khi mỏ Cát kết của của Công ty TNHH Hằng Ngọc Tú khai thác trên địa bàn xã Phúc Thuận”.
Bụi, nước thải ảnh hưởng đến người dân
Trước đó, người dân đã nhiều lần phản ánh về việc gần khu vực cổng mỏ của công ty Hằng Ngọc Tú có bể nước giáp đường dân sinh, cũng từ bể nước trên, nước mỗi ngày chảy qua mương sang bên kia đường. Những đoạn đường bê tông bị ngấm nước lâu ngày đang bắt đầu có dấu hiệu xuống cấp, rạn nứt, nhiều đoạn bắt đầu mọc rêu, trơn trượt tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông. Cộng thêm việc xe tải chở đất cát từ mỏ làm rơi vãi ra đường gây ô nhiễm môi trường…
Anh K. (người dân nơi đây) bức xúc nói: Trước kia, khi chưa có mỏ Cát kết của Công ty TNHH Hằng Ngọc Tú, môi trường của người dân chúng tôi nơi đây rất đảm bảo, đường dân sinh lúc nào cũng khô ráo, sạch sẽ. Từ khi mỏ Cát kết đi vào hoạt động thì đời sống của người dân chúng tôi như bị đảo lộn, nắng thì bụi bặm, tiếng ồn mỏ phát ra, mưa thì bùn đất nhem nhuốc, lầy lội…
Về vấn đề này, ông Hanh - Chủ tịch UBND xã Phúc Thuận cho biết: Khi nhận được thông tin phản ánh từ người dân về việc mỏ Cát kết của Công ty TNHH Hằng Ngọc Tú xả thải ra môi trường, UBND xã đã mời đại diện doanh nghiệp và người dân xóm Nông Trường lên làm việc. Tại buổi làm việc UBND xã đã yêu cầu doanh nghiệp khai thác xa các hộ dân theo đúng phương án chống sạt lở. Đối với mương nước bị lấp, xã yêu cầu công ty cùng xóm múc đất lên để khơi thông dòng chảy, đồng thời tìm lại mương nước cũ để cho công ty làm đường nước thải riêng.
Có thể nói, nguyên nhân sạt lở tại khu vực mỏ cát kết ở xóm Nông Trường vẫn chưa được xác định rõ. Cơ quan chuyên môn của tỉnh cần khẩn trương kiểm tra, xác định nguyên nhân để từ đó có phương án xử lý dứt điểm sự việc, tránh tình trạng đơn thư kéo dài. Chính quyền địa phương cần tuyên truyền để người dân chủ động đề phòng sạt lở, nhất là trong mùa mưa bão sắp tới.
“Chúng tôi không khó khăn gì đối với doanh nghiệp nhưng cần đảm bảo sự hài hòa. Đừng vì lợi ích của doanh nghiệp mà mà quên đi sự an toàn của người dân. Doanh nghiệp về khai thác, lợi ích doanh nghiệp được hưởng nhưng đổi lại đời sống người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng thì cần phải xử lý nghiêm minh”, một người dân nơi đây chia sẻ.
Trao đổi với Phóng viên Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường, bà Nguyễn Thị Hằng (người đại diện pháp luật của công ty TNHH Hằng Ngọc Tú) cho biết: "Những vị trí người dân phản ánh bị sạt lở cách xa với phạm vi của mỏ. Có trường hợp hộ dân ở đây do lấy đất và tạo thành ta luy dương cao dẫn đến nguy cơ sạt lở. Hiện, toàn bộ khu đất phía đồi sau nhà ông Cường nằm trong quy hoạch mỏ, nhưng đơn vị chưa giải phóng mặt bằng và chưa có bất kỳ hoạt động khai thác nào".
Tạp chí Điện tử Kinh tế Môi trường tiếp tục thông tin!
Nguyên Mạnh
