Ô nhiễm hạt vi nhựa ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân trong thành phố

Theo dõi KTMT trên

Các hạt vi nhựa được tìm thấy ở London đủ lớn để lắng đọng vào đường thở khi hít vào. Ảnh: Adrian Dennis / AFP / Getty Images

Chỉ có 4 thành phố đã được đánh giá cho đến nay nhưng tất cả đều có ô nhiễm hạt vi nhựa trong không khí. Các nhà khoa học cho rằng mọi thành phố sẽ bị ô nhiễm vì các nguồn hạt vi nhựa như quần áo và bao bì được tìm thấy ở khắp mọi nơi.

Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Môi trường quốc tế gần đây cho thấy toàn bộ hành tinh dường như bị ô nhiễm hạt vi nhựa. Các nhà khoa học phát hiện các hạt này ở khắp mọi nơi họ nhìn thấy, từ tuyết và vùng đất núi Bắc cực cho đến nhiều con sông và đại dương sâu nhất. Một nghiên cứu khác chỉ ra các hạt vi nhựa có thể bị gió thổi bay trên toàn thế giới.

“Mức độ hạt vi nhựa được phát hiện trong không khí London khiến các nhà khoa học ngạc nhiên. Chúng tôi đã tìm thấy rất nhiều hạt vi nhựa, cao hơn nhiều so với những gì đã được báo cáo trước đây. Tuy nhiên, bất kỳ thành phố nào trên thế giới cũng sẽ có phần giống nhau”, bà Stephanie Wrightfrom thuộc Đại học Hoàng đế London, người đứng đầu nghiên cứu cho biết.

“Tôi thấy vấn đề này rất đáng quan tâm. Điều đáng lo ngại nhất là chúng tôi thực sự không biết nhiều. Tôi muốn tìm hiểu xem nó có an toàn hay không” - bà Stephanie Wrightfrom cho biết thêm.

Khoảng 335 triệu tấn nhựa mới được sản xuất mỗi năm và nhiều trong số đó được xả ra môi trường. Nghiên cứu đã thu thập các hạt vi nhựa rơi trên nóc tòa nhà chín tầng ở trung tâm London. Điều này đảm bảo rằng chỉ có hạt vi nhựa từ khí quyển được thu thập.

Chúng được tìm thấy trong tất cả 8 mẫu, với tỉ lệ lắng đọng từ 575-1.008 hạt mỗi mét vuông mỗi ngày và 15 loại nhựa khác nhau đã được xác định. Hầu hết các hạt vi nhựa có cấu tạo từ chất acrylic, rất có thể là từ quần áo. Chỉ 8% hạt vi nhựa là các hạt và chúng chủ yếu là polystyrene và polyethylene - cả hai thường được sử dụng trong bao bì thực phẩm.

Tỉ lệ lắng đọng hạt vi nhựa đo được ở London cao hơn 20 lần so với ở Đông Quan, Trung Quốc, cao hơn 7 lần so với ở Paris, Pháp và cao hơn gần 3 lần so với Hamburg, Đức. Các nhà nghiên cứu không biết lý do của sự thay đổi, nhưng sự khác biệt trong phương pháp thí nghiệm có thể là một phần nguyên nhân.

Các hạt vi nhựa ở London có đường kính từ 0,02-0,5mm. Những hạt này đủ lớn để đọng lại vào đường thở khi hít vào và sẽ bị nuốt vào nước bọt. Các hạt nhỏ hơn có thể xâm nhập vào phổi và dòng máu gây ra mối nguy tiềm ẩn lớn nhất đối với sức khỏe. Chúng được nhìn thấy trong các mẫu nhưng thành phần của chúng không thể được xác định bằng công nghệ hiện tại.

Các thiệt hại nghiêm trọng về sức khỏe gây ra bởi các hạt vi nhựa xả ra từ giao thông và công nghiệp đã được biết đến. Một đánh giá toàn cầu vào đầu năm 2019 đã kết luận rằng ô nhiễm không khí có thể gây tổn hại cho mọi cơ quan và hầu như mọi tế bào trong cơ thể con người.

Tuy nhiên, những tác động sức khỏe tiềm ẩn của việc hít phải các hạt nhựa từ không khí, hoặc tiêu thụ chúng qua thực phẩm và nước vẫn chưa được biết. Theo một nghiên cứu, con người ăn ít nhất 50.000 hạt vi nhựa mỗi năm.

Nhựa có thể mang hóa chất độc hại và chứa vi khuẩn gây hại, và nghiên cứu hạn chế được thực hiện cho đến nay đã cho thấy tác hại đối với một số sinh vật biển. Đánh giá duy nhất về hạt vi nhựa trong phổi của con người, được công bố vào năm 1998, cho thấy các sợi con người hít phải có mặt trong các mẫu bệnh ung thư phổi.

“Những nghiên cứu này chỉ ra rằng số lượng các hạt vi nhựa trong không khí là một hồi chuông cảnh tỉnh. Đây là một nghiên cứu rõ ràng cho thấy số lượng rất lớn các hạt vi nhựa trong không khí”, ông Steve Allen thuộc Viện nghiên cứu EcoLab ở Toulouse, Pháp cho biết.

“Hiện tại, chúng tôi có rất ít kiến ​​thức về ảnh hưởng của ô nhiễm hạt vi nhựa trong không khí đối với con người. Nhưng với những gì chúng ta biết thì thật đáng sợ khi nghĩ rằng chúng ta đang hít phải loại hạt này. Chúng ta cần nghiên cứu khẩn cấp” - ông Steve Allen nhấn mạnh.

Johnny Gasperi tại Đại học Paris-Est, Pháp cho biết nghiên cứu minh chứng rõ sự ô nhiễm không khí lan rộng bởi hạt vi nhựa. Ông cho biết nghiên cứu ở London cho thấy sự lắng đọng hạt vi nhựa không phụ thuộc vào sức mạnh hay hướng gió, chính thành phố là nguồn có khả năng nhất.

Melanie Bergmann đến từ Viện nghiên cứu biển và vùng cực Alfred Wegener của Đức cho biết: “Nghiên cứu thêm về tác động tiềm ẩn của ô nhiễm hạt vi nhựa đối với sức khỏe là rất quan trọng. Hiện tại, chúng ta không biết tỉ lệ hạt vi nhựa mà chúng ta hít vào thực sự xâm nhập vào phổi sâu như thế nào”.

Trong một báo cáo hồi tháng 4, các cố vấn khoa học của Ủy ban châu Âu cho biết: Bằng chứng về các rủi ro về môi trường và sức khỏe của hạt vi nhựa cung cấp căn cứ cho mối quan tâm thực sự và cần đề phòng.

Hạt vi nhựa cũng được tìm thấy trong nước uống và vào tháng 8/2019, một đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới không tìm thấy bằng chứng nào về tác hại cho đến nay nhưng cho biết cần phải nghiên cứu thêm.

Cắt giảm ô nhiễm hạt vi nhựa đòi hỏi phải thay đổi cách sử dụng và xử lý nhựa. “Bạn không thể làm sạch hạt vi nhựa, vì vậy bạn cần phải ngăn chặn nó tại nguồn” – Wright nhấn mạnh.