Hoàn thiện hệ thống pháp luật về biến đổi khí hậu
Để thực hiện các cam kết quốc tế và triển khai hiệu quả các hoạt động thực tế về ứng phó biến đổi khí hậu, Việt Nam đang dần hoàn thiện hệ thống pháp luật về biến đổi khí hậu.
Trong những năm qua, Việt Nam đã xây dựng, ban hành nhiều chương trình, chiến lược, đề án ở tầm quốc gia về Biến đổi Khí hậu (BĐKH) như: Chương trình mục tiêu quốc gia Ứng phó với biến đổi khí hậu; Chương trình Khoa học công nghệ quốc gia về biến đổi khí hậu; Chương trình hỗ trợ ứng phó với biến đổi khí hậu; Chiến lược quốc gia phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020; Đề án quản lý phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính, quản lý các hoạt động kinh doanh tín chỉ carbon ra thị trường thế giới…
Sau đó là luật hóa các vấn đề ứng phó với biến đổi khí hậu vào nhiều văn bản như: Hiến pháp năm 2013; Luật Bảo vệ Môi trường; Luật Tài nguyên nước; Luật Phòng chống thiên tai; Luật Thủy lợi; Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả…
Đánh giá về thích ứng với BĐKH ở Việt Nam, Giáo sư Trần Thục - Chủ tịch Hội Khí tượng thủy văn Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn Quốc gia về BĐKH cho rằng, thích ứng với BĐKH là một quá trình; là kết quả của nhiều hoạt động được phối hợp từ các cấp, các lĩnh vực và các đối tượng; các khoản đầu tư cho thích ứng là đầu tư vào sự phát triển. Các nhiệm vụ thích ứng cần được xem xét là những hành động không hối tiếc, là sự kết hợp hài hòa của các hành động phát triển kinh tế - xã hội thông thường và các hành động nhằm nâng cao khả năng thích ứng và giảm tính dễ bị tổn thương phù hợp với bối cảnh trong nước và quốc tế.
Các hành động thích ứng với BĐKH cần hướng đến các mục tiêu thích ứng trong Kế hoạch thích ứng quốc gia của Việt Nam, giảm thiểu tính dễ bị tổn thương và rủi ro trước những tác động của BĐKH thông qua việc tăng cường khả năng chống chịu, năng lực thích ứng của cộng đồng, các thành phần kinh tế và hệ sinh thái; thúc đẩy việc lồng ghép thích ứng với BĐKH vào hệ thống chiến lược, quy hoạch.
Cũng chia sẻ về những khó khăn do dịch bệnh làm ảnh hưởng đến mục tiêu ứng phó BĐKH của Việt Nam, GS.Trần Thục cho rằng, dịch bệnh Covid-19 đã có những ảnh hưởng lớn đến công tác ứng phó với BĐKH của Việt Nam. Việc tập trung nguồn lực ứng phó với Covid-19 đã làm giảm nguồn lực (cả về kinh tế và con người) cho hoạt động thích ứng với BĐKH. Dịch bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến việc thực hiện cam kết của Việt Nam về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, dù phải dành nguồn lực để đối phó với Covid-19, các nỗ lực ứng phó với BĐKH vẫn theo lộ trình đã được xác định trong Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Với vai trò là cơ quan quản lý Nhà nước về biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TN&MT) đã xây dựng và ban hành nhiều quyết định liên quan đến việc triển khai thực hiện kế hoạch, chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu. Trong đó, mới nhất là Quyết định số 1633/QĐ-BTNMT về Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 06/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình hành động tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. Bộ cũng đang xây dựng và hoàn thiện Dự thảo Nghị định về giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone.
Theo ông Phạm Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ TN&MT), đây là văn bản pháp luật quan trọng để Việt Nam thực hiện thành công cam kết với cộng đồng quốc tế về việc cắt giảm 9% tổng lượng phát thải khí nhà kính so với kịch bản phát triển thông thường và 27% khi có hỗ trợ quốc tế. Đồng thời là cơ sở để triển khai hiệu quả các quy định về ứng phó biến đổi khí hậu tại Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; là tiền đề phát triển thị trường các-bon trong nước; quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ozone, chất gây hiệu ứng nhà kính được kiểm soát theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên…”.
Xuân Hòa (t/h)
