Hạn mặn giảm dần, nước ngọt có thể xuất hiện trên sông Cửu Long khi triều thấp

Trong thời gian xâm nhập mặn giảm, các khu vực có khả năng xuất hiện nước ngọt bao gồm: Sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây, tỉnh Long An từ 75 đến 85km trở vào, thuộc xã Bình Đức huyện Bến Lức; và xã Mỹ Phú, thành phố Tân An.

ĐBSCL đang chịu đợt hạn mặn khốc liệt hơn cả đợt hạn mặn lịch sử năm 2015-2016.

Theo Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT), độ mặn ở các cửa sông vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang có xu thế tiếp tục giảm đến ngày 20/3, sau đó sẽ tăng nhẹ từ ngày 21 - 25/3, rồi tiếp tục xu thế giảm từ ngày 25/3 - 4/4.

Trong thời gian xâm nhập mặn giảm, các khu vực có khả năng xuất hiện nước ngọt, có khả năng lấy được vào thời kỳ triều thấp, chân triều bao gồm: Sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây, tỉnh Long An từ 75 đến 85km trở vào, thuộc xã Bình Đức huyện Bến Lức; và xã Mỹ Phú, thành phố Tân An.

Sông Cổ Chiên: Từ 35 đến 40km trở vào thuộc xã Thành Thới A, huyện Mỏ Cày Nam, tỉnh Bến Tre.

Trên sông Hậu: Từ 40 đến 45km trở vào thuộc xã Hòa Tân, huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh; xã An Lạc Tây, huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng.

Trên sông Cái Lớn: Từ 45 đến 50km trở vào thuộc xã Vĩnh Phước B, huyện Gò Quao, tỉnh Kiên Giang.

Tuy nhiên, tại các cửa sông Hàm Luông, Cửa Tiểu, Cửa Đại, thuộc các tỉnh Bến Tre và Tiền Giang, mặn vẫn liên tục duy trì ở mức cao, ít có khả năng xuất hiện nước ngọt, kể cả vào lúc chân triều.

Hạn mặn giảm dần, nước ngọt có thể xuất hiện trên sông Cửu Long khi triều thấp - Ảnh 2

Bản đồ dự báo xâm mặn ở đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia)

Đến nay, hạn hán và mặn xâm nhập làm thiệt hại hơn 30.000 ha lúa mùa năm 2019 và vụ Đông Xuân 2019-2020. Trên 330 nghìn ha lúa Đông Xuân, hơn 136 nghìn ha cây ăn quả khả năng sẽ bị ảnh hưởng trong thời gian tiếp theo của mùa khô 2020.

Tại các tỉnh ĐBSCL, khoảng 82.000 nghìn hộ dân bị thiếu nước sinh hoạt và dự báo thời gian tới của mùa khô 2020, con số này sẽ lên gần 160.000 hộ.

Hiện có 5 công trình phòng chống hạn mặn tại ĐBSCL sử vốn ngân sách do Bộ NN&PTNT làm chủ đầu tư đã đưa vào khai thác sử dụng, kiểm soát mặn cho mùa khô 2019-2020, với diện tích kiểm soát trực tiếp khoảng 83.000 ha và kiểm soát gián tiếp ảnh hưởng của hạn mặn đến 300.000 ha diện tích đất canh tác.

Bộ NN&PTNT cũng khuyến cáo các địa phương cần tiếp tục đo độ mặn, lấy nước có độ mặn cho phép để khẩn trương cung cấp cho các vùng cây ăn trái đang có nguy cơ thiếu nước và tạo nguồn nước sinh hoạt. Các vùng canh tác lúa đã thu hoạch cần lấy nước để tiến hành rửa mặn, chuẩn bị cho gieo cấy vụ Hè Thu khi có nguồn nước ngọt về ổn định.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc nhận định, đối với các tỉnh ĐBSCL: Từ nay đến tháng 5/2020, dòng chảy từ thượng nguồn sông Mekong đến ĐBSCL ở mức thấp hơn so với TBNN từ 5-20%.

Từ sau ngày 15/3/2020, xâm nhập mặn ở cửa sông Cửu Long có xu thế giảm dần nhưng vẫn ở mức cao đến cuối tháng 3/2020; xâm nhập mặn trên các sông Vàm Cỏ (Long An), Cái Lớn (Kiên Giang) khả năng sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao đến cuối tháng 4, đầu tháng 5/2020, sau giảm dần.

Ông Phùng Tiến Dũng – Trưởng phòng dự báo thủy văn Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết: “Trong trường hợp cực đoan, thời gian thiếu mưa kéo dài và việc các hồ chứa, đập thủy điện trên thượng nguồn sông Mekong ngừng vận hành sẽ khiến hạn hán tại ĐBSCL càng kéo dài và cực đoan hơn”.

Mai Anh