Hà Nội đề xuất cơ chế mới để cải tạo chung cư cũ
Sở Xây dựng Hà Nội đang nghiên cứu, đề xuất cơ chế mới đặc thù nhằm tháo gỡ vướng mắc trong việc cải tạo chung cư cũ.
Theo Sở Xây dựng Hà Nội, trên địa bàn thành phố có 1.579 chung cư cũ. Qua các đợt kiểm tra, Sở đã phân loại 6 công trình nguy hiểm cấp D, gồm: Đơn nguyên 1 chung cư 51 Huỳnh Thúc Kháng (phường Láng Hạ, quận Đống Đa); chung cư C1 Thành Công; đơn nguyên 1, 2 G6A Thành Công (phường Thành Công, quận Ba Đình); đơn nguyên 3 C8 Giảng Võ (phường Giảng Võ, quận Ba Đình); đơn nguyên 1 nhà A Ngọc Khánh (phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình); đơn nguyên 1, 3 tập thể Bộ Tư pháp (phường Cống Vị, quận Ba Đình).
Các nhà chung cư cũ này đều bị lún nứt, tách rời nhau với khoảng cách 0,8-1,2m. UBND thành phố đã giao UBND các quận Ba Đình, Đống Đa chủ trì xây dựng phương án di dời, bồi thường, hỗ trợ, tạm cư, tái định cư. UBND thành phố cũng bố trí đủ quỹ nhà tạm cư cho các hộ. Ngoài ra, các hộ còn được hỗ trợ tiền di chuyển (10 triệu đồng/2 lần đi và về); hỗ trợ ổn định cuộc sống trong 6 tháng...
Thế nhưng đến nay, mới có chung cư C1 Thành Công hoàn tất xây dựng lại và đón các hộ quay về; 5 chung cư còn lại việc di dời người dân gặp khó khăn. Tại quận Ba Đình, trong số 4 công trình nguy hiểm còn lại có 155 trường hợp (154 hộ dân và 1 cơ quan) cần di dời khẩn cấp.
Tháng 8/2019, quận di dời được 94 trường hợp; còn 61 hộ không đồng thuận. Đến 30/11/2020 (sau 1 năm, 3 tháng), quận chỉ di dời thêm được 8 hộ.
"Nút thắt" lớn nhất khiến việc di dời các hộ dân ra khỏi chung cư cũ chưa nhận được sự đồng thuận cao vẫn là vướng mắc liên quan đến quy định pháp luật trong thực hiện cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
Tháo gỡ “nút thắt” trên, tại “Đề án cải tạo xây dựng lại nhà chung cư cũ trên địa bàn TP.Hà Nội”, UBND thành phố đề xuất Bộ Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù. Trong đó, thành phố đề xuất cho phép nghiên cứu, lập quy hoạch tổng mặt bằng tỉ lệ 1/500 và triển khai theo dự án riêng đối với các nhà chung cư cũ nguy hiểm cấp D, nhà chung cư đã hết niên hạn sử dụng nằm trong các khu chung cư cũ.
Có nhiều nguyên nhân, cả chủ quan và khách quan dẫn đến kết quả thực hiện cải tạo chung cư cũ tại Hà Nội còn rất chậm đã được tập thể lãnh đạo UBND thành phố họp bàn, chỉ rõ trong những cuộc họp gần đây. Để khắc phục những tồn tại, vướng mắc nhiều năm qua, tập thể lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ngành, địa phương, yêu cầu phải khẩn trương, quyết liệt trong chỉ đạo và triển khai thực hiện.
Được biết, liên quan đến Đề án cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội, Bộ Xây dựng cho biết sẽ đề xuất với cấp có thẩm quyền sửa đổi Luật nhà ở 2014 để tạo thuận lợi cho cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư cũ thời gian tới.
Bộ Xây dựng cũng đề xuất Chính phủ sửa đổi Nghị định 101 năm 2015 về cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo hướng thông thoáng hơn, giúp doanh nghiệp có thể tham gia vào quá trình xã hội hóa xây dựng lại các khu chung cư cũ xuống cấp tại nhiều đô thị hiện nay.
Bộ cho rằng trong trường hợp cần thiết TP.Hà Nội chọn 1-2 khu nhà chung cư cũ cần cải tạo, xây dựng lại để đề xuất Thủ tướng cho thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù trong thời gian nhất định.
Về cơ chế đặc thù cho cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội theo Bộ Xây dựng cần lưu ý một số vấn đề như quy định hệ số bồi thường, tái định cư cho các hộ tầng 1 và từ tầng 2 trở lên áp dụng cho từng khu vực khác nhau.
Cùng với đó, TP.Hà Nội cần quy định cụ thể phương án bố trí tạm cư tại khu vực dự án hoặc khu vực lân cận, bảo đảm thuận tiện trong sinh hoạt cho người dân trong quá trình cải tạo chung cư cũ…
Quy định thống nhất trình tự thực hiện dự án cải tạo chung cư cũ theo 3 bước lập quy hoạch chi tiết khu vực dự án, phê duyệt phương án bồi thường tái định cư, lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án.
Đồng thời, giao trách nhiệm cho chính quyền cấp quận trong thực hiện giải phóng mặt bằng dự án thay vì để chủ đầu tư tự thỏa thuận với dân.
Cho phép thực hiện điều chỉnh quy hoạch khu vực nội đô để bảo đảm phù hợp với hiện trạng dân số hiện hữu tại khu vực dự án cải tạo chung cư cũ.
Trong thời gian chờ cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật, Bộ Xây dựng đề nghị TP.Hà Nội ban hành kế hoạch cải tạo lại nhà chung cư cũ; bố trí kinh phí kiểm định chất lượng nhà chung cư; tổ chức lập quy hoạch 1/500 các khu chung cư cũ cần sửa chữa, lập phương án bồi thường tái định cư; với các khu chung cư cũ xuống cấp nguy hiểm cần tổ chức di dời dân, cưỡng chế phá dỡ để triển khai dự án xây mới lại…
Hà Linh