Hà Nội đầu tư hơn 65.000 tỉ đồng làm tuyến metro số 5: Có khả thi?

Theo dõi KTMT trên

Theo tờ trình của UBND TP.Hà Nội, dự án đường sắt trên có chiều dài lên tới 38,43 km với tổng mức đầu tư lên tới 65.404 tỉ đồng, trong đó vốn đầu tư công dự kiến 10.000 tỉ đồng. Điểm đầu là nút giao cắt Văn Cao - Hoàng Hoa Thám, điểm cuối là xã Yên Bình, huyện Quốc Oai, Hà Nội.

Dự án này thực tế được Chính phủ phê duyệt quy hoạch từ năm 2011, phân kỳ làm hai giai đoạn, 2016-2020 và 2020-2030. Tuy nhiên, từ lúc lập quy hoạch đến nay đã hơn bốn năm nên UBND TP.Hà Nội đề xuất đầu tư toàn tuyến trong một giai đoạn 2021-2030. Theo quy hoạch chung xây dựng thủ đô đến năm 2030, mạng lưới đường sắt đô thị ở Hà Nội gồm tám tuyến, tổng chiều dài 318 km. Tuy nhiên, trong 10 năm qua, mới chỉ có hai tuyến đang thi công gồm Cát Linh - Hà Đông và Nhổn - ga Hà Nội.

Với chiều dài lên tới 38,43 km và tổng mức đầu tư lên tới 65.404 tỉ đồng, Dự án metro số 5 chính là công trình đường sắt đô thị có chiều dài và quy mô vốn lớn nhất trong số 8 tuyến metro được quy hoạch triển khai tại Thủ đô Hà Nội trong giai đoạn đến năm 2030.

Được biết, Tập đoàn Vingoup là đơn vị tài trợ kinh phí tư vấn thiết kế tuyến metro số 5. Trên thực tế, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đã được các bên liên quan trình UBND TP.Hà Nội.

Trong quá trình thẩm định nội bộ Dự án, UBND TP.Hà Nội đã thống nhất sẽ sử dụng vốn đầu tư công để triển khai công trình, thay vì triển khai theo hình thức PPP như kế hoạch ban đầu. Tháng 3/2020, lãnh đạo Thành phố đã ký Quyết định số 990/QĐ - UBND giao Ban Quản lý dự án đường sắt đô thị Hà Nội tiếp nhận hồ sơ để hoàn thiện và thực hiện các thủ tục lập, trình phê duyệt Dự án metro số 5 theo quy định của Luật Đầu tư công.

Metro số 5 được xác định là tuyến đường sắt đô thị quan trọng bám theo trục đại lộ Thăng Long, sẽ kết nối với đô thị vệ tinh Hòa Lạc, khu công nghệ cao và nhiều trường Đại học. Do vậy, hướng đầu tư tuyến metro số 5 được TP.Hà Nội đánh giá là vô cùng cần thiết và có ý nghĩa thực tế trong tương lai.

Tuy nhiên, trong suốt 10 năm qua, Hà Nội thi công hai tuyến đường sắt gồm tuyến số 2 (từ 2A Cát Linh đến Hà Đông) và tuyến số 3 (từ Nhổn đến ga Hà Nội) đội vốn nhiều lần vẫn chưa thể hoàn thiện. Trong khi đó, tuyến số 1 (Ngọc Hồi - Yên Viên - Như Quỳnh) dự kiến khởi công từ năm 2007, nhưng đến nay sau 15 năm chưa thể khởi công, đội vốn tới 9 lần.

Trước thực tế này, nhiều chuyên gia bày tỏ lo ngại cho số phận các dự án metro tiếp theo.

Mới đây, trao đổi với báo Đất Việt, PGS.TS Nguyễn Đình Thám (Khoa Công trình, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội) lo ngại nếu Hà Nội triển khai tuyến metro số 5 ở thời điểm này cũng sẽ rơi vào tình trạng dang dở, đội vốn.

Vị chuyên gia khẳng định, nhu cầu phát triển hạ tầng giao thông là cần, tuy nhiên, việc cân đối nguồn vốn, tiến hành triển khai thế nào mới là vấn đề quyết định tính hiệu quả của dự án.

Ông cho biết, Hà Nội đang thực hiện nhiều tuyến metro và tuyến nào cũng dang dở, kéo dài thời gian, đội vốn, chưa thể hoàn thành, rất lãng phí.

"Đầu tư phải dứt điểm, đúng tiến độ, rót tiền là phải có hiệu quả ngay, nếu cứ như tuyến metro Hà Đông - Cát Linh, vốn cứ chôn vào đó bao nhiêu năm không thể hoàn thành thì không nên", PGS Nguyễn Đình Thám nêu.

Vị chuyên gia kiến nghị Hà Nội thay vì triển khai dự án mới nên tập trung chỉ đạo quyết liệt hoàn thành nhanh các dự án đang dang dở, chấm dứt những chuỗi ngày kéo dài tiến độ, đội vốn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới phát triển văn hóa, xã hội, kinh tế, đời sống, đi lại... của người dân.

Nhật Hạ